ناس (سوره): تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز
نام نویسنده
برچسب: ویرایش مبدأ ۲۰۱۷
خط ۲۶:
 
== نزول ==
بر سر [[سوره مکی|مَکّی]] و [[سوره مدنی|مَدَنی]] بودن سورهٔ ناس اختلاف وجود دارد. در میان مفسران [[شیعه]]، [[سید محمدحسین طباطبایی]]، مفسر شیعه، در [[تفسیر المیزان|''المیزان'']]<ref>{{پک|طباطبایی|۱۳۵۲|ک=تفسیر المیزان|ج=۲۰|ص=۳۹۵|زبان=ar}}</ref> و [[شیخ طبرسی]] در ''[[تفسیر مجمع‌البیان|مَجْمَع‌ُالْبَیان]]''<ref>{{پک|طبرسی|۱۳۵۹|ک=تفسیر مجمع‌البیان|جلد=۲۷|ص=۳۸۷}}</ref> آن را مدنی برشمرده‌اند؛ اما [[ناصر مکارم شیرازی]]، مفسر شیعه، در ''[[تفسیر نمونه]]''<ref>{{پک|مکارم شیرازی|۱۳۸۷|ک=تفسیر نمونه|ص=۵۰۱|رف=نمونه}}</ref> آن را مکی گفته‌است. [[جلال‌الدین محلی]] از مفسران [[سنی]] در ''[[تفسیر جلالین|تفسیر جَلالَیْن]]''<ref>{{پک|السیوطیمحلی|۱۳۷۴|ک=تفسیر جلالین|رف=جلالین|ص=۶۰۷|زبان=ar}}</ref> و [[زمخشری]] در ''[[تفسیر کشاف|تفسیر کَشّاف]]'' هم آن را مکی دانسته، اما احتمال مدنی‌بودنش را نیز داده‌اند.<ref>{{پک|زمخشری|۱۳۶۶|ک=تفسیر کشاف|ص=823|ج=4|زبان=ar}}</ref> از روایات دینی چنین به نظر می‌رسد که ناس و فلق با هم نازل شده باشند.<ref>{{پک|طباطبایی|۱۳۵۲|ک=تفسیر المیزان|ج=۲۰|ص=۳۹۵|زبان=ar}}</ref> بر اساس [[ترتیب نزول سوره‌های قرآن|ترتیب نزول]] مشخص‌شده توسط [[محمدهادی معرفت]]، سورهٔ ناس بیست‌ویکمین سورهٔ نازل‌شده بر پیامبر اسلام است.<ref>{{پک|معرفت|1371|ک=آموزش علوم قرآن|ج=2|زبان=fa|ص=166}}</ref>
 
[[شأن نزول]] این سوره برای تذکر به پیامبر اسلام نسبت به پناه‌بردن به پروردگارش از «شر وسوسه‌گر نهانی» است و پیام این آیه در درجه اول خطاب به وی، و پس از آن خطاب به تمام انسان‌ها است.<ref>{{پک|طباطبایی|۱۳۵۲|ک=تفسیر المیزان|ج=۲۰|ص=۳۹۵|زبان=ar}}</ref><ref>{{پک|مکارم شیرازی|۱۳۸۷|ک=تفسیر نمونه|ص=۵۰۳|رف=نمونه}}</ref><ref>{{پک|شیخ طوسی|ک=تفسیر تبیان|زبان=ar|ج=10|ص=435}}</ref> واژه «قُل» (بگو) ابتدای آیه اول هم نشانه دیگری از موردخطاب قرارگرفتن محمد است.<ref>{{پک|طبرسی|۱۳۵۹|ک=تفسیر مجمع‌البیان|ص=390|زبان=fa|ج=27}}</ref>
خط ۵۱:
 
=== وسوسه‌گران ===
دو آیهٔ انتهایی سوره اشاره می‌کند که وسوسه‌گران فقط محدود به گروهی خاص نبوده و می‌توانند از [[جن]] یا [[انسان]] باشند و امکان پراکندگی آنان میان مردم هم وجود دارد.<ref>{{پک|مکارم شیرازی|۱۳۸۷|ک=تفسیر نمونه|ص=۵۰۹|رف=نمونه}}</ref> در آیهٔ ۱۱۲ سوره [[انعام (سوره)|انعام]] هم به شیاطینی از جن و انسان اشاره شده{{یاد|شَیَاطِینَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ}} که همراه با این آیه، اشاره به شیطانی‌بودن برخی انسان‌ها دارد.<ref>{{پک|السیوطیمحلی|۱۳۷۴|ک=تفسیر جلالین|رف=جلالین|ص=۶۰۷|زبان=ar}}</ref><ref>{{پک|طباطبایی|۱۳۵۲|ک=تفسیر المیزان|ج=۲۰|زبان=ar|ص=۶۹۰}}</ref> [[محمد بن جریر طبری]] هم با استناد به آیهٔ ۶ سوره [[جن (سوره)|جن]] و عبارت «رِجَالٍ مِنَ الْجِنّ» (به‌معنای «مردانی از [جنس] جن») بیان کرده که واژهٔ «ناس» منحصر به مردم نبوده و به جن هم اطلاق می‌شود. این آیات همچنین با آیهٔ ۱۱۲ سورهٔ [[انعام (سوره)|انعام]] ارتباط دارند؛ معنی بخش ابتدایی این آیه «اینچنین در برابر هر پیامبری، دشمنی از شیاطین انس و جنّ قرار دادیم؛ آنها به‌طور سری (و درگوشی) سخنان فریبنده و بی‌اساس (برای اغفال مردم) به یکدیگر می‌گفتند» است که مستقیماً به دو آیهٔ پایانی سورهٔ ناس مربوط می‌شود.<ref>{{پک|ابن کثیر|شمس‌الدین|۱۳۷۷|ک=تفسیر ابن کثیر|ج=۸|ص=۵۰۸|زبان=ar}}</ref>
 
== روایات مربوط ==
خط ۱۰۴:
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سیوطی|نام=عبدالرحمن بن ابی‌بکر|پیوند نویسنده=جلال‌الدین سیوطی|عنوان=الإتقان فی علوم القرآن|سال=۱۳۷۹|زبان=ar|ناشر=دارالکتاب العربی|مکان=بیروت}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سیوطی|نام=عبدالرحمن بن ابی‌بکر|پیوند نویسنده=جلال‌الدین سیوطی|عنوان=[[تفسیر سیوطی|الدر المنثور]]|سال=۱۳۶۳|ناشر=مکتبة آیت‌الله المرعشی النجفی|مکان=قم|زبان=ar}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی۱=سیوطیمحلی|نام۱=عبدالرحمن بن ابی‌بکر|پیوند نویسنده۱=جلال‌الدین سیوطیمحلی|نام خانوادگی۲=محلیسیوطی|نام۲=جلال‌الدین|پیوند نویسنده۲=جلال‌الدین محلیسیوطی|عنوان=[[تفسیر جلالین]]|سال=۱۳۷۴|زبان=ar|ناشر=مؤسسة النور للمطبوعات|مکان=بیروت|رف=جلالین}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=طباطبایی|نام=سید محمدحسین|پیوند نویسنده=سید محمدحسین طباطبایی|عنوان=[[تفسیر المیزان]]|سال=۱۳۵۲|ناشر=مؤسسة الأعلمی للمطبوعات|مکان=بیروت}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=طبرسی|نام=فضل بن الحسن|پیوند نویسنده=شیخ طبرسی|سال=۱۳۵۹|جلد=۲۷|عنوان=[[تفسیر مجمع‌البیان]]|ترجمه عنوان=ترجمه تفسیر مجمع‌البیان|ترجمه=محمد رازی|نام ویراستار۱=علی|نام خانوادگی ویراستار۱=صحت|ناشر=فراهانی|مکان=تهران}}