هنر سلجوقیان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: گستریش⟸گسترش، عاجکاری⟸عاج‌کاری، ترئینات⟸تزئینات، تااواخرقرن⟸تا اواخر قرن، استبل⟸اصطبل
جز تمیزکاری
خط ۱:
[[پرونده:Toghrol Tower looking up.jpg|بندانگشتی|چپ|300px| نمای بالایی از اندرونی [[برج طغرل]] که به صورت [[دایره]] شکل است و معرف معماری دوران [[سلجوقیان]] است. {{بر}}{{بر}}نمای بیرونی: {{بر}}{{بر}} [[پرونده:Borj-toghrul.jpg|80px|Working]]]]
[[پرونده:Kharaghan.jpg|بندانگشتی|چپ|150px||[[برج‌های خرقان]] ساخته شده در ۱۵۰۳ م. در [[قزوین]]]]
[[پرونده:فضای شتر خان یا تالار اصطبلاستبل در کاروانسرای دیر گچین استان قم - کاروانسرای ساسانی 05.jpg|جایگزین=فضای شترخان یا تالار اسطبلاصطبل واقع در کاروانسرای دیر گچین که معماری آن مربوط به دوره سلجوقیه است|بندانگشتی|فضای شترخان یا [[اصطبل|تالار اسطبلاصطبل]] واقع در [[کاروانسرای دیر گچین]] که معماری آن مربوط به دوره [[سلجوقیان|سلجوقیه]] است]]
[[پرونده:Seljuq Ewer.jpg|بندانگشتی|چپ|150px||ابریق، هنر [[فلزکاری]] دوره سلجوقی، از [[هرات]]، ۱۱۸۰ - ۱۲۱۰ م. ساخته شده از [[برنج (آلیاژ)|برنج]] با حکاکی برجسته و [[منبت کاری]] شده با [[نقره]]. محل نگهداری [[موزه بریتانیا]]، [[لندن]].]]
هنر دوره [[سلجوقیان|سلجوقی]] و [[خوارزمشاهیان]] بخشی از [[هنر اسلامی]] است که شامل سال‌هایی می‌شود که این سلسله‌ها در [[آسیای مرکزی]]، [[ایران]] و [[آناتولی]] صاحب قدرت بودند و نیز شامل ادواری است از نابسامانی و انحطاط تاریخ سلجوقیان در ایران که در مجموع دو سده به طول انجامید.
خط ۱۶:
دورهٔ سلجوقی دورهٔ توازن و تعادل معماری ایرانی بود که از تجارب پیشین بهره می‌گرفت و الگوهای تازه‌ای برای آینده ایجاد می‌کرد.
 
از مساجد ایران در این دوران می‌توان به [[مسجد جامع اصفهان]]، [[مسجد جامع اردستان]]، [[مسجد جامع گلپایگان]]، [[مسجد جامع قزوین]] و از مدارس، [[مدرسه خارجرد|مدرسهٔ خارجرد]] را نام برد. از بناهای غیرمذهبی که بیشتر کاروانسرا هستند می‌توان [[رباط شرف]]، [[رباط انوشیروان]]، [[رباط ملک]] ([[سمرقند]] [[بخارا]]) و از برج‌ها و مقابر این دوره که به شکل تپه ساخته شده‌اند، و دو طبقه بوده‌آند، مقابر دایره شکل سه گنبد در [[ارومیه]] و [[برج مدور مراغه]] و از مقابر نقشه ترک‌دار، [[مقبره پیر]]، [[گنبد سرخ]] و [[گنبد علویان]] و از مقابر چند ضلعی، [[گنبد علی (ابرکوه)|گنبد علی]] در [[ابرقو]]، [[گنبد کبود]] در [[مراغه]] و از برج‌ها، [[برج دماوند]]، [[برج خرقان|برج غربی و شرقی خرقان]] و [[برج مهماندوست]] را نام برد.
 
انواع متنوعی از سفالینه‌ها کمی پس از روی کار آمدن سلجوقیان در ایران ظاهر شد. مراکز عمدهٔ آن در ایران [[شهر ری]] و [[کاشان]] بود که با هم کمی تفاوت داشتند. در دورهٔ سلجوقی، هنر و فن فلزکاری نیز به شکوفایی و توسعه ویژه‌ای دست یافت و شاهکارهایی از این هنر صناعی در موزه‌های مختلف دنیا وجود دارد. در [[خوشنویسی]] خطی که قرآن به آن نوشته می‌شد هنوز [[خط کوفی]] بود اما رشد خط کوفی ایرانی در عهد سلجوقی به شیوایی خاصی رسید و شیوه ایرانی خط کوفی را پدید آورد. در همین عصر هم شاهد [[تذهیب]] در لابه لای حروف خطوط و سطرها نیز هستیم. شکل‌هایی که در تذهیب استفاده می‌شود بیشتر شامل نقش‌های گیاهی و بخصوص نقوش معروف به [[اسلیمی]] است.