عدد ماخ: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Yamaha5Bot (بحث | مشارکتها) جز ←طبقهبندی سرعت: تمیزکاری با ویرایشگر خودکار فارسی |
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی |
||
خط ۱۱:
== تاریخچه ==
عدد [[ماخ]] از نام [[ارنست ماخ]]، فیلسوف و فیزیکدان چک – اتریشی تبار گرفته شدهاست. عدد ماخ بیشتر به عنوان یک کمیت بدون اندازه شناخته میشود تا یک واحد [[اندازهگیری]]، به این خاطر عدد در هنگام همراه بودن با کلمهٔ ماخ، بعد از آن قرار میگیرد. برای نوشتن دو ماخ به جای ۲ماخ (2 mach)، شکل ماخ 2 (mach2) بکار برده میشود. این کلمه تا اندازهای یادآور واحد قدیمی [[ژرفاسنجی]] مدرن اقیانوس ''مارک مترادف قولاج'' است که زودتر از ماخ
== بررسی ابعادی ==
خط ۴۰:
| <۹۸۰
| <۲۷۳
| بیشتر هواگردهای ملخدار ازجمله بالگردها و هواپیماهای تجاری در این طبقهبندی هستند. هواپیماهای این دسته، ظاهری معمولی دارند و بالهایشان به شکل متعارف است. لبهٔ حمله بالهایشان گِرد میباشد و زاویه
|-
! style="background-color: #FFC0C0;" | شبهصوت (بین ۰٫۸ تا ۱٫۳ ماخ) (Transonic)
خط ۴۸:
| ۹۸۰ تا ۱۴۷۰
| ۲۷۳ تا ۴۰۹
| هواپیماهایی که دارای سرعت نزدیک به صوت هستند معمولاً
|-
! style="background-color: #FF8181;" | [[زبرصوت|زِبَرصوت]] (Supersonic)
خط ۵۶:
| ۱۴۷۰ تا ۶۱۲۶
| ۴۱۰ تا ۱۷۰۲
| سرعت زِبَرصوت به سرعتی گفته میشود که جریان هوای عبوری از کنار تمام اجزای هواپیما بیشتر از ۱ ماخ باشد؛ ولی درصورتی که لبه حمله بال هواپیما با سرعت یک ماخ با هوا برخورد کند، مطمئناً در بخش لبه فرار سرعت آن کاسته خواهد شد؛ بنابراین هواپیما باید سرعتی بیشتر از یک ماخ داشته باشد تا در آخرین جزء که دم هواپیماست، جریان هوا بیش از یک ماخ باقی بماند. بهطور کلی پذیرفته شده که برخورد دماغه هواپیما با سرعت بیش از ۱٫۳ ماخ، منجر به رسیدن به سرعت زِبَرصوت میگردد. هواپیماهایی که به سرعت زِبَرصوت میرسند دارای آیرودینامیک ویژهای هستند و مواد به کار رفته در بدنهٔ
|-
! style="background-color: #FFFFFF;" | [[ابرصوت|اَبَرصوت]] (Hypersonic)
خط ۶۴:
| ۶۱۲۶ تا ۱۲۲۵۱
| ۱۷۰۲ تا ۳۴۰۳
| هواپیمای [[نورث امریکن ایکس-۱۵]] با سرعت ۶٫۷۲ ماخ، یکی از سریعترین هواپیماهای سرنشیندار میباشد. به دلیل افزایش دمای بدنه در چنین سرعتی، نوعی آلیاژ نیکلی-تیتانیومی خنکشونده در این هواپیما بکار بردهاند. اینگونه هواگردها همانند [[بوئینگ ایکس-۵۱]] با
|-
! style="background-color: #FF0303; color: #FFFFFF;" | بیشاَبَرصوت (High-hypersonic)
خط ۷۲:
| ۱۲۲۵۱ تا ۳۰۶۲۶
| ۳۴۰۳ تا ۸۵۰۸
| در چنین سرعتی،
|-
! style="background-color: #C00000; color: #FFFFFF;" | سرعت گرانشی یا سرعت بازگشت (Re-entry speeds)
خط ۸۶:
در سرعت بالای صوت، میدان جریان اطراف شی، هم شامل بخشهای پایین صوت و هم بالای صوت میشود. محدودهٔ زمانی بالای صوت زمانی آغاز میشود که اولین نواحی جریان M>۱ در اطراف شی پدیدار میشوند. در صورت وجود یک ایرفویل (مثلاً یک بال هواپیما) این اتفاق معمولاً در بالای بال اتفاق میافتد. جریان بالای صوت فقط در یک شوک معمولی میتواند به زیر صوت کاهش پیدا کند، این اتفاق معمولاً قبل از رسیدن به لبهٔ پشتی رخ میدهد. (شکل a1)
همزمان با افزایش سرعت، نواحی جریان M>۱ بر روی لبهٔ پشتی و جلویی نیز افزایش مییابد. وقتی سرعت به M=۱ برسد و از آن بگذرد، شک معمولی به لبهٔ پشتی میرسد و به یک شک ضعیف و غیرمستقیم تبدیل میشود. جریان بعد از شک کاهش پیدا میکند اما همچنان در محدودهٔ بالای صوت باقی میماند. یک شک معمولی در جلوی شی
[[پرونده:Transsonic flow over airfoil 1.gif]]
خط ۱۰۳:
جریان پرسرعت در یک کانال
زمانی که یک جریان در یک کانال ازM=۱ عبور کند، بالای صوت میشود، یک تغییر بزرگ هم رخ میدهد. بهطور معمول انسان توقع دارد که با منقبض کردن کانال سرعت جریان افزایش پیدا کند. در سرعت زیر صوت این موضوع صحت دارد، اما زمانی که جریان بالای صوت شود، رابطهٔ محدودهٔ جریان و سرعت برعکس میشود. در واقع بسط دادن تونل سرعت را افزایش میدهد. نتیجهٔ کلی این است که برای رساندن یک جریان به سرعت بالای صوت یک nozzle همگرا – واگرا لازم است ف که در آن بخش همگرا سرعت جریان را به سرعت صوت، M=۱، برساند و بخش واگرا این افزایش سرعت را ادامه دهد. چنین nozzleهایی را de Laval nozzles مینامند و در شرایط خاص آنها قادر به دست یافتن به سرعتهای مافوق صوت باورنکردنی ای هستند (۱۳ماخ در سطح دریا).
ماخ متر یا سیستم الکترونیکی اطلاعات پرواز(EFIS) یک هواپیما میتواند عدد ماخ مشتق شده از فشار ایستایی و فشار ساکن را نشان دهد.
|