شهرستان سنقر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Ariankarimi (بحث | مشارکت‌ها)
به ترکی یعنی پرنده شکاری
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
شهرستان سنقر در ترکی به معنی پرنده شکاری در شمال شرقی استان کرمانشاه واقع گردیده است{{coord|۳۴|۴۶|N|۴۷|۳۵|E|source:kolossus-itwiki|display=title}}
{{بهبود منبع|تاریخ= ۱۴ اوت ۲۰۱۴}}
{{ویکی‌سازی}}
خط ۱۱:
|مرکز= [[سنقر]]
|نام‌های‌قدیمی=
|سال‌شهرستان‌شدن= [[۱۳۴۱]]<ref name="Ministry%20of%20Interior">{{یادکرد وب| نشانی = http://portal2.moi.ir/Portal/Home/Default.aspx?CategoryID=acba9e9d-33d8-4823-88df-8b02d009eb2e| عنوان = بانک اطلاعات تقسیمات کشوری| تاریخ بازدید = ۱۷ مردادامرداد ۱۳۹۲|ناشر = وبگاه رسمی وزارت کشور ایران}}</ref>
|جمعیت=۸۱٬۶۶۱ نفر (۱۳۹۵)<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.amar.org.ir/Portals/0/sarshomari90/Files/ABADY-90/os05.xls |عنوان =جمعیت و خانوار تا سطح آبادی براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن 139۵ | ناشر =مرکز آمار ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۱۴ اوت ۲۰۱۴}}</ref>
|زبان= [[ترکی آذربایجانی]]{{سخ}}[[کردی جنوبی]] با لهجه کلیائی [[زبان لکی]]
|مذهب= [[شیعه]]
|ارتفاع=۱٬۶۸۱
خط ۲۲:
}}
 
'''شهرستان سنقر''' یکی از شهرستان‌های [[استان کرمانشاه]] در غرب [[ایران]] است. اگر شهرهای همدان و کرمانشاه و سنندج را به عنوان رئوس یک مثلث در نظر بگیریم شهرستان سنقر کلیایی با مساحتی حدود ۲۲۴۲ کیلومتر مربع تقریباً در مرکز مثلث در شمال شرق استان کرمانشاه بین ۴۷ درجه و ۱۹ دقیقه تا ۴۷ درجه و ۵۷ دقیقه طول شرقی و ۳۴ درجه و ۴۴ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۴ دقیقه عرض شمالی واقع شده‌است.
 
بلندترین کوه شهرستان، کوه دالاخانی (به معنی آشیانه عقاب‌ها) می‌باشد که ارتفاع آن ۳٬۳۵۰ متر است که یکی از مناسب‌ترین کوه‌های غرب کشور برای کوهنوردی است این کوه به عنوان جزئی از کوهستان دالاخانی در هیئت مردی مبارز و نستوه در پشت جنوبی شهر ایستاده‌است اطرافش را مهم‌ترین یارانش مادیان کوه در شمال کمر زرد و کوه‌های زن و مرد در غرب احاطه کرده‌است پست‌ترین نقطه این منطقه هم به ارتفاع ۱٬۵۰۰ متر در محل خروجی گامیشان جنوب روستای شاهگدار است. مرکز این شهرستان به عقیده برخی بومیان تنها شهر دارای سیستم فاضلاب در استان بوده‌است. مردم این شهرستان به ترتیب جمعیت به زبان های و [[زبان ترکی]] وزبان کردی تکلم میکنند.
 
== آب و هوا ==
خط ۳۶:
 
== مناطق دیدنی و تفریحی ==
سراب سنقر که در ابتدای جاده سنقر به سمت بیستون در نزدیکیدرنزدیکی روستای گزنهله است، دارای آبی فراوان وباغستانهایی که اطراف آن را احاطه کرده مکانی دیدنی برای گردشگران که پارکی درون محوطه آن نیز احداث شده‌است.
سراب روستای گلویژ که در ۱۵ کیلومتری جنوب غربی سنقر واقع شده و از طریق مسیرجاده‌ای به شهر سطر سپس روستای شور آباد وگذر ازچند قصبه کوچک قابل رسیدن است، دارای سرابی با آب زلال که اطراف آن را درختان کهنسال زیبا که احتمالاً وجه مقدسی برای اهالی دارند، احاطه کرده ودرست در کنار روستا و مشرف به روستا درپای کوهی قرارگرفته‌است.
[[کوه دالاخانی]]، ارتفاعاتی که اوج آن به ۳۳۰۰مترمی رسد در جنوبدرجنوب شرقی سنقر واقع شده ودرتابستان مکانی جالب ودیدنی برای صعود کوهنوردان است.
مادیان کوه، چشم‌انداز آن شبیه به پشت اسبی است که سر و گردن خود را پایین برده، [[منصور یاقوتی]] در یکی از داستان‌هایشداستانهایش به نام چراغی برفراز مادیان کوه، به عنوان مکان داستان خود به آن اشاره کرده‌است، در شمالدرشمال شهر سنقر واقع است.
 
== کلیایی به معنی گردنبند می‌باشد.==
کلمه کُلیایی که به دنبال سنقر آمده به یکی از دو ناحیه روستایی این منطقه اطلاق می‌شود که در آن طوایف
ایل کلیایی سکونت دارند این کلمه از دو بخش «کلیا» و «یی» تشکیل شده‌است «یی» یاء نسبت است و تعلق و وابستگی به کلیا را می‌رساند کلیا در زبان اوستایی به معنی گوسفند است در فرهنگ‌های برهان قاطع، آنندراج، ناظم الاطباء و لفت نامه دهخدا دربارهٔ این کلمه چنین توضیح داده شده‌است «کلیا» به لغت زند و پازند گوسفند را گویند هز وارشی کلیا نیز کلینا kallغna گوسپند می‌شود (هاشیه برهان مصحح دکتر معین) هم چنین کلیا اسم رومی شکنبه‌است و به سریانی و ورومنتن است (فهرست مخزن الدویه)
معانی دیگری برای کلیا قایل شده‌اند از جمله
کلیا به معنی شخار است که قلیا باشد و بیشتر صابون پزان به کار برندو قلیا معرب آن است اسم فارسی قلی است.
کلیا: آلتی که در مازندران با ان شیرهٔ نیشکر را استخراج می‌کنند (دهخدا، لغت‌نامه{کلمبیا –کمعه} ص کل۱۲۷،۱۲۷، با استناد به مخزن الدویه، برهان و فرهنگ انجمن آرا)
کلیایی: منطقه شمال غربی و غرب سنقر را کلیایی می‌گویند.
کل: ده، روستا (ناظم الطبا) و (برهان قاطع)
سطر ۵۴ ⟵ ۵۶:
شهرستان سنقر در سال ۱۳۹۵ بالغ بر ۸۱٬۶۶۱ نفر جمعیت داشته‌است.
 
در دوره صفویه [[اسدآباد]] جزء منطقه سنقر شمرده می‌شده‌است. در زمان [[شاه عباس صفوی]]، فرماندار سنقر عثمانیان را از مرز بیرون راند. در دوره [[افشاریه]] و [[زندیه]] سران ایل کلیایی که خود را از اعقاب [[صفی خان]] از خان‌هایخانهای دوره صفوی می‌دانند به حکومت سنقر منصوب بوده‌اند. بنابر نظر بزرگان وریش سفیدان منطقه کلیایی این مردمان از ایل کلهر ایوان غرب و از [[هفت ماله بان سیری]] می‌باشند. نام قسمت کردنشین این ناحیه از اسم ایل کلیایی مأخوذ و به [[کلیایی]] معروف شد. چون دو قسمت سنقر و کلیایی شهرستان را تشکیل دادند این شهرستان سنقر و کلیایی نامیده شد.
 
شهرستان سنقر و کلیایی در جلگه همواری واقع شده و اطراف آن را رودخانه، سبزه زار، باغات و بیشه‌زار فرا گرفته‌است و قله‌های کوه‌های آن تا اواخر تابستان از برف زمستانی پوشیده‌است.
سطر ۶۵ ⟵ ۶۷:
** دهستان آب باریک
** دهستان فعله کری
** دهستان [[هزارخانی]]
** دهستان سراب
** دهستان گاورود
** دهستان پارسینه (فارسینج)
 
شهرها: [[سنقر]]