استوانه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز اصلاح یادکردها (وظیفه ۱۹)
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏ریشه‌شناسی: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۶:
 
== ریشه‌شناسی ==
واژه '''استوانه''' برگرفته از '''اُسْطُوٰانَة''' عربی است که خود نیز برگرفته از واژه '''اُستوُن''' یا '''سُتوُن''' فارسی است<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=علی اکبر دهخدا|کد زبان=fa|تاریخ=|وبگاه=پارسی ویکی|نشانی=https://www.parsi.wiki/fa/wiki/topicdetail/99ff65dd77354e43bfdfc6428992896b|عنوان=سرواژه «اسطوانة» - لغتنامه دهخدا}}</ref>. در گذشته به این شکل فضایی اصطلاح «'''ستون'''» یا «'''استون'''» در زبان فارسی اطلاق می‌شده استمی‌شده‌است. همچنین به ارتفاع یا بلندی استوانه واژه «'''تیرِ ستون'''» گفته می‌شده استمی‌شده‌است. چنانچه ابوریحان بیرونی در بخش هندسه کتاب التفهیم گوید:<blockquote>ستون راست کدام است؟ جسمی است گرد. بن او و سر او دو دایره باشد راست یکدیگر را موازی و ''تیر ستون'' کوتاهترین خطی است میان دو مرکز سر و بن. .... ستون کژ کدام است؟ این آن ستون است که تیر او بر سطح دایره سر و بن او عمود نباشد و بود کاین سر و بن ستون دایره نباشد ولکن دو شکل متشابه هموارده چون دو مثلث یا دو مربع یا ماننده آن از شکلهای بسیار پهلو.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=التفهیم لاوائل الصناعة التنجیم|نام خانوادگی=بیرونی|نام=ابوریحان|ناشر=مجلس شورای ملی ایران|سال=|شابک=|مکان=تهران|صفحات=۲۶}}</ref></blockquote>واژگان '''سُتْوُن''' یا '''اُسْتوُن'''<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=علی اکبر دهخدا|کد زبان=fa|تاریخ=|وبگاه=پارسی ویکی|نشانی=https://www.parsi.wiki/fa/wiki/topicdetail/9f15d030e18a450285e9919a3c172530|عنوان=سرواژه «استون» در لغتنامه دهخدا}}</ref> در زبان فارسی نو برگرفته از واژه '''سْتوُن''' ({{Lang-pal|𐭮𐭲𐭥𐭭𐭩-stwn'-stūn}}) یا '''اِسْتوُن''' ({{Lang-pal|𐫙𐫘𐫤𐫇𐫗-ʿstwn-istūn}}) در زبان پارسیگ که آنهاآن‌ها هم برگرفته از واژه پارسی باستان '''سْتوُنا''' ({{Lang-peo|𐎿𐎬𐎢𐎴𐎠-stūnā}}) بوده استبوده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=ویکی‌واژه انگلیسی|نشانی=https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Iranian/stuHn%C3%A1H|عنوان=ریشه‌ی ستون در زبانهای ایرانی}}</ref>
 
== کاربرد روزانه ==