سنگنگاره پیروزی شاپور بر امپراتوران روم: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ربات: جایگزینی پیوند جادویی شابک با الگو شابک |
جز تمیزکاری پانویسهای کوتاه (وظیفه ۲۱) |
||
خط ۳۸:
کنار این رومی زانو زده، یک نفر دیگر ایستادهاست که رو به شاهنشاه دارد و بیریش است. اما دیهیمی از برگ غار بر سر دارد و نوار کوچکی پشت سرش افشان شدهاست، و جامهاش مانند رومی زانوزدهاست، و شمشیر از کمر آویختهاست، و دستش در آستین سردوخته مخفی گردیده و مچ چپش را شاپور گرفتهاست. هر دوی این افراد، رومی هستند و از ردای امپراتوری و تاج برگ غار آنها پیداست که [[امپراتور]] میباشد. ولی در مورد هویت آنها بحث بسیار شدهاست. تا سال ۱۹۵۴ همه میگفتند آنکه زانو زده، [[والرین]] است که از شاه امان میخواهد، و آنکه ایستاده کردیاس نامی ازاهل سوریهاست که گفتهاند شاپور او را به امپراتوری برنشانید.<ref>{{پک|شهبازی|۱۳۵۷|ک=راهنمای مصور نقش رستم|ص=۱۰۵}}</ref>
[[پرونده:Valerian Ant.jpg|بندانگشتی|۲۰۰|تصویر [[والرین]] بر سکهاش.]]
اما در آن سال [[مک درمونت]] این فرضیه را رد کرد و [[گیرشمن]] و برخی دیگر نیز با وی هم آواز شدند. مک درمونت متوجه شد که کردیاس اصلاً در تاریخ جنگهای شاپور که خودش بر [[کعبه زرتشت]] نقر کردهاست نیامده، و هیچ سکهای از او در دست نیست و چنین شخصی در تاریخ روم به امپراتوری شناخته نمیباشد. از سوی دیگر، شاپور در شرح جنگهایش از سه امپراتور رومی نام میبرد: [[گوردیان سوم|گردیان]] جوان که کشته شد& [[فیلیپ عرب]] که به درخواست صلح آمده و پانصد هزار سکهٔ زرین باژ داد و [[والرین]] که گرفتار شده و در نقوش شاپور هم سه امپراتور را نمودهاند؛ امپراتوری جوان که زیر پای اسب شاپور به خاک افتاده (در [[دارابگرد]] و [[بیشاپور]]) و بنابراین گردیان است؛ امپراتوری که مچ دستش را شاپور گرفته، و بنا بر قانون کهن- که گرفتن [[مچ دست]] علامت اسیر کردن بوده- همان والرین میباشد.<ref
[[پرونده:Antoninianus Marcus Julius Philippus.jpg|بندانگشتی|200px|تصویر [[فیلیپ عرب]] بر روی سکهاش.]]
چیزی که استدلال مک درمونت را تایید میکرد این بود که سکههای والرین او را بی ریش نشان میدهد، و فرد ایستاده که شاپور مچش را گرفته (یعنی اسیرش کرده) نیز بی ریش است، در حالی که سکههای فیلیپ عرب او را با ریش کوتاه و مجعدی مینمایند، و آنکه در پیش شاپور زانو زده نیز درست همین نوع ریش را دارد. به علاوه گردن والرین روی سکهها بسیار ستبر است و فرد ایستاده از کنار اسب شاه نیز گردن ستبر دارد.<ref>{{پک|شهبازی|۱۳۵۷|ک=راهنمای مصور نقش
در پشت سر شاپور در حدود سال ۲۸۰ میلادی، [[سنگنگاره و نبشته کرتیر در نقش رستم|سنگنگاره و نبشته کرتیر]] را به دستور [[کرتیر]] [[موبد موبدان]] کندهاند.
|