مسئله شر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
اصلاح لید
خط ۱:
{{خدا}}{{نوارکناری بی‌خدایی}}
'''مسئله شر''' اینپرسشِ پرسشچگونگی است که چگونهوفق‌دادن وجود شر با وجود [[خدا|خدایی]] [[قادر مطلق،مطلق]]، خیرخواه مطلق و عالم مطلق وفق داده شوداست ([[خداباوری]] را ببینید)،<ref name="Stanford">The Stanford Encyclopedia of Philosophy, "[https://plato.stanford.edu/entries/evil The Problem of Evil]", Michael Tooley</ref><ref name="IepEvidential">The Internet Encyclopedia of Philosophy, "[https://www.iep.utm.edu/e/evil-evi.htm The Evidential Problem of Evil]", Nick Trakakis</ref> که این یکی از جدّی‌ترین و خطیرترین ایرادهایی است که در خصوص اعتقاد به [[وجود خدا|وجود خدای]] خداباوران صورت بسته‌است.<ref name="ReferenceA">نایجل واربرتون، الفبای فلسفه، ترجمه مسعود علیا، صفحهٔ ۴۱</ref> یک '''برهان شر''' ادعا می‌کند که چون شر وجود دارد، یا خدا وجود ندارد یا خدا همه آن سه ویژگی گفته‌شده را ندارد. به‌طور سنتی تلاش‌هایی برای نشان‌دادن نقیض این به‌طور سنتی تحت عنوان [[تئودیسه]] انجام شده‌است. در کنار فلسفه دین، مسئله شر همچنین در فیلدهای [[الهیات]] و [[فلسفه اخلاق]] نیز حائز اهمیت است.
 
مسئله شر اغلب به دو شکل فرمولهفرمول‌بندی می‌شود: مسئله منطقی شر و مسئله مدرکیقرینه‌ای شر. شکل منطقی برهان سعی می‌کند تا امکان‌ناپدیریعدم امکان منطقی وجود با هم خدا و شر با هم را نشان دهد،<ref name="Stanford2">The Stanford Encyclopedia of Philosophy, "[https://plato.stanford.edu/entries/evil The Problem of Evil]", Michael Tooley</ref><ref name="IepLogical">The Internet Encyclopedia of Philosophy, "[https://www.iep.utm.edu/e/evil-log.htm The Logical Problem of Evil]", James R. Beebe</ref> در حالی که شکل مدرکیقرینه‌ای سعی می‌کند تا نشان دهد که با توجه به شر موجودمشخص در جهان، وجود خدایی قادر مطلق، عالم مطلق و تماماً خوب غیرمحتمل یا بعید است.<ref name="IepEvidential2">The Internet Encyclopedia of Philosophy, "[https://www.iep.utm.edu/e/evil-evi.htm The Evidential Problem of Evil]", Nick Trakakis</ref> مسئله شر به اشکال ناانسانی حیات بسط داده شده‌است، تا شامل زجر حیوانات از شرور طبیعی و [[حیوان‌آزاری|ستم انسان بر ضد آن‌ها]] نیز بشود.<ref name="inwagenp120">{{cite book|author=Peter van Inwagen|title=The Problem of Evil|url=https://books.google.com/books?id=iQhUrE8BYFIC|year=2008|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-954397-7|pages=120, 123–26, context: 120–33}}</ref>
 
در این حال،ضمن، پاسخ‌ها به نسخه‌های مختلف مسئله شر، به سه شکل می‌آیند: ردیات، دفاعیات، و تئودیسه‌ها. گستره وسیعی از پاسخ‌ها بر ضدعلیه این سه استدلال ارائه شده‌اند. همچنین مباحثات بسیاری در باب شر و مسائل پیوسته در دیگر فیلدهای فلسفه، همچون فلسفه[[اخلاق‌شناسی اخلاقسکولار|اخلاقیات سکولار،سکولار]]،<ref>Nicholas J. Rengger, ''Moral Evil and International Relations'', in ''[[SAIS Review]]'' 25:1, Winter/Spring 2005, pp. 3–16</ref><ref>Peter Kivy, ''Melville's Billy and the Secular Problem of Evil: the Worm in the Bud'', in ''[[The Monist]]'' (1980), 63</ref><ref>{{cite book|last=Kekes|first=John|authorlink=John Kekes|title=Facing Evil|publisher=Princeton UP|year=1990|location=Princeton|url=|id=|isbn=978-0-691-07370-5}}</ref> و [[اخلاقیات فرگشتی]] وجود دارد.<ref>Timothy Anders, ''The Evolution of Evil'' (2000)</ref><ref>{{cite book|author1=Lawrence C. Becker|author2=Charlotte B. Becker|title=Encyclopedia of Ethics|url=https://books.google.com/books?id=KfeOAQAAQBAJ|year=2013|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-35096-3|pages=147–49}}</ref> اما همان‌طورآن‌طور که معمولاً مفهوم شده‌است، «مسئله شر» در زمینه‌ای الهیاتی اقامه می‌شود.<ref name="Stanford7">The Stanford Encyclopedia of Philosophy, "[https://plato.stanford.edu/entries/evil The Problem of Evil]", Michael Tooley</ref><ref name="IepEvidential12">The Internet Encyclopedia of Philosophy, "[https://www.iep.utm.edu/e/evil-evi.htm The Evidential Problem of Evil]", Nick Trakakis</ref>
 
مسئله شر بحدت به ادیان توحیدی مانندهمچون مسیحیت،[[مسیحیت]]، اسلام،[[اسلام]]، و [[یهودیت]] که به خدایی توحیدی که قادر مطلق، دانای مطلق، و خیرخواه مطلق است باور دارند، اعمال می‌شود؛<ref>[https://web.archive.org/web/20161018125339/http://public.wsu.edu/~brians/hum_303/evil.html Problem of Evil], Paul Brians, Washington State University</ref><ref>{{cite book|author=Stephen D. O'Leary|title=Arguing the Apocalypse|url=https://books.google.com/books?id=slB8WHY9B6QC&pg=PA34|year=1998|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-535296-2|pages=34–35}}, Quote: "As Max Weber notes, however, it is in monotheistic religions that this problem becomes acute."</ref> اما این سؤال که «چرا شر وجود دارد؟» همچنین در ادیانی غیر خداباورانه و چندخدایی نیز، همچون آئین بودایی، هندوئیسم، و آیین جین مورد مطالعه قرار گرفته‌است.<ref name="Harvey2013p141">{{cite book|author=Peter Harvey|title=An Introduction to Buddhism: Teachings, History and Practices|url=https://books.google.com/books?id=u0sg9LV_rEgC|year=2013|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-85942-4|pages=37, 141}}</ref><ref name="arthurhermanp5">Arthur Herman, The problem of evil and Indian thought, 2nd Edition, Motilal Banarsidass, {{ISBN|81-20807537}}, pp. 5 with Part II and III of the book</ref>
 
این برهان تلاش می‌کند تا نشان دهد که میان دو [[قضیه]]‌ی وجود [[خدا]] و وجود [[شر]]، [[تناقض]] وجود دارد، و بنابر اصل تناقض، تنها یکی از این دو قضیه می‌توانند درست باشند.<ref>عسکری سلیمانی امیری، نقد برهان‌ناپذیری وجود خدا، صفحهٔ ۳۰۸،۳۱۰</ref>
خط ۱۲:
در یک تقسیم‌بندی متداول، [[شر]] را از جهت مصداق به دو دسته تقسیم می‌کنند: شر اخلاقی و شر طبیعی. '''شر اخلاقی'''، شری است که مستقیماً در نتیجه عمل ناپسند انسانی به وجود می‌آید؛ مانند قتل، دزدی، غارت و تجاوز. همچنین زلزله، آتشفشان، سیل، طوفان و امراض لاعلاج نیز نمونه‌هایی از '''شرور طبیعی''' هستند.<ref name="ReferenceA" /><ref>جعفر سبحانی و محمد محمدرضایی، اندیشه اسلامی ۱، صفحهٔ ۱۲۲</ref>
 
به نظر جی.ال. مکیمکی، از دیگر قائلان به برهان است وکه کتاب ''شر و قدرت مطلق'' را در همین رابطه تألیف نمود.نمود،<ref>جی. ال. مکی، شر و قدرت مطلق</ref> به نظر مکی مسئله شر نه تنها نمایانگر غیرعقلانی بودن باورهای دینی است؛است، بلکه ناسازگاری اجزای آن‌ها را نیز هویدا می‌سازد.<ref>عسکری سلیمانی امیری، نقد برهان ناپذیری وجود خدا، صفحهٔ ۳۰۹</ref>
 
== فرمول‌بندی و براهین تفصیلی ==