فهرست میراث جهانی در ایران: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: حذف منبع ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایش کاربر تازهوارد در مقالهٔ خوب یا برگزیده ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱:
{{فهرست برگزیده}}
[[پرونده:Flag of UNESCO.svg|چپ|150 px]]
[[پرونده:Flag of Iran.svg|چپ|150px]]
'''فهرست میراث جهانی یونسکو در ایران''' شامل ۲۴ مکان میباشد که در [[میراث جهانی یونسکو]] به ثبت رسیدهاند. این فهرست شامل ۲۲ اثر میراث فرهنگی و ۲ اثر میراث طبیعی است. [[ارگ بم]] و فضای فرهنگی آن جز مکانهای در خطر نابودی قرار داده شده بوند ولی در اجلاس سال ۲۰۱۳ که از ۱۶ تا ۲۷ ژوئن برگزار شد از این فهرست خارج شدند. ارگ بم ایران پس از زمین لرزه در بم به شدت تخریب شد و از آن زمان در فهرست آثار در خطر قرار گرفت، اما با توجه به مرمتهای انجام شده در طول سالهای گذشته سازمان یونسکو ارگ بم را از فهرست آثار در خطر خارج کرد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1208|عنوان=ارگ بم، میراث در خطر |تاریخ بازدید=۲۵-۰۹-۲۰۱۱ |قالب= |اثر=}}</ref>
[[میراث جهانی یونسکو]] نام عهدنامهای بینالمللی است که در تاریخ [[۱۶ نوامبر]] [[۱۹۷۲ (میلادی)|۱۹۷۲]] میلادی به تصویب کنفرانس عمومی [[یونسکو]] رسید. موضوع آن حفظ آثار [[تاریخی]]، [[طبیعی]] و [[فرهنگی]] بشر است که اهمیت جهانی دارند و متعلق به تمام انسانهای زمین، فارغ از [[نژاد (انسان)|نژاد]]، [[مذهب]] و [[ملیت]] خاص، میباشند.
بر پایه این کنوانسیون کشورهای عضو [[یونسکو]]، میتوانند آثار تاریخی، طبیعی و [[فرهنگ]]ی کشور خود را نامزد ثبت به عنوان میراث جهانی کنند. حفاظت از این آثار پس از ثبت در عین باقی ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوطه، به عهده تمام کشورهای عضو خواهد بود. مکانهای میراث جهانی ثبتشده در سازمان یونسکو، مکانهایی مانند جنگل، کوه، آبگیر، صحرا، بقعه، ساختمان، مجموعه یا شهر هستند،<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/convention/|عنوان=تصویب عهدنامهای بینالمللی میراث جهانی یونسکو |تاریخ بازدید= |قالب= |اثر=}}</ref> که هر کشور در هر سال فقط میتواند یک نامزد برای ثبت میراث فرهنگی یونسکو درخواست دهد.
ایران سه سال پس از تصویب کنفرانس عمومی [[یونسکو]] در تاریخ [[چهارشنبه]] ،۲۶ [[فوریه]] [[۱۹۷۵ (میلادی)|سال ۱۹۷۵]] به کنوانسیون [[میراث جهانی یونسکو]] پیوست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/statesparties/ir/ |عنوان=پذیرش کنوانسیون |تاریخ بازدید=۲۵-۰۹-۲۰۱۱ |قالب= |اثر=}}</ref>
در سال ۱۹۷۹ [[چغازنبیل]] با معیارهای (iii, iv)، [[تخت جمشید]] با معیارهای (i, iii, vi) و [[میدان نقش جهان]] با معیارهای (i, v، vi) نخستین مکانهایی بودند که در [[ایران]] به [[فهرست میراث جهانی یونسکو]] اضافه شدند.
افزون بر مکانهای ثبت شده مکانهایی مانند، [[نقش رستم]]، [[نقش رجب]]، [[طاق بستان]]، [[دماوند]]، [[ماسوله|شهر تاریخی ماسوله]]، چشمانداز فرهنگی [[الموت]]، [[پارک ملی گلستان]]، [[ارسباران|منطقه حفاظت شده ارسباران]]، [[سبلان|کوه سبلان]]، [[هگمتانه]]، [[مسجد کبود (تبریز)|مسجد کبود]] و … نیز برای ثبت در میراث جهانی یونسکو پیشنهاد شدهاند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/statesparties/ir/|عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران، پیشنهاد برای ثبت|تاریخ بازدید=۲۵-۰۹-۲۰۱۱ |قالب= |اثر=}}</ref>
مسعود سلطانی فر رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران اعتقاد دارد ۴۹ اثر ایران در نوبت ثبت جهانی در یونسکو قرار دارد. این در حالی است که به گفته وی ایران تا ۲۰۰۰ اثر بنایی ظرفیت ثبت جهانی دارد.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/81814021/ 49 اثر ایران در نوبت ثبت جهانی] . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]</ref>
[[یزد|شهر تاریخی یزد]]، به عنوان دومین شهر تاریخی ایران بعد از بم و بیست و دومین اثر تاریخی کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. پس از گذشت ۹ سال از قرار گرفتن پرونده این شهر تاریخی در فهرست میراث موقت جهانی، روز یکشنبه (۱۸ تیر) «شهر تاریخی یزد» به عنوان یکی از نخستین شهرهای خشتی دنیا در چهل و یکمین اجلاس کمیته میرات جهانی یونسکو به ثبت رسید.<ref>http://www.isna.ir/news/96041809646/شهر-یزد-ثبت-جهانی-یونسکو-شد</ref>
== فهرست ==
[[پرونده:World Heritage logo.png|راست|75px]]
{{Legend|#F0E683|میراث فرهنگی یونسکو: <nowiki>*</nowiki>|outline=silver}}
{{Legend|#98FB98| میراث طبیعی یونسکو: <nowiki>†</nowiki>|outline=silver}}
{{Legend|#FFC0CB| میراث طبیعی و فرهنگی یونسکو (ترکیبی): <nowiki> ‡</nowiki>|outline=silver}}
{{Legend|#FA8027|میراث در خطر <nowiki>!</nowiki>|outline=silver}}
به ترتیب زمان ثبت در [[میراث جهانی یونسکو]]:
{|class="wikitable sortable"
|+
|- bgcolor="#AFEEEE"
!#
!
!نام
!مکان
!تاریخ ثبت
!شماره ثبت
!توضیحات
|-
| style="background-color:#F0E683" |'''۱'''
|[[پرونده:Choqa Zanbil 2.jpg|200px]]
|[[چغازنبیل]]*
|[[استان خوزستان]]
| ۱۹۷۹
|[http://whc.unesco.org/en/list/113 ۱۱۳]
|[[چغازنبیل]] [[زیگورات|نیایشگاهی]] باستانیاست که در زمان [[ایلام (تمدن)|عیلامیها]] و در حدود ۱۲۵۰ [[پیش از میلاد]] ساخته شدهاست. چغازنبیل بخش بهجامانده از شهر دوراونتش است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/113|عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[تخت جمشید]]*
|[[استان فارس]]
| ۱۹۷۹
|[http://whc.unesco.org/en/
|[[تخت جمشید]] یا پارسه که در [[شهرستان مرودشت]] در شمال [[استان فارس]] واقع است، نام یکی از شهرهای باستانی [[ایران]] است. در این شهر باستانی، مجموعه کاخهایی به نام تخت جمشید وجود دارد که در دوران زمامداری [[داریوش یکم|داریوش بزرگ]]، [[خشایارشا]] و [[اردشیر یکم (هخامنشی)|اردشیر اول]] بنا شدهاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/114 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[میدان نقش جهان]] *
|[[استان اصفهان]]
| ۱۹۷۹
|[http://whc.unesco.org/en/
|[[میدان نقش جهان]] میدان بزرگ مستطیل شکلی در شهر [[اصفهان]] ایران است که بهوسیلهٔ بناهایی از دورهٔ صفوی محصور شدهاست. میدان نقش جهان به شکل امروزین در دوره سلطنت [[شاه عباس بزرگ|شاه عباس صفوی]] پایهگذاری شدهاست. بناهای تاریخی موجود در میدان نقش جهان شامل [[عالیقاپو]]، [[مسجد امام]]، [[مسجد شیخ لطفالله]] و [[سردر قیصریه]] است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/115 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[تخت سلیمان]] *
|[[استان
| ۲۰۰۳
|[http://whc.unesco.org/en/
|[[تخت سلیمان]] نام محوطهٔ تاریخی بزرگی، در نزدیکی [[تکاب]] و روستای تخت سلیمان در [[استان آذربایجان غربی]] است. مجموعه بناهای تاریخی در تخت سلیمان در اطراف دریاچهای طبیعی ساخته شدهاست. آثار بناهای دورههای [[اشکانیان]] و [[ساسانیان|ساسانی]] و [[ایلخانان]] در این محل یافت شدهاست. مهمترین آثار بجا مانده آن [[آتشکده]] و تالارهای دوره ساسانی است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1977 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[بم]] و فضای فرهنگی آن *
|[[استان
| ۲۰۰۴
|[http://whc.unesco.org/en/
|ارگ بم در گوشه شمال شرقی و چسبیده به شهر بم در استان کرمان و در مجاورت جادهٔ ابریشم قرار دارد و بنا به روایات متعدد، مربوط به دوران اشکانی یا هخامنشی است. تا اواخر دوره قاجار، ارگ بم همچنان مسکونی بودهاست. این بنایی مشهور تاریخی در زمینلرزه بم، به شدت ۶٫۶ ریشتر که در ساعت ۵:۲۶ بامداد ۵ دی ۱۳۸۲ شهر بم را لرزاند. ویران شد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1208 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[پاسارگاد]]*
|[[استان فارس]]
| ۲۰۰۴
|[http://whc.unesco.org/en/
|[[پاسارگاد|مجموعه میراث جهانی پاسارگاد]] مجموعهای از آثار باستانی برجایمانده از دوران [[هخامنشیان]] است که در [[شهرستان پاسارگاد]] در [[استان فارس]] واقع شدهاست. این مجموعه دربرگیرندهٔ سازههایی چون [[آرامگاه کوروش بزرگ]]، [[باغ ایرانی پاسارگاد|باغ سلطنتی پاسارگاد]]، کاخ دروازه، پل، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی، دو کوشک، آبنماهای باغ شاهی، آرامگاه کمبوجیه، استحکامات دفاعی تل تخت، کاروانسرای مظفری، محوطهٔ مقدس و [[تنگه بلاغی]] است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1106 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[گنبد سلطانیه]]*
|[[استان زنجان]]
| ۲۰۰۵
|[http://whc.unesco.org/en/list/1188 ۱۱۸۸]
|[[گنبد سلطانیه]] مقبرهٔ [[محمد خدابنده الجایتو]] است که در ۱۳۰۲ تا ۱۳۱۲ در شهر سلطانیه (پایتخت ایلخانیان) ساخته شد و از آثار مهم [[معماری ایرانی]] و اسلامی بهشمار میرود. این بنا از حیث معماری و تزیین و بزرگی در دنیا مشهور است. رنگ گنبد آبی است. بر روی این اضلاع [[گنبد]] بلندی قرار گرفته که ارتفاع آن را ۱۲۰ گز نوشتهاند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1188 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |'''۸'''
|[[پرونده:Darius I the Great's inscription.jpg|200px]]
|[[سنگنوشته بیستون]]*
|[[استان کرمانشاه]]
| ۲۰۰۶
|[http://whc.unesco.org/en/
|[[سنگنوشته بیستون]] بزرگترین سنگنبشتهٔ جهان، نخستین متن شناخته شدهٔ ایرانی و از آثار دودمان [[هخامنشیان]] (۵۲۰ پ. م) واقع در [[شهرستان هرسین]] در سی کیلومتری شهر [[کرمانشاه]] بر دامنه [[بیستون (کوهستان)|کوه بیستون]] است. سنگنبشته بیستون یکی از مهمترین و مشهورترین سندهای تاریخ جهان و مهمترین متن تاریخی در زمان هخامنشیان است که شرح پیروزی [[داریوش یکم|داریوش بزرگ]] را بر [[گئومات|گوماته مغ]] و به بند کشیدن یاغیان را نشان میدهد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1222 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[مجموعه آثار رهبانی ارامنه ایران]] *
|استانهای [[استان آذربایجان شرقی|آذربایجان شرقی]]{{سخ}}[[استان آذربایجان غربی|آذربایجان غربی]]
| ۲۰۰۸
|[http://whc.unesco.org/en/
|کلیساهای آذربایجان عبارتند از: [[قره کلیسا]]، [[کلیسای استفانوس مقدس]] و [[کلیسای زور زور]]<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1262 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[سازههای آبی شوشتر]]*
|[[استان
| ۲۰۰۹
|[http://whc.unesco.org/en/
|[[سازههای آبی شوشتر]] در دوران [[ساسانیان]]، جهت بهرهگیری از نیروی آب بهعنوان محرک آسیابهای صنعتی ساخته شدهاست. در این مجموعه بزرگ، ساختمان آسیابها، آبشارها، کانالها و تونلهای عظیم هدایت آب و سیکا که محلی جهت استراحت و تفریح است قابل توجه و جالب هستند. در سفرنامه مادام ژان دیولافوآ باستانشناس نامدار [[مردم فرانسوی|فرانسوی]] از این محوطه به عنوان بزرگترین مجموعه صنعتی پیش از انقلاب صنعتی یاد شدهاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1315 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[بازار تبریز|مجموعه تاریخی بازار تبریز]] *
|[[استان
| ۲۰۱۰
|[http://whc.unesco.org/en/
|[[بازار تبریز]] بزرگترین و از مهمترین بازارهای سرپوشیده در سطح [[ایران]] و قارهٔ [[آسیا]] بهشمار میرود. این بازار با مساحتی حدود یک کیلومتر مربع، بزرگترین بازار سرپوشیدهٔ جهان است. این بازار از بازارچهها، تیمچهها، سراها و کاروانسراهای متعددی تشکیل یافتهاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1346 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[آرامگاه شیخ صفیالدین اردبیلی]] *
|[[استان
| ۲۰۱۰
|[http://whc.unesco.org/en/
|مجموعه نفیس بقعه شیخ صفی الدین به نام عارف نامدار شیخ صفی الدین اردبیل جد پادشاهان [[صفویان|صفوی]]، در سال ۷۳۵ ه.ق به دست فرزند وی صدرالدین موسی بنا شد. در عصر صفوی، بقعه شیخ با حضور استادان بزرگ عهد صفوی چنان به زیور آراسته شد. یکی از موارد منحصر به فرد این مجموعه این است که این بقعه حاوی دهها اثر بدیع در مضامین مختلف رشتههای هنری است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1345 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[باغ ایرانی]] *
|استانهای [[استان فارس|فارس]]{{سخ}}[[استان مازندران|مازندران]]{{سخ}}[[استان اصفهان|اصفهان]]{{سخ}}[[استان کرمان|کرمان]]{{سخ}}[[استان یزد|یزد]]{{سخ}}[[استان خراسان|خراسان]]
| ۲۰۱۱
|[http://whc.unesco.org/en/
|[[باغ ایرانی]] به ساختار و طراحی منحصر به فرد آن اشاره دارد. [[باغ ایرانی پاسارگاد]] را ریشه معماری این باغها دانستهاند. [[کوروش بزرگ]] شخصاً دستور داده بود که باغ پاسارگاد چگونه ایجاد شود و در واقع هندسیسازی باغ و شکل و شمایل آن از دیدگاه که کوروش به باغ ایرانی گرفته شدهاست. در دوره [[ساسانیان]] نیز باغها در جلوی کاخها و معابد شکل گرفتند.
در سال ۲۰۱۱ باغهای [[باغ ایرانی پاسارگاد|ایرانی پاسارگاد]]، [[باغ ارم|ارم]]، [[چهلستون]]، [[باغ فین|فین]]، [[باغ عباسآباد|عباسآباد]]، [[باغ شاهزاده ماهان|باغ شازده]]، [[باغ دولتآباد|دولتآباد]]، [[باغ پهلوانپور|پهلوانپور]]، [[باغ اکبریه|اکبریه]] به عنوان میراث جهانی به ثبت رسیدند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1372 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#
|[[پرونده:
|[[مسجد جامع اصفهان]]*
|[[استان
| ۲۰۱۲
|[http://whc.unesco.org/en/
|این مسجداز مهمترین و قدیمیترین ابنیه مذهبی ایران است. این [[مسجد]] مجموعه تاریخی وسعی را به ابعاد ۱۷۰ در ۱۴۰ متر در شمال شرقی اصفهان و کنار میدان کهنه نشان میدهد و امروز شامل قسمتهای مختلفی است از قبیل گنبد نظام الملک، گنبد تاج الملک، ضمن چهار ایوانی شبستانها، مدرسه مظفری محراب الجایتو که هر یک نمایانگر سیر هنر معماری اسلامی در دورهای خاص هستند. سبک معماری مسجد [[شیوه رازی]] است. مسجد جامع اصفهان منعکسکننده هنر بیزانس و کلاسیک در قالب یک بنای سنتی و اسلامی است.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1397 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[برج گنبد قابوس]]*
|
| ۲۰۱۲
|[http://whc.unesco.org/en/
|گنبد قابوس بنایی تاریخی از سده چهارم هجری است که در شهر [[گنبد کاووس]]، شمال [[ایران]] در استان گلستان قرار دارد. سبک معماری بنا [[شیوه رازی]] است. این بنا که بلندترین برج تمام آجری جهان بهشمار میآید بر فراز تپهای خاکی که قریب پانزده متر از سطح زمین بلندتر است قرار دارد و در سال ۳۷۵ هجری خورشیدی در زمان سلطنت شمس المعالی [[قابوس بن وشمگیر]] و در شهر [[هیرکانی]] که پایتخت پادشاهان آن دیار بوده، بنا گردیدهاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1398 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[کاخ گلستان]]*
|
|۲۰۱۳
|[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/
|کاخ گلستان مجموعهای از بناهایی است که در میدان [[ارگ تهران]] واقع است. بناهای این کاخ در زمانهای مختلف ساخته شدهاند. نام آن از تالار گلستان واقع در عمارت خروجی گرفته شدهاست. کاخ گلستان فضایی از [[ارگ تهران|ارگ سلطنتی تاریخی]] بودهاست. شروع ساخت آن به [[ارگ (معماری)|ارگ]] تاریخی [[تهران]] و زمان [[شاه طهماسب یکم]] در دوران صفویه در بخش قدیمی شهر تهران بازمیگردد، و بخشهای اصلی آن در درون حصار قدیمی تهران احداث شد؛ ولی در دورهٔ قاجار گسترش فراوانی یافت و محل سکونت شاهان [[قاجاریان|قاجار]] بود. در زمان [[دودمان پهلوی|پهلوی]] جهت مراسم رسمی و محل اقامت روسای جمهور و مهمانان ویژهٔ خارجی استفاده میشد.<ref name="ToolAutoGenRef1">{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/5194 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[شهر سوخته]]*
|
|۲۰۱۴
|[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/
|شهر سوخته نام بقایای دولت شهری باستانی در [[ایران]] است که روی آبرفتهای مصب رودخانه [[هیرمند]] به [[دریاچه هامون]] و زمانی در ساحل آن رودخانه بنا شده بود. دورهٔ بنای این شهر بزرگ با [[عصر برنز]] [[تمدن جیرفت]] مقارن است و ایرانیان در حدود ۶۰۰۰ سال پیش در این شهر زندگی میکردهاند. شهر سوخته ۲۸۰ [[هکتار]] وسعت دارد. این شهر دارای پنج قسمت اساسی بوده که شامل بخش مسکونی؛ بخشهای مرکزی؛ منطقه صنعتی؛ بناهای یادمانی؛ و گورستان است که به صورت تپههای متوالی و چسبیده به هم واقع شدهاند.<ref name="ToolAutoGenRef1" />
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[میمند (کرمان)|میمند شهر بابک]]*
|
|۲۰۱۵
|[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/
|میمند روستایی صخرهای و دستکند با چند هزار سال قدمت است. این بنا بیگمان از نخستین سکونتگاههای بشری در ایران بهشمار میرود. روستای میمند روی هم رفته دارای ۴۰۶ کیچه و ۲۵۶۰ اتاق میباشد. ساکنان این روستا دارای آداب و رسوم خاص هستند و در زبان و گویش آنها هنوز از کلمات پهلوی ساسانی استفاده میشود.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1423 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#
|[[پرونده:Lion Darius Palace Louvre Sb3298.jpg|200px]]
|[[شوش (شهر باستانی)|شوش]]*
|
|۲۰۱۵
|[http://whc.unesco.org/en/tentativelists/
|شهر باستانی شوش یکی از قدیمیترین سکونتگاههای شناخته شده جهان است. طبق اسناد باستانی شوش از مهمترین و باشکوهترین شهرهای باستانی ایران و جهان بودهاست. شهر باستانی شوش روزگاری مرکز برخورد دو [[تمدن]] مهم بوده، که هریک به سهم خود در دیگری تأثیر داشتهاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://whc.unesco.org/en/list/1455 |عنوان=میراث جهانی یونسکو در ایران،|تاریخ بازدید=|قالب= |اثر=}}</ref>
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:Qanat_Niavaran.jpg|200px]]
|[[قنات ایرانی]]*
| استانهای [[استان خراسان رضوی|خراسان رضوی]]{{سخ}}[[استان خراسان جنوبی|خراسان جنوبی]]{{سخ}}[[استان یزد|یزد]]{{سخ}}[[استان کرمان|کرمان]]{{سخ}}[[استان مرکزی|مرکزی]]{{سخ}}[[استان اصفهان|اصفهان]]
| ۲۰۱۶
|[http://whc.unesco.org/en/
|بی بدیل بودن این قناتها شامل فناوریهای مرتبط با احداث آنها با در نظر گرفتن ویژگیهای منحصر به فردشان، مانند عمیقترین، طولانیترین، یا قدیمیترین قنات ایران بودهاست. این ۱۱ قنات شامل: [[قنات قصبه|قنات قصبه گناباد]]، [[قنات بلده فردوس]]، [[قنات حسنآباد مشیر]] و [[قنات باغ زارچ]]، [[قنات ابراهیمآباد اراک]]، [[قنات مزدآباد]] و [[قنات عمومی وزوان]]، [[قنات مون]]، [[قنات گوهرریز جوپار]]، [[قنات اکبرآباد بم]] و [[قنات قاسمآباد بم]] است.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13950425000464 11 قنات ایران در یونسکو ثبت جهانی شد]</ref>
|-
| style="background-color:#
|[[پرونده:Kaluts, Iran (5072510138).jpg|200px]]
|[[کویر لوت]]†
| استانهای [[استان خراسان جنوبی|خراسان جنوبی]]{{سخ}}[[استان کرمان|کرمان]]{{سخ}}[[استان سیستان و بلوچستان|سیستان و بلوچستان]]
| ۲۰۱۶
|[http://whc.unesco.org/en/list/1505 ۱۵۰۵]
|کویر لوت نخستین اثر طبیعی ایران است که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت میشود. سابقهٔ تمدنی بیش از پنج هزار سال در حاشیهٔ کویر لوت و کشف حدود سههزار اثر تاریخی از این منطقه در نوع خود بینظیر است که از جمله این کشفیات میتوان به درفش پنج هزارسالهٔ [[شهداد]] اشاره کرد که قدیمیترین درفش جهان محسوب میشود.
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:
|[[یزد|شهر تاریخی یزد]]*
|
|۲۰۱۷
|[http://whc.unesco.org/en/
|بافت و ساخت معماری ویژهٔ منطقهٔ یزد از بارزترین نمونههای معماری خاص اقلیمهای گرم و خشک در جهان است. تناسب آن با نیازها و شرایط اقلیمی- فرهنگی مردم منطقه، گذشته از زیبایی خاص این معماری، از ویژگیهای آن است. در مرکز هر محله معمولاً حمام، بازارچه، آب انبار، مسجد، حسینیه، لرد، کارگاههای کوچک، جوی آب (برای دسترسی به قنات) قرار دارد که بسیاری از این امکانات هنوز پابرجا هستند. [[بادگیر]]ها، [[مناره]]ها و گنبدها مشخصترین جنبه ظاهری معماری شهر است.
|-
| style="background-color:#F0E683" |
|[[پرونده:Ardashir Babakan's Palace in FiruzAbad.JPG|200px]]
|[[چشمانداز باستانشناسی ساسانی منطقه فارس]]*
|
|۲۰۱۸
|[http://whc.unesco.org/en/
|آثار به جای مانده از دوران ساسانی در شهرستانهای فیروزآباد، کازرون و سروستان در قالب یک پرونده به ثبت رسیدهاند. این آثار شامل شهر باستانی [[بیشاپور]]، [[غار شاپور]]، [[کاخ ساسانی سروستان]]، شهر باستانی [[گور (شهر باستانی)|اردشیر خوره]]، [[کاخ اردشیر بابکان]]، [[قلعه دختر (فیروزآباد)|قلعه دختر]]، [[سنگنگارههای اردشیر بابکان|نقش برجسته دیهیم گذاری]] و [[سنگنگارههای اردشیر بابکان|نقش برجسته پیروزی اردشیر بر اردوان]] میشود.
|-
| style="background-color:#98FB98" |'''۲۴'''
|[[پرونده:Ghaleye Rud Khan (40) 4.jpg|200px]]
|[[جنگلهای مختلط کاسپینی هیرکانی|جنگلهای هیرکانی]]†
|استانهای
گلستان،
مازندران، گیلان
|۲۰۱۹
|[http://whc.unesco.org/en/list/1584 ۱۵۸۴]
|جنگلهای هیرکانی که در زبان عامیانه به آن جنگلهای شمال گفته میشود، نوار باریکی است که تمرکز آن در خزر بوده و درختان دیرزیست حدود ۳ هزارساله با منبع غنی ژن در آن وجود دارد.
در حال حاضر جنگلهای هیرکانی زیستبوم ۲۹۶ گونه پرنده و ۹۸ گونه پستاندار است. همچنین ۱۵۰ گیاه بومی درختی و بوتهای (مانند شمشاد و انجیلی) نیز در آن یافت میشود
این جنگل ها قدمتی پنجاه میلیون ساله دارند
|-
|}
== جستارهای وابسته ==
* [[میراث فرهنگی و معنوی ایران در یونسکو]]
* [[فهرست پیشنهادی ثبت میراث جهانی یونسکو در ایران]]
* [[فهرست مشاهیر و رویدادهای ثبت شده ایران در برنامه مشاهیر یونسکو|فهرست مشاهیر ایران در یونسکو]]
* [[فهرست آثار ثبت شده ایران در یونسکو]]
سطر ۳۸۴ ⟵ ۲۷۱:
== پیوند به بیرون ==
{{انبار-رده}}
* [http://www.irunesco.org/ وب سایت رسمی میراث جهانی ایران]
* [http://whc.unesco.org/en/statesparties/ir میراث جهانی یونسکو در ایران]
سطر ۳۹۲ ⟵ ۲۷۹:
{{میراث جهانی یونسکو در ایران}}
[[رده:جاذبههای گردشگری ایران]]
[[رده:فهرست میراث جهانی]]
[[رده:فهرستهای جاذبههای گردشگری ایران]]
[[رده:فهرستهای مربوط به ایران]]
[[رده:لندمارکها در ایران]]
[[رده:میراث جهانی یونسکو در آسیا و استرالزی]]
[[رده:میراث جهانی یونسکو در ایران]]
|