غارشناسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۹:
غارهای طبیعی در اثر عوامل مختلفی چون نفوذ آب در طبقات [[آهکی]]، وقوع زمین لرزه یا چین خوردگی زمین، اثر آبشارها و امواج دریا، وجود آتشفشان یا گدازه‌های حاصل از آن و انواع غارهای بادی و یخی به وجود می‌آید. غارهای طبیعی بیشتر در اثر نفوذ آب در طبقات آهکی به وجود می‌آیند و به فراوانی در دنیا یافت می‌شوند. تعداد اندکی از آن‌ها در سنگ‌های [[گرانیت|گرانیتی]]، آتشفشانی یا سنگ‌های شنی وجود دارند.<ref>[http://www.ngdir.ir/GeoportalInfo/PSubjectInfoDetail.asp?PID=25 پایگاه ملی داده‌های علوم زمین کشور]. بازدید: دسامبر ۲۰۱۳.</ref>
 
به تمام سنگ‌هایی که بعد از تشکیل فضای غار بر اثر چکیدن آب‌های فرورو در کف و دیواره‌های غار بوجودبه وجود می‌آید [[غارسنگ]] <sup>speleothem</sup> می‌گویند که معروف‌ترین آن‌ها [[چکنده]] (استالاکتیت) و [[چکیده (غارشناسی)|چکیده]] (استالاگمیت) هستند.
 
== محیط‌های غار ==
محیط غارها به سه دسته تقسیم می‌شود:
* درزمینی (Endogean): بخشی از غار که با خاک سطح زمین در ارتباط است. این ارتباط از طریق شکاف‌ها و درزهای صخره‌ها، نشت آب روی زمین، و نفوذ ریشه گیاهان به‌وجود می‌آید.
* کنارزیرزمینی (Parahypogean): مناطق آستانه‌ای نزدیک به دهانه غار که تا آخرین نقاط نفوذ [[نور]] ادامه دارد.
* زیرزمینی (Hypogean): این محیط‌ها ممکن است به طوربه‌طور منظم از طریق باد یا رودخانه‌های زیرزمینی، یا کوچ جانوران با سطح در تماس باشند یا ممکن است کاملاً جدا از محیط بیرون بمانند. محیط‌های زیرزمینی عمیق ممکن است اکولوژی‌های مستقلی را تشکیل بدهند که منبع اصلی انرژی در آن‌ها نه نور خورشید بل‌که انرژی شیمیایی باشد که توسط باکتری‌های [[شیمی‌پرورد|شیمی‌خودپرورد]] <sup>chemoautotrophic</sup> از [[سنگ آهک]] و دیگر مواد معدنی آزاد می‌شود.
 
== دسته‌بندی ارگانیسم‌های غارها ==
خط ۳۲:
! [[غارروها]]{{سخ}}{{grey|Trogloxenes}}
| [[پرونده:Cliff Swallow Builder.jpg|110px|پرستوی صخره‌زی]]
| غارروها جانورانی هستند که به طوربه‌طور مکرر به غارها سر می‌زنند و ممکن است در بخشی از زندگی به محیط غار نیاز داشته باشند اما برای دست‌کم بخشی از طول عمر نیازمند بازگشت به سطح هستند. خزندگان و پستانداران [[زمستان‌خواب]] نمونه‌های معروف غارروها هستند.
|}
 
برخی جانوران نیز غارروی تصادفی هستند یعنی ارگانیسم‌های سطح‌زی هستند که بدون این‌که دلیلی مربوط به بقا داشته باشند وارد غارها می‌شوند. برخی حتی '''غارهراس''' <sup>troglophobes</sup> هستند و قادر نیستند در غارها دوام بیاورند اما به طوربه‌طور اتفاقی از طریق جوی‌ها یا جریان آب به دورن غار می‌افتند، برای نمونه غورباقه‌هایی که با سیل به غار وارد می‌شوند.
 
== منابع ==
{{پانویس}}
{{چپ‌چین}}
* Wikipedia contributors, "[//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Speleology&oldid=573939375 Speleology]," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed December 4, 2013).
{{پایان چپ‌چین}}
{{غارها}}