هوشنگ آزادی‌ور: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز اصلاح یادکردها (وظیفه ۱۹) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه =
| عنوان
| نام = هوشنگ آزادی‌ور
|
|
| عنوان تصویر =
| زادروز = ۲۳ اسفند
| تاریخ مرگ = ۹ اردیبهشت ۱۳۹۷
| مکان مرگ = تهران، ایران
| عرض جغرافیایی محل دفن =
| طول جغرافیایی محل دفن = <!-- عرض جغرافیایی به درجه دقیقه و ثانیه و جهت پیش‌فرض شمال--> | محل زندگی =
| ملیت =
| نژاد =
| تابعیت =
| تحصیلات =
| دانشگاه =
| پیشه = [[شاعر]]، [[مترجم]] و [[فیلم مستند|مستندساز]]
| سال‌های فعالیت =
| کارفرما =
| نهاد =
| نماینده =
| شناخته‌شده برای =
| نقش‌های برجسته =
| سبک =
| تأثیرگذاران =
| تأثیرپذیرفتگان =
| شهر خانگی =
| تلویزیون =
| لقب =
| کنیه =
| حزب =
| جنبش = [[شعر دیگر]]
| مخالفان =
| هیئت =
| دین =
| مذهب =
| منصب =
| مکتب =
| آثار = آندره مالرو و تمدن ایران{{سخ}}گل قالی
| خویشاوندان سرشناس =
| جوایز =
| امضا =
| اندازه امضا =
| وبگاه =
| پانویس =
| محل تولد = [[تهران]]، [[ایران]]
}} '''هوشنگ آزادی‌ور''' (زاده ۱۳۲۱ - درگذشته ۹ اردیبهشت ۱۳۹۷) [[شاعر]]، [[مترجم]] و [[فیلم مستند|مستندساز]] [[ایران
== زندگی حرفه‌ای ==
=== پیش از انقلاب ===
هوشنگ آزادی‌ور سال ۱۳۲۱ در تهران به دنیا آمد. او در کودکی با خواندن تصنیف‌های منتشر شده و پیگیری معانی آن‌ها با شعر آشنا شد و در سال نوجوانی شعرهایی را در مطبوعات چاپ کرد. پس از گرفتن دیپلم، خدمت [[سربازی]] را در [[سپاه دانش]] در یکی از روستاهای ایران گذراند. در این دوره با [[هوشنگ چالنگی]] آشنا شد. در بازگشت به تهران با رفت‌وآمد به «کافه تهران پلاس» با [[منوچهر شفیانی]] آشنا شد. نخستین مجموعه شعر او در سال ۱۳۵۰ با نام «پنج آواز برای ذوالجناح» منتشر شد. بیشتر شهرت آزادی‌ور در شعر، به دلیل همراهی او با جریان «شعر دیگر» و امضای بیانیه «شعر حجم» در سال ۱۳۴۸ با همراهی دیگر شاعرانی چون [[یدالله رؤیایی]]، [[پرویز اسلام‌پور]] و [[بهرام اردبیلی]] بود. آزادی‌ور دربارهٔ جریان «شعر دیگر» گفته بود:
پس از پایان سربازی، در انتشارات فرانکلین ابتدا به عنوان نسخه‌خوان و سپس به عنوان ویراستار فعالیت کرد. مدت کوتاهی پس از آن وارد مدرسه عالی تلویزیون و سینما ([[دانشگاه صدا و سیما]]) شد و با گرفتن مدرک [[کاردانی]] در میانه دهه ۱۳۴۰ خورشیدی به استخدام [[سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران]] درآمد.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نام خانوادگی=جیحون|نویسنده=|نام=علی|کد زبان=fa|تاریخ=۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۷|وبگاه=[[بی‌بی‌سی فارسی]] | نشانی=http://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-43977420|عنوان=هوشنگ آزادی‌ور؛ از "شعر دیگر" تا "گل قالی"}}</ref>
وی در دوران فعالیت خود در تلویزیون ملی ایران به ساخت مستندهای مردم‌شناسانه و آموزشی پرداخت. از جمله این آثار «آندره مالرو و تمدن ایران در موزه لوور»، «عاشورا در روستای دوان»، «قالیشویان»، «موزه تاریخ طبیعی»، «دکتر قریب»، «عید قربان» و «مهاجرین جنگ» از جمله مستندهای او هستند. پرآوازه‌ترین مستند او «گلِ قالی» (۱۳۵۳) است که در جشنواره‌های خارج از ایران نیز جایزه‌ای را به دست آورد.<ref name=":0" />
گویندگی برای فیلم‌های مستند ساخته دیگر کارگردانان مانند «تهران درجه ریشتر» ساخته [[پیروز کلانتری]] و «خدایخانه» ساخته [[فضل‌الله تاری]] و فیلم‌های داستانی «بلور تار»، «مکان اخلاق» و «استراحتگاه» از دیگر فعالیت‌های حرفه‌ای آزادی‌ور هستند.<ref name=":0" />
آزادی‌ور در سال‌های پیش از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]] برای آموزش شیوه تولید فیلم در استودیو، به [[فرانسه]] اعزام شد و پس از یک سال به ایران بازگشت و به تئاتر روی آورد. او می‌گوید:
در سال ۱۳۵۴ آزادی‌ور با دریافت [[بورس تحصیلی]] از تلویزیون ملی ایران، برای تحصیل در رشته سینما در [[دانشگاه ییل]] به [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] فرستاده شد. وی در آمریکا وقت خود را به دیدن تئاتر می‌گذراند. او در سال ۱۳۵۸ با مدرک [[کارشناسی ارشد]] به ایران بازگشت و به همکاری با تلویزیون ادامه داد.<ref name=":0" />
=== پس از انقلاب ===
در سال ۱۳۶۲ مجموعه تلویزیونی [[قصه‌ای به‌نام دارو]] پخش شده از [[شبکه یک]] تلویزیون ایران را کارگردانی کرد. از دیگر فعالیت‌های او در این سال ترجمه کتاب «تاریخ تئاتر جهان» نوشته اسکار گ. بروکت بود.<ref name=":0" />
ترجمه «[[باغ‌وحش شیشه‌ای]]» و «[[اتوبوسی به نام هوس]]» نوشته [[تنسی ویلیامز]]، «کوروس» نمایشنامه [[نیکوس کازانتزاکیس]] (۱۳۵۳)، نمایشنامه «رومئو و ژولیت» اثر [[ویلیام شکسپیر]] (۱۳۷۲) و «راهنمای آثار شکسپیر» نوشته [[جان گوردون]] (۱۳۸۰) از دیگر ترجمه‌های آزادی‌ور در زمینه تئاتر هستند. او دلیل خود را برای ترجمه دوباره نمایشنامههای شکسپیر جنبه ادبی داشتن ترجمه‌های موجود و نه نمایشی آن‌ها بیان می‌کرد. ترجمه دو جلدی «تاریخ سینمای جهان» نوشته دیوید کوک (جلد اول ۱۳۸۰ و جلد دوم ۱۳۸۲) تلاش او برای جبران کم‌کاری در ساختن فیلم سینمایی بودند.<ref name=":0" />
در طی سال‌ها آزادی‌ور مقالاتی را دربارهٔ سینما و تئاتر در نشریات هنری می‌نوشت یا ترجمه می‌کرد. مدتی نیز در دانشکده‌های هنر تهران و اصفهان «مبانی نمایشنامه‌نویسی» تدریس می‌کرد. در سال ۱۳۷۹ کتاب «بدیههسازی: شیوه بیان هنری در ایران» در پ‍ژوه‍ش دربارهٔ هنر س‍ن‍ت‍ی ایرانی و اس‍لام‍ی نوشت.<ref name=":0" />
در سال ۱۳۸۰ در مقام عضویت در
مجموعه شعر دوم او به نام «هر قلبی که می‌تپد عاشق نیست شاید فقط پمپ خون باشد» از سوی رسانه‌ها به عنوان یکی از کتاب‌های پرفروش دی ۱۳۹۴ سال معرفی شد.<ref name=":0" />
== فیلم‌شناسی ==
{| class="wikitable"
! عنوان
! سال انتشار
! سمت
! توضیح
! منبع
|-
| آندره مالرو و تمدن ایران در موزه لوور
| ۱۳۵۴
| کارگردان
| [[فیلم مستند]]
|<ref>{{یادکرد خبر|نام خانوادگی=|تاریخ=۲۸ تیر ۱۳۹۵|عنوان=تمدن ایران از دیدگاه آندره مارلو در مستندی ساخته هوشنگ آزادی ور|نشانی=http://www.doctv.ir/news/4956-تمدن-ایران-از-دیدگاه-آندره-مارلو-در-مستندی-ساخته-هوشنگ-آزادی-ور|ناشر=شبکهٔ مستند|doi=|تاریخ بازدید=۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۷|تاریخ بازبینی=}}</ref><ref dir=ltr>{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.nl/books?id=ay5rIWCXlLsC&pg=PA410#v=onepage&q&f=false|عنوان=The Concise Routledge Encyclopedia of the Documentary Film|نام خانوادگی=Aitken|نام=Ian|تاریخ=|ناشر=Routledge|سال=|شابک=9781136512063|مکان=|صفحات=|زبان=en}}</ref>
|-
| [[قصه‌ای به‌نام دارو]]
| ۱۳۶۲
| کارگردان
| [[مجموعه تلویزیونی]]
|
|-
| گلِ قالی
| ۱۳۶۳
| کارگردان
| فیلم مستند
|<ref dir=ltr>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=British Film Institute|نشانی=http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4ce2b7e4287fb|عنوان=GOL-E GHALI (1974)}}</ref>
|}
سطر ۱۰۴ ⟵ ۱۰۵:
== کتاب‌شناسی ==
=== ترجمه ===
* [[نیکوس کازانتزاکیس|کازانتزاکیس، نیکوس]]. ''کورس. ''تهران: آگاه، ۱۳۵۶.
* تریانا، خوزه. ''شب جنایتکاران.'' ب‍رگ‍ردان ع‍دن‍ان غ‍ری‍ف‍ی، هوشنگ آزادی‌ور. [تهران]: سازمان تلویزیون ملی ایران، کارگاه نمایش، ۱۳۵۳.
* ل‍وی‍س، راب. ''گ‍وس‍ف‍ن‍دی که. خ‍ی‍ل‍ی ک‍وچ‍ک بود''. تهران: [[کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان|کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان]]، ۱۳۷۶. {{شابک|
* [[ویلیام شکسپیر|شکسپیر، ویلیام]]. ''[[رومئو و ژولیت]].'' تهران: رشدیه، ۱۳۹۵. {{شابک|۹۷۸-۶۰۰-۹۱۶۸۵-۷-۶}}
* گ‍ودوی‍ن، جان. راهنمای ک‍وچ‍ک نمایشنامههای شکسپیر. تهران: م‍ه‍راز، ۱۳۸۰. {{شابک|
* کوک، دیوید. ''تاریخ ج‍ام‍ع سینمای جهان.'' تهران: [[نشر چشمه|نشر چشمه]]، [۱۳]. {{شابک|۹۷۸-۹۶۴-۳۶۲-۰۵۴-۷}}
* ب‍راک‍ت، اسکار گ‍راس. ''تاریخ تئاتر جهان''. تهران: [[انتشارات مروارید|مروارید]]، ۱۳۷۵.
سطر ۱۱۴ ⟵ ۱۱۵:
=== تألیف ===
* هر قلبی که می‌تپد عاشق نیست شاید فقط پمپ خون باشد: پنج آواز برای ذولجناح و شعرهای دیگر. تهران: رشدیه، ۱۳۹۴. {{شابک|۹۷۸-۶۰۰-۹۱۶۸۵-۴-۵}}
* ''بدیههسازی: شیوه بیان هنری در ایران: پ‍ژوه‍ش‍ی در مبانی هنر س‍ن‍ت‍ی ایرانی و اس‍لام‍ی''. تهران: م‍وس‍س‍ه ف‍ره‍ن‍گ‍ی ان‍ت‍ش‍ارات‍ی ت‍ب‍ی‍ان، ۱۳۷۹. {{شابک|
== منابع ==
| |||