لنج: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏نام: اصلاح و حذف ارجاعات نالازم
قدری ویرایش و اصلاح نام‌ها
خط ۱:
[[پرونده:Launch Boat 1.jpg|300px|بندانگشتی|چپ|یک لنج صیادی (ماهیگیری) کوچک ایرانی]]
'''لَِنجلنج''' (با فتح یا کسر لام) {{انگلیسی|launch}} گونه‌ای از [[کشتی (شناور)|کشتی]] کوچک یا قایق بزرگ باری و مسافری است که در [[خلیج فارس]] و [[دریای عمان]] و [[اقیانوس هند]] دیده می‌شود. لنج‌ها بر پایه قایق‌های بادبانی رایج در خلیج فارس ساخته می‌شود با این تفاوت که به جای [[بادبان]] با موتور حرکت می‌کند. [[عرشه]] باز یا نیمه‌باز دارد. از دهه ۱۹۵۰ میلادی موتور بنزینی یا دیزل برای پیشراندن لنج‌ها بکار رفت و امروز بیشتر لنج‌ها موتور دارند.
 
== نام ==
واژه ''لنج''٬ که در جنوب ایران به فتح لام و در در تهران و برخی مناطق دیگر به کسر لام تلفظ می‌شود٬ از واژه انگلیسی لانچ (launch) به معنی قایق بزرگ موتوری گرفته شده است.
 
امروز نام عمومی رایج برای کشتی‌های چوبی دست‌ساز در حنوب ایران لنج است اما در گذشته به تمام کشتی‌های دست‌ساز که با بادبان حرکت می‌کردند جَهاز و جمع آن جهازات می‌گفتند.
 
 
در جنوب به کسانی که در کار ساخت لنج می‌باشند جلاف یا [[گلاف]] گفته می‌شود.
سطر ۱۴ ⟵ ۸:
در ایران لنج‌ها در کرانه‌های [[خلیج فارس]] بسیار یافت می‌شوند و لنج‌سازی یکی از صنایع بومی مردمان خلیج فارس است.
* [[اصطلاحات دریانوردی در خلیج فارس]]
== نام ==
واژه ''لنج''٬ که در جنوب ایران به فتح لام و در در تهران و برخی مناطق دیگر به کسر لام تلفظ می‌شود٬ از واژه انگلیسی لانچ (launch) به معنی قایق بزرگ موتوری گرفته شده است.
 
امروز نام عمومی رایج برای کشتی‌های چوبی دست‌ساز در حنوب ایران لنج است اما در گذشته به تمام کشتی‌های دست‌ساز که با بادبان حرکت می‌کردند جَهاز و جمع آن جهازات می‌گفتند.
 
== گونه لنج‌ها و کارایی آن‌ها ==
سطر ۲۲ ⟵ ۲۰:
 
۲ـ [[حُوری]]:
حوری یا هوری یک نوع قایق کوچک است که گونه‌های آن از یک تا ۱۰ نفر را با خود جابجا می‌کند. بیش‌تر از تنه‌های عظیم درختان و به‌صورت یک تکه می‌سازند. و چوناگر ازچوب اینمناسب درختانیک یاتکه چوب‌هادر وجوددسترس ندارد،نباشد [[حوری]]آن را از چند تکه چوب که به هم می‌بندند به وجود می‌آورند. ظرفیت حوری کوچک ۱۰۰ و حوری بزرگ ۴۰۰ کیلو می‌باشد.
در گذشته هر لنج ماهی‌گیری یا کشتی‌های باری یک حوری به همراه خود داشته‌است، حوری یک تکه سبک تر از [[کتر]]است و در زمان‌های مورد نیاز و [[نجات غریق]] زودتر از [[کتر]] آماده به دریا انداختن می‌شود. در زمانی که دریا آرام است و کسی به دریا افتاده‌است از حوری استفاده می‌کنند و اگر دریا ناآرام باشد از [[کتر]]و اگر طوفانی باشد از [[ماشوه]].
 
سطر ۳۸ ⟵ ۳۶:
 
۷ـ [[تَشاله]]:
چون لنج [[آب‌خور]] زیادی دارد و نمی‌تواند کاملاً به ساحل برسد بیش‌تر بار لنج را با [[تشاله]] که می‌توانست تا نزدیک ساحل برود به مقصد می‌رسانده‌اند.
 
۸ـ ماشُوه:
سطر ۴۶ ⟵ ۴۴:
بغله به‌وسیله بادبان به‌حرکت درمی‌آمده‌است. از این جهت این نوع لنج را بغله گفته‌اند که سینه صدر یا راس آن گرد بوده‌است و قسمت پشت آن پهن‌تر، به بخش پشت آن تفر می‌گفته‌اند. در سینه [[بغله]] بر آمدگی وجود دارد، چون سر پرنده‌ای (طوطی) که گویی درون بغله را می‌نگرد.
بغله به کشتی‌های بزرگ گفته می‌شود و در عربی به معنای قاطر است و چون در دریا به‌سادگی و با سکان کشتی را حرکت می داده اند [[بغله]] نام‌گذاری کرده‌اند. اعراب در بدو [[دریانوردی]]، کشتی‌های [[سکان]] دار ایرانی را به [[شتر]]ی با افسار تشبیه می‌کرده‌اند.
[[بغله]] برای سفرهای دوردست در اقیانوس هند مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است، می‌گویند از نظر شکل ظاهری فرق زیادی بین بغله و کوتی و غنچه نبوده است، ولی از جهت اندازه، بغله از همه بزرگ‌تر بوده بعد از آن کوتی و در آخر غنچه قرار داشته‌است. شمار جاشوهایی که در بغله کار می‌کردند کمینه ۳۰ نفر و بیشینه ۴۰ نفر بوده‌است. ظرفیت باربری بغله بین۳۰۰بین ۳۰۰ تا ۷۰۰ تن بوده‌است.
کالاهایی که با بغله حمل می‌شده است: از آبادان به‌بصره و بصره به [[کراچی]] و خورمیان ([[پور بندر]]) خرما می‌بردند و از کراچی به براوه پنبه و از بَراوه به شهرهای هندوستان به آفریقا مَنقور کاپریل و نمک حمل می‌کردند. از آفریقا از بندرهابندرهای [[سیمبارنگه]] /و [[لامو]] و [[بمباسه]] چوب چَندَل می‌آوردند.
 
مدت مسافرت:
زمان سفر بغله ۲دو تا ۶شش ماه بوده‌است. جاشوها و کارکنان بغله در راه سفر دشواری‌های بسیار داشتند و چه بسا در مسافرت‌های دریائی بر اثر ناخوشی‌های گوناگون یا در رویدادهای گوناگون از قبیل طوفان و برخورد با کوه سنگ‌ها یا حیوانات غول پیکردریائی از بین می‌رفتند.
 
۱۰ـ [[بَگارِه]] :
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/لنج»