سینه‌پهلو: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏علائم، پیشگیری و درمان: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱۴:
| MeshID = D011014
}}
 
'''سینه‌پهلو'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=سینه‌پهلو | بیگانه=pneumonia | بیگانه در فارسی= | حوزه=پزشکی | دفتر=دوم | بخش=فارسی | سرواژه=سینه‌پهلو}}</ref> یا '''ذات‌الریه''' یا '''پنومونی''' {{به انگلیسی|Pneumonia:نِمُنیا}} نیز می‌گویند، وضعیت [[التهاب|التهابی]] [[ریه]] است که عمدتاً کیسه‌های میکروسکوپی هوا موسوم به [[آلوئول‌ها]] را تحت تأثیر قرار می‌دهد.<ref name=RespText09>{{cite book|last=McLuckie|first=[editor] A.|title=Respiratory disease and its management|year=2009|publisher=Springer|location=New York|isbn=978-1-84882-094-4|page=51}}</ref><ref name=AcuteCare09>{{cite book |author=Leach, Richard E. |title=Acute and Critical Care Medicine at a Glance |edition=2nd |publisher=Wiley-Blackwell|year=2009 |isbn=1-4051-6139-6 |url= http://books.google.co.uk/books?id=7u_wu5VCsVQC&pg=PT168|accessdate=2011-04-21}}</ref> این بیماری معمولاً در اثر عفونت ناشی از [[ویروس]] یا [[باکتری]] و گاهی نیز در اثر سایر [[میکروارگانیسم|میکروارگانیسم‌ها]]، برخی [[دارو|داروها]] و شرایط دیگر مانند [[بیماری خودایمنی]] رخ می‌دهد.<ref name=RespText09/><ref name="isbn0-7637-6258-X">{{cite book |author=Jeffrey C. Pommerville |authorlink= |title=Alcamo's Fundamentals of Microbiology|edition=9th |publisher=Jones & Bartlett |location=Sudbury MA |year=2010 |page=323 |quote= |isbn=0-7637-6258-X |oclc=|url=http://books.google.co.uk/books?id=RJNQwQB8IxIC&pg=PA323|accessdate=}}</ref>
در این بیماری، کیسه‌های هوایی متورم می‌شود و چون درون آن از مایعات پر می‌شود، در نتیجه [[اکسیژن]] رسانی کمتر می‌شود و تبادلات گازی کاهش می‌یابد.
سطر ۵۶ ⟵ ۵۵:
سینه پهلو عمدتاً به علت عفونت‌های ناشی از [[باکتری]] یا [[ویروس]] و معمولاً در موارد کمتر در اثر [[قارچ]] و [[انگل]] رخ می‌دهد. اگر چه بیش از ۱۰۰ گونه عامل عفونی شناسایی شده‌است، تنها چند مورد از آن‌ها باعث بروز اکثر موارد می‌شوند. عفونت‌های مختلط ناشی از حضور همزمان ویروس‌ها و باکتری‌ها ممکن است در ۴۵٪ عفونت‌ها در کودکان و ۱۵٪ عفونت‌ها در بزرگسالان رخ دهد.<ref name=Lancet11/> امکان تشخیص عامل بیماری‌زا با انجام دقیق آزمایش، در حدود نیمی از موارد وجود ندارد.<ref name=EBMED05/>
 
اصطلاح ''سینه پهلو'' گاهی اوقات به‌طور عام به هر وضعیتی اطلاق می‌شود که منجر به [[التهاب]] ریه‌ها گردد (و مثلاً در اثر [[بیماری خودایمنی]]، سوختگی‌های شیمیایی یا واکنش‌های دارویی ایجاد می‌شود)؛ با این حال، عنوان دقیق‌تر این التهاب [[سینه پهلو]] است.<ref name="isbn0-7234-3200-7">{{cite book |author=Lowe, J. F. ; Stevens, Alan |authorlink=|editor= |others= |title=Pathology |edition=2nd |publisher=Mosby |location=St. Louis |year=2000 |page=197 |isbn=0-7234-3200-7|oclc= |doi= |url=http://books.google.co.uk/books?id=AfVxLi4QTZQC&pg=PA197|accessdate=}}</ref><ref>{{cite book|last=Snydman|first=editors, Raleigh A. Bowden, Per Ljungman, David R.|title=Transplant infections|year=2010|publisher=Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins|location=Philadelphia|isbn=978-1-58255-820-2|page=187|url=http://books.google.com/books?id=NWa4FJv-eBYC&pg=PA447|edition=3rd}}</ref> به لحاظ تاریخی [[عوامل بیماری‌زا]] را بر اساس تظاهرات مفروض آن‌ها به دو دسته "معمولی" و "غیرمعمولی" تقسیم کرده‌اند، اما شواهدی در تأیید این تمایز وجود ندارد، به همین دلیل دیگر بر آن تأکیدی صورت نمی‌گیرد.<ref name=M32/>
 
شرایط و عوامل خطرآفرین که زمینه ابتلا به سینه پهلو را فراهم می‌کنند عبارتند از: سیگار کشیدن، نقص ایمنی، اعتیاد به الکل، [[بیماری انسداد مزمن ریوی]]، [[بیماری مزمن کلیوی]] و [[بیماری کبد]].<ref name= Clinic2011/> استفاده از داروهای سرکوب‌کننده اسید مانند [[مهار‌کننده‌هایمهارکننده‌های پمپ پروتون]] یا [[مسدود‌کننده‌هایمسدودکننده‌های H2]] منجر به افزایش خطر<ref>{{cite journal|last=Eom|first=CS|coauthors=Jeon, CY; Lim, JW; Cho, EG; Park, SM; Lee, KS|title=Use of acid-suppressive drugs and risk of pneumonia: a systematic review and meta-analysis|journal=CMAJ: Canadian Medical Association journal = journal de l'Association médicale canadienne|date=22 February 2011|volume=183|issue=3|pages=310–9|pmid=21173070|doi=10.1503/cmaj.092129|pmc=3042441}}</ref> ابتلا به سینه پهلو می‌شوند. بالا رفتن سن نیز در بروز سینه پهلو مؤثر است.<ref name=Clinic2011/>
 
=== باکتری‌ها ===
سطر ۸۷ ⟵ ۸۶:
اکثر مواقع، باکتری ها از طریق [[آسپیراسیون ریوی]] اندک (منظور؛ استنشاق دهانی است.یعنی از طریق حلق افراد،خودشان را به داخل ششها می رسانند. که بیشتر مواقع وقتیست که فرد، خوابیده است. )ارگانیسم‌های ساکن گلو یا بینی افراد،، وارد ریه‌ها می‌شوند.<ref name=Clinic2011/> نیمی از مردم عادی در هنگام خواب این آسپیراسیون‌های اندک(استنشاق دهانی ) را انجام می‌دهند.<ref name=M32/> اگرچه گلو همیشه حاوی باکتری است، امّا این باکتری‌های [[بدخیم|بالقوه عفونی]](عوامل بیماری زا ) تنها در زمان‌های خاص و تحت شرایط معینی در آن سکونت می‌کنند.<ref name=M32/>
 
بعضی از انواع باکتری‌های دیگر مانند 1''[[سل]]'' و2 ''[[لژیونلا پنوموفیلا]] '' از طریق قطرات معلق آلوده در هوا (مانند بازدم بیماران هنگام سرفه یا عطسه )به ریه‌ها می‌رسند.<ref name="Clinic2011" />
 
باکتری‌ها همچنین می‌توانند از طریق خون منتقل شود.<ref name="WHOPrevent2012" /> هنگامی که باکتری در ریه قرار گرفت، ممکن است به فضاهای بین سلول و بین آلوئول‌ها حمله کند، که در آنگاه[[ماکروفاژ|ماکروفاژها]] و [[نوتروفیل|نوتروفیلها]] ([[سلول‌های سفید خون]] دفاعی بدن) تلاش می‌کنند باکتری‌ها را غیرفعال نمایند.<ref>{{cite book|last=Hammer|first=edited by Stephen J. McPhee, Gary D.|title=Pathophysiology of disease: an introduction to clinical medicine|year=2010|publisher=McGraw-Hill Medical|location=New York|isbn=0071621679|pages=Chapter 4|edition=6th ed.}}</ref> نوتروفیل هم‌چنین [[سیتوکین]] آزاد می‌کند و باعث فعال‌سازی عمومی [[سیستم ایمنی بدن]] می‌شود.<ref name="Fein2006">{{cite book|last=Fein|first=Alan|title=Diagnosis and management of pneumonia and other respiratory infections|year=2006|publisher=Professional Communications|location=Caddo, OK|isbn=1884735630|pages=28–29|url=http://books.google.ca/books?id=hKdcHK719qgC&pg=PA28|edition=2nd ed.}}</ref>
 
این امر منجر به تب، لرز و خستگی عمومی هنگام ابتلا به سینه پهلو باکتریایی می‌شود.<ref name="Fein2006" />
 
نوتروفیل‌ها، باکتری‌ها و مایع اطراف رگ‌های خونی آلوئول‌ها را پر می‌کنند که منجر به ایجاد نقاط فشرده قابل مشاهده در تصویر اشعه ایکس قفسه سینه می‌شوند.<ref>{{cite book|last=Kumar|first=Vinay|title=Robbins and Cotran pathologic basis of disease.|year=2010|publisher=Saunders/Elsevier|location=Philadelphia, PA|isbn=1416031219|pages=Chapter 15|edition=8th ed.}}</ref>
سطر ۱۱۸ ⟵ ۱۱۷:
در خصوص کنترل بیماری در جامعه، تعیین علت بیماری مقرون به صرفه نیست و عموماً تغییری در شیوه کنترل بیماری ایجاد نمی‌کند.<ref name=Develop11/> در مورد افرادی که به درمان پاسخ نمی‌دهند، [[کشت خلط]] باید در نظر گرفته شود، و کشت ''[[مایکوباکتریوم توبرکلوزیس]]'' نیز باید در افراد مبتلا به سرفه مزمن همراه با خلط انجام گردد.<ref name=BTS09/>
 
گاهی ممکن است انجام آزمایش، برای تشخیص سایر ارگانیسم‌های خاص، در حین شیوع بیماری و به دلایلی که مربوط به سلامت عمومی فرد است ،توصیه شود.<ref name="BTS09" />
 
در کسانی که دچار بیماری شدید هستند؛ علاوه بر هر دو نوع[[کشت خون|: 1کشت خون و. 2 کشت خلط]] ،<ref name="BTS09" /> و همچنین:
 
3آزمایش ادرار، به جهت مشاهده ء وجود [[آنتی ژن|آنتی ژنهای]] مربوط به ''لژیونلا'' و ''استرپتوکوک'' توصیه گردد.<ref name="IDSA2007" /> عفونت‌های ویروسی را می‌توان از طریق روش اول:
 
1 تشخیص ویروس یا آنتی ژن‌های آن به وسیله [[کشت]] یا
سطر ۱۲۸ ⟵ ۱۲۷:
روش دوم که:[[واکنش زنجیره‌ای پلیمراز]] (PCR)است. و یا
 
3سایر روش‌های دیگر تعیین نمود.<ref name="Lancet11" /> متاسفانهمتأسفانه عوامل بیماری زا، فقط در ۱۵٪ از مواردی که با استفاده ازآزمون‌های معمول میکروبیولوژیکی است،(آزمایشهای متداول )،تشخیص داده می‌شوند.<ref name="BMJ06" />
 
=== طبقه‌بندی ===
سطر ۱۴۲ ⟵ ۱۴۱:
[[واکسیناسیون]] هم در کودکان و بزرگسالان مانع از بروز برخی سینه پهلوهای باکتریایی و ویروسی می‌شود. [[واکسن آنفلوآنزا]] عملکرد نسبتاً مؤثری در برابر آنفلوآنزای A و B دارد.<ref name=Lancet11/><ref>{{cite journal|last=Jefferson|first=T|coauthors=Di Pietrantonj, C, Rivetti, A, Bawazeer, GA, Al-Ansary, LA, Ferroni, E|title=Vaccines for preventing influenza in healthy adults|journal=Cochrane database of systematic reviews|date=2010-07-07|issue=7|pages=CD001269|pmid=20614424|doi=10.1002/14651858.CD001269.pub4|editor1-last=Jefferson|editor1-first=Tom}}</ref> [[مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها]] (CDC) واکسیناسیون سالانه برای تمام افراد ۶ ماهه به بالا را توصیه می‌کند.<ref>{{cite web|title=Seasonal Influenza (Flu)|url=http://www.cdc.gov/flu/|work=Center for Disease Control and Prevention|accessdate=29 June 2011}}</ref> مصون کردن کارکنان مراقبت‌های بهداشتی خطر ابتلا به سینه پهلو ویروسی را در بین بیماران آن‌ها کاهش می‌دهد.<ref name=IDSA2007>{{cite journal|last=Mandell|first=LA|coauthors=Wunderink, RG; Anzueto, A; Bartlett, JG; Campbell, GD; Dean, NC; Dowell, SF; File TM, Jr; Musher, DM; Niederman, MS; Torres, A; Whitney, CG; Infectious Diseases Society of, America; American Thoracic, Society|title=Infectious Diseases Society of America/American Thoracic Society consensus guidelines on the management of community-acquired pneumonia in adults|journal=Clinical infectious diseases: an official publication of the Infectious Diseases Society of America|date=1 March 2007 |volume=44 |issue=Suppl 2|pages=S27–72|pmid=17278083|doi=10.1086/511159}}</ref> در صورت شیوع آنفلوآنزا، داروهایی از جمله [[آمانتادین]] یا [[ریمانتادین]] ممکن است به جلوگیری از بیماری کمک کند.<ref name=jefferson>{{cite journal |author=Jefferson T | coauthors = Deeks JJ, Demicheli V, Rivetti D, Rudin M |title=Amantadine and rimantadine for preventing and treating influenza A in adults|journal=Cochrane Database Syst Rev |issue=3 |pages=CD001169 |year=2004 |pmid=15266442|doi=10.1002/14651858.CD001169.pub2|editor1-last=Jefferson |editor1-first=Tom}}</ref> تأثیر [[زانامیویر]] یا [[اسلتامیویر]] مشخص نیست چرا که تولید کنندگان اوسلتامیویر از انتشار داده‌های آزمایشی جهت تجزیه و تحلیل مستقل آن‌ها خودداری کرده‌اند.<ref>{{cite journal|last=Jefferson|first=T|coauthors=Jones, MA; Doshi, P; Del Mar, CB; Heneghan, CJ; Hama, R; Thompson, MJ|title=Neuraminidase inhibitors for preventing and treating influenza in healthy adults and children|journal=Cochrane database of systematic reviews |date=18 January 2012|volume=1|pages=CD008965|doi=10.1002/14651858.CD008965.pub3|pmid=22258996|editor1-last=Jefferson|editor1-first=Tom}}</ref>
 
واکسیناسیون علیه ''[[هموفیلوس آنفلوآنزا]]'' و ''[[استرپتوکوک سینه پهلوه]] '' شواهد خوبی برای تأیید استفاده از آن‌ها فراهم کرده‌است.<ref name=PedNA09/> واکسیناسیون کودکان در برابر ''استرپتوکوک سینه پهلوه'' منجر به کاهش بروز این عفونت در افراد بزرگسال می‌شود، چرا که بسیاری از بزرگسالان این عفونت‌ها را از کودکان می‌گیرند. [[واکسن پلی ساکاریدی پنوموکوک|واکسن ''استرپتوکوک سینه پهلوه'']] برای بزرگسالان در دسترس است و مشخص شده که این واکسن خطر ابتلا به [[بیماری پنوموکوکی مهاجم]] را کاهش می‌دهد.<ref>{{cite journal|last=Moberley|first=SA|coauthors=Holden, J, Tatham, DP, Andrews, RM|title=Vaccines for preventing pneumococcal infection in adults|journal=Cochrane database of systematic reviews|date=2008-01-23|issue=1|pages=CD000422|pmid=18253977|doi=10.1002/14651858.CD000422.pub2|editor1-last=Andrews|editor1-first=Ross M}}</ref> هم اکنون واکسن موثرتری با نام Prevenar13 جهت پیشگیری از باکتری استرپتوکوک پنومونیه در بازار موجود است که نه تنها برای کودکان قابل استفاده است و در بیش از 118 کشور دنیا به شکل اجباری تزریق میگردد بلکه برای افراد بالاتر از 50 سال نیز شدیداشدیداً توصیه می‌شود . علاوه برآن ، افراد با بیماریهای مزمن قلبی ریوی کلیوی و کبدی ، دیابتی ، دریافت کنندگان داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی و کورتون طولانی مدت ، کاندید پیوند ، مشکلات [[طحال]] ، افراد سیگاری و الکلی ، مبتلایان به هر نوع بدخیمی حتماً باید این واکسن را دریافت نمایند.این واکسن هم اکنون در ایران نیز موجود است .
 
واکسن‌های دیگری که اثر محافظتی در برابر سینه پهلو ایجاد می‌کنند عبارتند از: [[واکسن سیاه سرفه|سیاه سرفه]]،[[واکسن آبله مرغان|آبله مرغان]]، و [[واکسن سرخک|سرخک]].<ref name="CDCPrev2012" /> CDCPrev۲۰۱۲/>
=== سایر ===
[[ترک سیگار]]<ref name= BTS09/> و کاهش [[آلودگی هوا]] نظیر دود ناشی از پخت‌وپز داخل خانه با چوب یا [[مدفوع|سرگین]]، توصیه می‌شود.<ref name=Develop11/><ref name=WHOPrevent2012/> سیگار به‌عنوان بزرگترین عامل خطرآفرین ابتلا به سینه پهلو پنوموکوکی در بزرگسالان است.<ref name=IDSA2007/> رعایت بهداشت دست‌ها و سرفه نکردن در آستین لباس نیز ممکن است از جمله اقدامات پیشگیرانه مؤثر باشد.<ref name=CDCPrev2012/> استفاده از [[ماسک‌های جراحی]] توسط کسانی که بیمار هستند نیز ممکن است از شیوع بیماری جلوگیری کند.<ref name=IDSA2007/>
سطر ۲۳۱ ⟵ ۲۳۰:
[[پرونده:WPA Pneumonia Poster.jpg|بندانگشتی|alt=پوستری که یک کوسه در وسط آن قرار دارد و این عبارت در آن به چشم می‌خورد " سینه پهلو مثل یک کوسه آدم‌خوار حمله می‌کند و هدایت آن را ماهی ناخدای آن یعنی سرماخوردگی معمولی به‌عهده دارد" |Left|[[مدیریت پیشرفت کار|WPA]] پوستر، ۱۹۳۶/۱۹۳۷]]
 
سینه پهلو بیماری شایعی در طول تاریخ بشر بوده‌است.<ref name=History03>{{cite book|last=al.]|first=Ralph D. Feigin ... [et|title=Textbook of pediatric infectious diseases|year=2003|publisher=W. B. Saunders|location=Philadelphia|isbn=978-0-7216-9329-3|page=299|edition=5th|url=http://books.google.com/books?id=G6k0tpPMRsIC&pg=PA299}}</ref> علائم آن توسط [[بقراط]] (حدود ۳۷۰ قبل از میلاد - ۴۶۰ قبل از میلاد) شرح داده شده‌است:<ref name=History03/>" تأثیرات پری‌سینه پهلو و ریوی آن به این شرح مشاهده می‌شود: اگر تب شدید باشد، و اگر درد در یکی از طرفین یا هر دو طرف وجود داشته باشد، و در صورتی که با بازدم سرفه وجود داشته باشد، و خلط به رنگ زرد یا کبود باشد، یا رقیق، پر از کف، و خونی باشد، یا اگر هر ویژگی دیگری داشته باشد که غیرمعمول باشد... وقتی سینه پهلو در اوج خود باشد، اگر شخص پاکسازی نشده باشد امکان درمان وجود ندارد، و بد است اگر وی دچار تنگی نفس باشد، و ادرار وی رقیق و بدبو باشد، و اگر عرق از گردن و سر وی خارج شود، زیرا این عرق بد است، چرا که نشان‌دهنده خفگی، قدرت و شدت بیماری است که دارد بر بدن چیره می‌شود."<ref name=hippo>Hippocrates ''On Acute Diseases'' [[s:On Regimen in Acute Diseases|wikisource link]]</ref> با این حال، بقراط سینه پهلو را نوعی بیماری معرفی کرده که "قدما نامگذاری کرده‌اند". او همچنین نتایج تخلیه جراحی آمپیما را گزارش کرده‌است. [[ابن میمون]] (۱۱۳۵-۱۲۰۴ م) عنوان کرده‌است: "علائم اولیه که در سینه پهلو رخ می‌دهد و هرگز غایب نیستند به شرح زیر است: تب شدید، درد [[ریوی]] پایدار در طرفین، تنفس سریع کوتاه، [[نبض]] منقطع و سرفه."<ref name=maimo>Maimonides, ''Fusul Musa'' ("''Pirkei Moshe''").</ref> این شرح بالینی کاملاً شبیه چیزی است که در [[کتاب‌های درسی]] مدرن آمده‌است و نشان‌دهنده وسعت دانش پزشکی در [[قرون وسطی]] تا قرن نوزدهم است.
 
[[ادوین کلبس]] اولین نفری بود که باکتری را در مجاری هوایی فردی که در سال ۱۸۷۵ از سینه پهلو درگذشته بود مشاهده کرد.<ref name=klebs>{{cite journal |author=Klebs E |title=Beiträge zur Kenntniss der pathogenen Schistomyceten. VII Die Monadinen|journal=Arch. Exptl. Pathol. Parmakol. |volume=4 |issue=5/6 |pages=40–488 |date=1875-12-10}}</ref> کار اولیه شناسایی دو علت باکتریایی شایع یعنی "استرپتوکوک سینه پهلوه'' و ''کلبسیلا سینه پهلوه'' توسط [[کارل فریدلاندر]]<ref name=fried>{{cite journal |author=Friedländer C |title=Über die Schizomyceten bei der acuten fibrösen Pneumonie |journal=Virchow's Arch pathol. Anat. U. Physiol. |volume=87 |issue=2 |pages=319–324 |date=1882-02-04|doi=10.1007/BF01880516}}</ref> و [[آلبرت فرانکل]] در به ترتیب در سال ۱۸۸۲ و سال ۱۸۸۴ انجام شد. کار اولیه فریدلاندر، [[رنگ‌آمیزی گرم|لکه گرم]] را به‌عنوان روش آزمون آزمایشگاهی اساسی معرفی کرد که هنوز هم برای شناسایی و طبقه‌بندی باکتری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مقاله [[کریستین گرم]] در توصیف این روش در سال ۱۸۸۴ به افتراق این دو باکتری کمک کرد و نشان داد که سینه پهلو می‌تواند در اثر بیش از یک میکروارگانیسم ایجاد شود.<ref name=gram>{{cite journal |author=Gram C |title=Über die isolierte Färbung der Schizomyceten in Schnitt- und Trocken-präparaten |journal=Fortschr. Med |volume=2 |issue=6 |pages=185–9|date=1884-03-15}}</ref>
سطر ۲۴۱ ⟵ ۲۴۰:
 
== جامعه و فرهنگ ==
با توجه به بار بالای بیماری در [[کشورهای در حال توسعه،توسعه]]، و آگاهی نسبتاً کم از این بیماری در کشورهای توسعه یافته، جامعه بهداشت جهانی ۱۲ نوامبر را [[روز جهانی سینه پهلو]] اعلام کرده‌است که روزی برای شهروندان و سیاست گذاران دلسوز جهت اقدام علیه این بیماری است.<ref>{{cite web|title=World Pneumonia Day Official Website|url=http://worldpneumoniaday.org/|work=World Pneumonia Day Official Website|publisher=Fiinex|accessdate=13 August 2011}}</ref> هزینه‌های اقتصادی سینه پهلو اکتسابی از جامعه ۱۷ میلیارد دلار تخمین زده شده‌است.<ref name=Clinic2011/>
 
== منابع ==
سطر ۲۶۴ ⟵ ۲۶۳:
[[رده:بیماری‌های تنفسی]]
[[رده:بیماری‌های عفونی]]
[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]