امارت استکفا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
 
خط ۱۹:
تدریجاً با پیدایش ضعف در دستگاه خلافت و کاهش قدرت [[خلیفه|خلفا]]، حاکمان استکفا حتی از ارسال [[خراج]] و حمایت‌های مالی نیز خودداری کردند و در سرزمین‌های خویش اعلام استقلال نمودند در حالی که خلیفه به علت ضعف فراوانی که حاصل نفوذ غلامان و افزایش فساد و هرج و مرج در دستگاه خلافت بود و به همین سبب با کاهش چشمگیری در قدرت خود مواجه گشته بود، از عزل یا تعقیب مدعیان استقلال نیز عاجز بود. بعدها در سایهٔ همین ناتوانی، حکومت‌های نیمه‌مستقل در سرزمین‌های اسلامی پدید آمدند و مدت‌ها به حکومت پرداختند.<ref>{{پک|زرین‌کوب|۱۳۸۳|ک=تاریخ ایران بعد از اسلام|ص=صص ۶–۴۸۵}}</ref>
 
اما در باب تفاوت‌های میان حاکمان استکفا و امیران معمولی می‌توان گفت که برعکس حاکمان استکفا که از اختیاراتی که پیشتر گفته شد برخوردار بودند و تقریباً استقلال داشتند، امیران عادی به خصوص کسانی که به مرکز خلافت نزدیک بودند، اکثراً عنوان فرماندهی لشکر را یدک می‌کشیدند و وظیفهٔ آنان تدبیر امور مردم، مملکت و دفاع از سرزمین‌های [[اسلام|اسلامی]] بود. در کنار او فردی با عنوان عامل خراج حضور داشت و وظایف مخصوص به خود را دارا بود و [[حوزهٔ قضایی]] نیز دارای دستگاه و عامل مربوط به خود بود. در کنار این امرا، [[کاخ‌دار|حاجبانی]] به عنوان مسئول تشریفات و [[کاتب|کاتبانی]] با وظایف دیوانی حضور داشتند. همان‌طور که ذکر شد، [[قاضی|قاضیانی]] برای قضاوت و خازن برای ادارهٔ اموال و عایدات حضور داشت و [[محتسب]] نیز در جهت امور مربوط به خویش در کنار حرس که وظیفهٔ نگهبانی را بر عهده داشت به انجام وظیفه می‌پرداخت. در کنار همهٔ اینان، برید نیز برای انتقال اخبار و اطلاعات، به انجام وظیفه می‌پرداخت.<ref>{{پک|زرین‌کوب|۱۳۸۳|ک=تاریخ ایران بعد از اسلام|ص=۴۸۵}}</ref> در دوران اقتدار دستگاه خلافت این مقامات و دستگاه‌ها با واسطه یا به طوربه‌طور مستقیم با وزیر و خلیفه در ارتباط بودند اما پس از بروز ضعف در قدرت خلافت، اینان تحت نفوذ حاکمان و امرای محلی درآمدند.<ref>{{پک|زرین‌کوب|۱۳۸۳|ک=تاریخ ایران بعد از اسلام|ص=صص ۶–۴۸۵}}</ref>
 
== عهد امویان ==