مدرسه سن لویی: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌شده] | [نسخهٔ بررسی‌شده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ویرایش و تصحیح (جزئی) |
ویرایش و تصحیح (جزئی) |
||
خط ۴:
| نام مدرسه = مدرسه سن لویی
| تصویر =
| مدیر =
| نوع مدرسه = [[دبستان]] و [[دبیرستان]]
| سال بنیانگذاری = ۱۸۶۲ م.
خط ۱۰:
| دانش‌آموزان = ۱۵ تا ۱۵۰
| کمک مالی = دولت ایران، دولت فرانسه، بنیاد خیریه مزون مر
| آموزگاران =
| دانش‌آموختگان = [[علینقی وزیری]]، [[غلامرضا رشید یاسمی]]، [[پل آبکار]]، [[داود پیرنیا]]، [[علی سهیلی]]، [[موسی نوری اسفندیاری]]، [[پرویز ناتل خانلری]]، [[محمد حجازی]]، [[صادق هدایت]]، [[نیما یوشیج]]، [[شمس الدین امیرعلایی]]، و [[پژمان بختیاری]].
}}
'''مدرسه سَن لویی''' {{به فرانسوی|''Saint Louis''}} یک مدرسه در [[تهران]] بود که در سال ۱۸۶۲ میلادی (۱۲۴۰ [[هجری خورشیدی]]) توسط [[لازاریست]]ها که از فرقهٔ [[کلیسای کاتولیک|کاتولیک]] بودند ساخته شد.
در این مدرسه برای دانش‌آموزان مقاطع [[دبستان]] و [[دبیرستان]] کلاس‌ها به [[زبان فارسی]] و [[زبان فرانسوی|فرانسوی]] ارائه می‌شدند. این مدرسه پسرانه بود، اما موفقیت آن باعث شکل گرفتن مدرسهٔ دخترانهٔ مشابهی با نام [[مدرسه ژاندارک]] شد. مدرسه سن لویی که به خاطر منش و روش متفاوت آموزگارانش از دیگر مدارس متمایز بود، در یک برهه زمانی با بیش از ۱۵۰ دانش‌آموز بزرگترین مدرسهٔ تهران بود. برخی از ادبا و روشنفکران تاریخ معاصر ایران همچون [[نیما یوشیج]]، [[صادق هدایت]]، [[علینقی وزیری]] و [[پرویز ناتل خانلری]] در این مدرسه تحصیل کرده‌اند. نهایتاً در سال ۱۳۵۲ ه.خ این مدرسه با [[مدرسه رازی]] ادغام شد.
== تاریخچه ==
در دوران حکومت [[کریم خان زند]] که روابط ایران و [[فرانسه]] خوب بود، به گروهی از [[میسیونر|مبلغین مذهبی]] کاتولیک لازاریست اجازهٔ احداث [[مدرسه کاتولیک|مدارس کاتولیک]] در ایران داده شد. لازاریست‌ها ابتدا در سال ۱۸۳۸ در نزدیکی [[ارومیه]] مستقر شدند و اولین مدرسه‌ها را در دوران حکومت [[محمدشاه قاجار]] در حوالی [[ارومیه]] و [[تبریز]] برای [[ارمنیان|ارامنه]] و [[آشوریان]] باز کردند. ([[اوژن بوره]]، مبلغ مذهبی شهیر فرانسوی، در گشودن مدرسهٔ تبریز نقش چشمگیری داشت).<ref>{{پک|سلطانیان|۱۳۹۰|ک=بررسی کارنامه فرهنگی میسیونرهای لازاریست|ص=۶۸}}</ref> اولین این مدارس در روستای [[خسروآباد (سلماس)|خسروآباد]] (در حوالی [[سلماس]] که در آن زمان تقریباً تمام جمعیتش مسیحی بودند<ref>{{پک|سلطانیان|۱۳۹۱|ک=چگونگی نفوذ و گسترش زبان فرانسه|ص=۱۱۴}}</ref>) و در سال ۱۸۴۰ افتتاح شد. پس از آن ده‌ها مدرسهٔ پسرانه و دخترانهٔ مسیحی دیگر نیز در منطقهٔ [[آذربایجان (ایران)|آذربایجان]] تأسیس شدند.<ref dir=ltr>{{پک|Hadidi|2012|ک=FRANCE xv. FRENCH SCHOOLS|زبان=en}}</ref> در سال ۱۸۶۳ شعبه‌ای دخترانه از این مدرسه در منطقهٔ [[نو جلفا|جلفا]] در [[اصفهان]] باز شد و در سال ۱۸۷۵ شعبهٔ پسرانه‌ای هم در همین شهر آغاز به کار کرد.<ref dir=ltr>{{پک|Hadidi|2012|ک=FRANCE xv. FRENCH SCHOOLS|زبان=en}}</ref> (تخمین زده می‌شود که در آن دوران حدود ۴۰٬۰۰۰ مسیحی در نواحی ارومیه و [[کردستان]]، ۳۴٬۰۰۰ تن در تبریز، ۷٬۰۰۰ تن در جلفای اصفهان و چند هزار مسیحی دیگر هم در تهران و شهرهای دیگر ایران می‌زیستند که بسیاری از ایشان کاتولیک بودند.<ref>{{پک|سلطانیان|۱۳۹۱|ک=چگونگی نفوذ و گسترش زبان فرانسه|ص=۱۱۴}}</ref>) اگر چه این مدارس بیشتر برای ارامنه و آشوریان بودند، مسلمانان نیز در این مدارس تحصیل می‌کردند و اگر چه بیشتر مطالب به [[زبان فرانسوی]] ارائه می‌شد اما گاهی [[تاریخ]] و [[جغرافیا]] و [[ادبیات فارسی]] نیز در آن‌ها تدریس می‌شد.<ref>{{پک|سکالشفر|ک=مدرسه سن لوئی تهران}}</ref> هدف از احداث آن‌ها ترغیب ایرانیان ارمنی‌تبار (که عمدتاً پیرو فرقه [[کلیسای ارتودکس شرقی|ارتودکس]] بودند) و آشوریان ایران (که عموماً پیرو [[کلیسای مشرق]] یا [[لوتریانیسم]] بودند) به پیوستن به فرقهٔ کاتولیک ذکر شده‌است.<ref>{{پک/بن|بانک اطلاعاتی رجال|ک=بانک اطلاعاتی رجال}}</ref><ref>{{پک|بوغیری|ک=نخستین مؤسسات آموزش زبان فرانسه در ایران}}</ref>
مدرسهٔ سن لویی در مارس ۱۸۶۲ [[میلادی|م]] (۱۲۴۰ [[هجری خورشیدی|ه. خ]]) در منطقهٔ [[لاله‌زار]] در تهران احداث شد. این مدرسه پسرانه بود و در سال اول تنها ۱۵ دانش‌آموز مسیحی و مسلمان در مقطع اول تا پنجم دبستان داشت. از سال ۱۹۱۳ میلادی کلاس‌های مقطع متوسطه (دبیرستان) نیز در مدرسهٔ سن لویی تدریس شد (ابتدای فقط برای کلاس ششم و هفتم، و سپس برای کلاس‌های ششم تا نهم).<ref>{{پک|بوغیری|ک=نخستین مؤسسات آموزش زبان فرانسه در ایران}}</ref><ref>{{پک|سلطانیان|۱۳۹۰|ک=بررسی کارنامه فرهنگی میسیونرهای لازاریست|ص=۷۳}}</ref><ref dir=ltr>{{پک|Hadidi|2012|ک=FRANCE xv. FRENCH SCHOOLS|زبان=en}}</ref> کنت [[آرتور دو گوبینو]] مبلغ مذهبی فرانسوی که در آن زمان در دربار قاجار بود، مشوق تأسیس این مدرسه بود.<ref dir=ltr>{{پک|Hadidi|2012|ک=FRANCE xv. FRENCH SCHOOLS|زبان=en}}</ref> همچنین در سال ۱۸۶۵ قسمت دخترانه‌ای هم (با نام ''[[مدرسه ژاندارک]]'') به آن افزوده شد. در سال‌های ابتدایی شاگردان مدرسه اندک بودند و بیشتر از ارامنه و آشوری‌ها بودند اما در سال‌های بعدی [[وزارت فرهنگ ایران|وزارت فرهنگ]] بودجه‌ای به این مدارس تخصیص داد و تعداد دانش‌آموزان مسلمان از ارامنه و آشوری‌ها بیشتر شد. در سال ۱۳۱۹ [[رضاشاه]] دستور داد که تمام مدارسی که نام غیر ایرانی دارند، تغییر نام بدهند. در نتیجه نام مدرسه سن لویی به «مدرسه طهران» تغییر یافت و «مدرسه ژاندارک» نیز «مدرسه منوچهری» نامیده شد. اما پس از رضاشاه این قانون لغو شد و در نتیجه این مدارس با هر دو نام مشهور ماندند.<ref>{{پک|سکالشفر|ک=مدرسه سن لوئی تهران}}</ref> مدرسه‌های سن لویی و ژاندارک، در مقایسه با مدرسه‌های دیگری که لازاریست‌ها تأسیس کردند بیشتر روی آموزش [[علوم]] و زبان فرانسوی تمرکز داشتند و کمتر روی آموزش‌های دینی.<ref dir=ltr>{{پک|Hadidi|2012|ک=FRANCE xv. FRENCH SCHOOLS|زبان=en}}</ref>
در سال‌های آتی، تدریس زبان فارسی در این مدرسه رواج بیشتری یافت
بعد از [[جنگ جهانی دوم]] و در زمان حکومت [[محمدرضا پهلوی]]، مدرسه سن لویی تهران از لاله‌زار به محل دیگری در [[عباس‌آباد (تهران)|عباس‌آباد]] منتقل شد. در سال ۱۳۵۲ ه.خ مدرسه سن لویی با [[مدرسه رازی]] ادغام شد و حاصل این ادغام دبستان و دبیرستان رازی بود که در [[خیابان ولیعصر]] تهران به فعالیت ادامه دادند.<ref>{{پک|سکالشفر|ک=مدرسه سن لوئی تهران}}</ref>
خط ۳۳:
== ویژگی‌ها ==
سن لویی بزرگترین مدرسه تهران بود<ref>{{پک|سلطانیان|۱۳۹۰|ک=بررسی کارنامه فرهنگی میسیونرهای لازاریست|ص=۷۵}}</ref> و رفتار و منش آموزگاران مدرسه سن لویی، آن را از مدارس دیگر متمایز می‌کرد. [[تنبیه بدنی]] که در آن زمان در مدارس ایران رواج داشت، در مدرسه سن لویی به کار نمی‌رفت. همچنین مدرسه در زمان‌های بحران به افراد بحران‌زده کمک می‌کرد. یک وجه مشخصهٔ دیگر مدرسه نحوهٔ تأمین هزینه‌ها بود. به جز دریافت شهریه، مدرسه از چند طریق دیگر تأمین بودجه می‌کرد. ''بنیاد خیریه مزون مر'' که در [[پاریس]] واقع بود بخشی از هزینه‌های مدرسه را می‌پرداخت، و دولت‌های فرانسه و ایران هم (اولی سالی ۱۰۰۰ [[فرانک (واحد پول)|فرانک]] و دومی سالی ۲۰۰ [[تومان]]) به مدرسه کمک می‌کردند. همچنین دانش‌آموزان بی‌بضاعت اجازه داشتند که
== معلمان و شاگردان ==
مدرسه سن لویی در زمان تأسیس تنها ۱۵ دانش‌آموز داشت اما تا سال ۱۹۱۱ میلادی شمار دانش‌آموزانش به ۳۵۰ نفر رسید.<ref>{{پک|بوغیری|ک=نخستین مؤسسات آموزش زبان فرانسه در ایران}}</ref> از معلمان شاخص این مدرسه می‌توان به [[سعید نفیسی]] و [[نظام وفا آرانی]] اشاره کرد؛<ref>{{پک/بن|بانک اطلاعاتی رجال|ک=بانک اطلاعاتی رجال}}</ref> [[نیما یوشیج]] مجموعهٔ ''افسانه'' را (که مانیفست [[شعر نوی فارسی]] دانسته می‌شود) به معلمش نظام وفا تقدیم کرد.<ref>{{پک|دادور|۱۳۹۲|ک=مدرسه ژاندارک}}</ref>
برخی از شاگردان شاخص این مدرسه عبارت بودند از: [[غلامرضا رشید یاسمی]]، [[پل آبکار]]، [[داود پیرنیا]]، [[علی سهیلی]]، [[عبدالحسین صدیق اسفندیاری]]، [[موسی نوری اسفندیاری]]، [[پرویز ناتل خانلری]]، [[محمد حجازی]]، [[صادق هدایت]]،<ref>{{پک/بن|بانک اطلاعاتی رجال|ک=بانک اطلاعاتی رجال}}</ref> نیما یوشیج،<ref>{{پک/بن|تهرانشناسی|ک=وبگاه تهرانشناسی}}</ref> [[علینقی وزیری]]،<ref dir=ltr>{{پک|Farhat|2003|ک=VAZIRI|زبان=en}}</ref> [[شمس الدین امیرعلایی]]،<ref>{{پک|معزی|ک=شمس الدین امیرعلایی}}</ref> [[پژمان بختیاری]]،<ref>{{پک|بوغیری|ک=نخستین مؤسسات آموزش زبان فرانسه در ایران}}</ref> و [[داریوش شایگان]].<ref>{{پک|جهانبگلو|۱۳۹۳|ک=زیر آسمان‌های جهان|ص=۲}}</ref>
== پانویس ==
خط ۴۴:
== منابع ==
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی = بوغیری | نام = سعیده | نشانی = http://anthropology.ir/article/20866.html | عنوان =
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی =جهانبگلو | نام = رامین | مترجم = نازی عظیما | عنوان = زیر آسمان‌های جهان | ناشر = فرزان روز | مکان = تهران | سال = ۱۳۹۳ | شابک = ۹۶۴-۶۱۳۸-۱۳-۶}}
* {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی = دادور | نام = ایلمیرا | پیوند = http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2857004 | عنوان = مدرسه ژاندارک، نخستین مدرسه اروپایی در تهران | ژورنال = [[روزنامه جام جم]] | شماره = ۳۸۵۰ | سال = ۱۳۹۲ | صفحه = ۱۱ | توسط = [[مگ‌ایران]] | تاریخ بازدید = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸ | پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/73IDUx1Q7 | تاریخ بایگانی = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸}}
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی = سکالشفر | نام = فرهاد | نشانی = http://stlouis.ir/?page_id=285 | عنوان = مدرسه سن لوئی تهران | ناشر = پایگاه وب سن لوئی | تاریخ بازدید = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/73IDX4NRI | تاریخ بایگانی = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸}}
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی = سکالشفر | نام = فرهاد | نشانی = http://stlouis.ir/?page_id=335 | عنوان = معماری مجموعه شعاع السلطنه | ناشر = پایگاه وب سن لوئی | تاریخ بازدید = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸ | شناسه = {{شناسه یادکرد|سکالشفر|2}}| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/73IDcAeUN | تاریخ بایگانی = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸}}
* {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی = سلطانیان | نام = ابوطالب | عنوان = بررسی کارنامهٔ فرهنگی میسیونرهای لازاریست فرانسه در ایران (از اوایل دورهٔ قاجار تا جنگ جهانی اول) | ژورنال = مجلهٔ پژوهش‌های علوم تاریخی | دوره = ۳ | شماره = ۲ | سال = ۱۳۹۰ | صفحه =
* {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی = سلطانیان | نام = ابوطالب | عنوان = چگونگی نفوذ و گسترش زبان فرانسه در ایران، با تکیه بر نقش مدارس (از آغاز دوره قاجار تا جنگ جهانی یکم) | ژورنال = مجلهٔ پژوهش‌های علوم تاریخی | دوره = | شماره = ۵ | سال = ۱۳۹۱ | صفحه =
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی = کسری | نام = نیلوفر | نشانی = http://www.aftabir.com/articles/view/politics/plitical_history/c1c1173779268p1.php | عنوان =
* {{یادکرد وب| نام خانوادگی = معزی | نام = فاطمه | نشانی = http://www.iichs.ir/News-1035/ | عنوان = شمس الدین امیرعلایی | ناشر =
* {{یادکرد وب| نشانی = http://rijaldb.com/fa/7491/ | عنوان = مدرسه سن لویی در تهران | ناشر = بانک اطلاعاتی رجال | تاریخ بازدید = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸ | شناسه = {{شناسه یادکرد|بانک اطلاعاتی رجال}}| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/73IDmPKvJ | تاریخ بایگانی = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸}}
* {{یادکرد وب| نشانی = http://tehranshenasi.com/1396/10/15/نیما/ | عنوان = من و نیما یوشیج پسرخاله بودیم! | ناشر = تهرانشناسی | تاریخ = ۱۵ دی ۱۳۹۶ | تاریخ بازدید = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸ | شناسه = {{شناسه یادکرد|تهرانشناسی}}| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/73IDp5rKV | تاریخ بایگانی = ۱۹ اکتبر ۲۰۱۸}}
خط ۶۰:
{{پایان چپ‌چین}}
==
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی = سکالشفر | نام = فرهاد | عنوان = معجزه در سن‌لویی | ناشر = مرزهای نو | مکان = تهران | سال = ۱۳۹۳ | شابک = ۹۷۸-۹۶۴-۹۶۸۳۲-۷-۰}}
| |||