احمد تفضلی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
رئال بارسلون (بحث | مشارکت‌ها)
جز تمیزکاری پانویس‌های کوتاه (وظیفه ۲۱)
خط ۳۷:
|Soure_id =
}}
'''احمد تفضلی''' {{تتم|۱۶ آذر|۱۳۱۶|[[اصفهان]]|۲۴ دی|۱۳۷۵|[[تهران]]|خ}} [[زبان‌شناسی|زبان‌شناس]]، [[ایران‌شناسی|ایران‌شناس]]، [[پژوهش]]گر، مترجم و متخصص زبان [[پارسیگ]]، [[پارتی]] و استاد زبان‌های باستانی در [[دانشگاه تهران]] بود.<ref name="ReferenceA">{{پک|شریفی|۱۳۸۷|ک=فرهنگ ادبیات فارسی|ص=ص ۴۲۷}}</ref> تفضلی در زمینهٔ زبان‌های ایرانی میانه به‌ویژه [[پهلوی (ساسانی)|پارسیگ]] و [[پهلوی (اشکانی)|پارتی]]، در پهنهٔ بین‌المللی یکی از معدود صاحب‌نظران به‌شمار می‌آمد.<ref>{{پک|آموزگار|ک=زندگی‌نامهٔ علمی احمد تفضلی|آبان و بهمن ۱۳۷۵|ص=ص ۵۳۲}}</ref>
 
== زندگی‌نامه ==
احمد تفضلی در ۱۶ آذر سال ۱۳۱۶ در اصفهان زاده شد. تحصیلات مقدماتی را در تهران گذراند و در سال ۱۳۳۵ با دریافت مدال درجهٔ اول فرهنگ از [[دارالفنون]] دیپلم ادبی گرفت. در سال ۱۳۳۸ دانشکدهٔ زبان و ادبیات فارسی [[دانشگاه تهران]] را با احراز رتبهٔ اول به پایان برد. در سال ۱۳۴۰ به [[انگلستان]] رفت و وارد رشتهٔ فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران در مدرسهٔ زبان‌های شرقی [[دانشگاه لندن]] شد و در سال ۱۳۴۴ فوق لیسانس گرفت. پیش از بازگشت به ایران دورهٔ تحقیقی کوتاهی را هم در [[پاریس]] گذراند. در ۱۳۴۵ در رشتهٔ زبان‌های باستانی از دانشگاه تهران درجهٔ دکتری گرفت. موضوع پایان‌نامهٔ او تصحیح و ترجمهٔ [[سوتکرنسک]] و [[ورشت مانسرنسک]] از [[دینکرد]] و سنجش این دو نسک با متن‌های [[اوستا]]یی، به راهنمایی [[صادق کیا]] بوده‌است.<ref>* {{یادکرد ژورنال|عنوان=اخبار دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی|ژورنال=دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران|شماره=56|سال=1346|صفحه=524–545|پیوند=http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/508431|زبان=fa|تاریخ بازبینی=2013-12-01}}</ref> از ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۵ ضمن تحصیل، به عنوان پژوهشگر در استخدام ادارهٔ فرهنگ عامه بود. از ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۷ در [[بنیاد فرهنگ ایران]]، به تحقیق پرداخت. در ۱۳۴۷ به تدریس در دانشگاه تهران مشغول شد. در ۱۳۷۰ عضو پیوستهٔ [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]] و از سال ۱۳۷۳ معاون<ref>{{پک|شریفی|۱۳۸۷|ک=فرهنگ nameادبیات فارسی|ص="ReferenceA"ص ۴۲۷}}</ref> علمی و پژوهشی این فرهنگستان بود. تفضلی علاوه بر اینکه یکی از صاحب نظران در زمینهٔ زبان‌های باستانی ایران بود، به زبان [[عربی]] کاملاً آشنا بود و به زبان‌های [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] و [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] و [[زبان آلمانی|آلمانی]] و ادبیات فارسی تسلط کامل داشت و همچنین با [[زبان روسی|روسی]] نیز آشنا بود.<ref>{{پک|شریفی|۱۳۸۷|ک=فرهنگ nameادبیات فارسی|ص="ReferenceA"ص ۴۲۷}}</ref>
 
== مرگ ==
تفضلی در ساعت ۱۲ و نیم روز ۲۴ دی ماه ۱۳۷۵ دفتر کارش را در دانشگاه تهران ترک کرد و راهی منزلش در [[شمیران]] شد اما هرگز به منزل نرسید.<ref>{{پک|آموزگار|ک=زندگی‌نامهٔ علمی احمد تفضلی|آبان و بهمن ۱۳۷۵|ص=۵۰۷}}</ref> او در همان روز به طرز مشکوکی در خیابان به قتل رسید.<ref>{{پک|شریفی|۱۳۸۷|ک=فرهنگ ادبیات nameفارسی|ص="ReferenceA"ص ۴۲۷}}</ref> قتل او در دنباله پرونده سرکوب روشنفکران و [[قتل‌های زنجیره‌ای ایران]] به‌شمار می‌رود.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =فرج سرکوهی |نشانی=http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2014/01/140103_l45_chain_murderers_faraj_sarkouhi.shtml |عنوان=گفته‌های قاتلان از زبان قربانیان، چرایی قتل‌های زنجیره‌ای | ناشر =بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ =۱۴ دی ۱۳۹۲ |تاریخ بازبینی=۱۵ دی ۱۳۹۲}}</ref> احسان یارشاطر اذعان داشت احمد تفضلی به دلیل همکاری با بنیاد ایرانیکا (به سرویراستاری احسان یارشاطر) توسط مسئولین جمهوری اسلامی ترور شد.<ref>مصاحبه احسان یارشاطر با صدای آمریکا، برنامه پرتره، ثانیه 961، https://www.youtube.com/watch?v=PBBN9JC-Lig</ref>
 
== عضویت در مجامع ==
خط ۵۱:
* عضویت در هیئت مؤسس انجمن آثار ملی از سال ۱۳۵۹
* عضویت در شورای علمی مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی از سال ۱۳۶۶
* عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی از سال ۱۳۷۰<ref name="ReferenceB">{{پک|آموزگار|۱۳۷۹|ک=یادنامه احمد تفضلی |ص=۱۶}}</ref>
 
== جوایز ==
خط ۶۱:
* تقدیرنامه و جایزهٔ کتاب سال بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۷۴ برای ترجمهٔ کتاب ''[[گزیده‌های زادسپرم]]'' ''Anthologie of Zadspram'' به زبان فرانسوی با همکاری پروفسور ژینیو، استاد ایران‌شناس مدرسهٔ عالی سوربن.
* روز ۲۲ شهریور ۱۳۷۵ [[دانشگاه سن‌پترزبورگ|دانشگاه دولتی سن‌پترزبورگ]] طی مراسمی درجهٔ دکتریِ افتخاری ایران‌شناسی را به احمد تفضلی اهدا کرد. او نخستین استاد از کشورهای شرقی بود که موفق به دریافت این دکتریِ افتخاری شد.<ref>{{پک|آموزگار|ک=زندگی‌نامهٔ علمی احمد تفضلی|آبان و بهمن ۱۳۷۵|ص=ص ۵۱۵}}</ref>
* در سال ۱۳۷۶ ''[[تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام (کتاب)|کتاب تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام]]'' برندهٔ جایزهٔ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد.<ref>{{پک|شریفی|۱۳۸۷|ک=فرهنگ ادبیات nameفارسی|ص="ReferenceA"ص ۴۲۷}}</ref>
 
== کتاب‌ها ==
خط ۷۶:
=== گردآوری ===
* یادنامهٔ [[ژان دو مناش|دو مناش]] با همکاری فیلیپ ژینیو
* [[یکی قطره باران (کتاب)|یکی قطره باران]]<ref name>{{پک|آموزگار|۱۳۷۹|ک="ReferenceB"یادنامه احمد تفضلی |ص=۱۶}}</ref>
 
== جستارهای وابسته ==