نور: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rab.mj79 (بحث | مشارکت‌ها)
جز غلط املایی با ویرایشگر خودکار فارسی
Ariamihr (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
{{تغییرمسیر|روشن}}
[[پرونده:Light dispersion conceptual waves350px.gif|بندانگشتی|300x300px|شکستِ نور مریی سفید در یک منشور به طول‌موج‌های دیگر، طول‌موج‌های بلندتر، متمایل به قرمز و موج‌های کوتاهتر، مایل به آبی‌اند.]]
'''نور''' مرئی یا '''نور''' یا '''رُوشَنی''' یا '''شید''' {{به انگلیسی|Light}}، یک تابش [[الکترومغناطیسی]] {{به انگلیسی|Electromagnetic}} و حاوی [[فوتون]] {{به انگلیسی|Photon}} است که با چشم انسان و دیگر موجودات، دیده می‌شود. نور مرئی با [[طول موج|طول‌موجی]] از حدود ۳۸۰ تا حدود ۷۴۰ [[نانومتر]] در بین دو نور نامرئی [[فروسرخ]] {{به انگلیسی|Infrared}} که در طول‌موج‌های بلندتر و [[فرابنفش]] {{به انگلیسی|Ultraviolet}} که با طول‌موج‌های کوتاه‌تر یافت می‌شود، قرار دارد.
 
نظریه جیمز کلارک ماکسول{{انگلیسی|James Clerk Maxwell}} دربارهٔ انتشار الکترومغناطیس و نور بحث می‌کند در حالیکه نظریه کوانتومی برهم‌کنشِ نور و ماده یا جذب و نشر آن را شرح می‌دهد، از آمیختن این دو نظریه، نظریه جامعی که [[الکترودینامیک کوانتومی]] نام دارد، شکل می‌گیرد.
خط ۱۸:
نور را تشکیل شده از بسته‌های ریزی به نام فوتون می‌دانست.
بااستفاده از این نظریه مسائل فیزیک مدرن را حل می‌کنیم.
 
== درباره واژگان ==
در زبان پارسی درباره مفهوم نور برابرهای گوناگونی آورده شده است. همچون «'''شید'''»<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=دهخدا|کد زبان=fa|تاریخ=|وبگاه=واژه‌یاب|نشانی=https://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%B4%DB%8C%D8%AF|عنوان=مدخل «شید»}}</ref>، «'''روشنی'''»<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=دهخدا|کد زبان=fa|تاریخ=|وبگاه=واژه‌یاب|نشانی=https://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%DB%8C|عنوان=مدخل «روشنی»}}</ref> و «'''فروغ'''»<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=دهخدا|کد زبان=fa|تاریخ=|وبگاه=واژه‌یاب|نشانی=https://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%BA|عنوان=مدخل «فروغ»}}</ref>. واژه «روشنی» برگرفته از واژه «روشنیه» {{به پارسی میانه|rōšnīh}} که همریشه با واژگان «'''روْشِن'''»
{{به سورانی|ڕۆشن|rošin}}
در کردی سورانی، «'''روژنا'''» در بلوچی و «'''رَئوْخْشْنَه'''» {{به اوستایی|𐬭𐬀𐬊𐬑𐬱𐬥𐬀|raoxšna}} در اوستایی است. این واژه از ریشه نیا-هندو-اروپایی ''[[wiktionary:Reconstruction:Proto-Indo-European/lewk-|*lewk-]]'' (نور و روشنی) است<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=ویکی‌واژه|نشانی=https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/l%C3%B3wksneh%E2%82%82|عنوان=ویکی‌واژه؛ بازساخت: هندو-اروپایی/ lówksneh₂}}</ref>. واژه «'''شید'''» برگرفته از واژه «شید» {{به پارسی میانه|šēd}} که از ریشه احتمالی نیا-ایرانی ''*xšaytah'' (درخشش، روشنی) همریشه با واژگان «'''خْشَئِتَه'''» {{به اوستایی|𐬑𐬱𐬀𐬉𐬙𐬀|xšaēta}} در اوستایی و «'''آخْشِت'''» {{به ارمنی|աշխէտ|ašxēt}} است<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=ویکی‌واژه|نشانی=https://en.wiktionary.org/wiki/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A7%D5%BF|عنوان=مدخل «աշխէտ»}}</ref>. واژه «فروغ» برگرفته از واژه «پیروگ» {{به پارسی میانه|payrōg}} است.
 
== سرعت نور ==
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/نور»