بیماری هلندی اقتصاد ایران (۱۳۵۳ تا ۱۳۵۶): تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Sa.vakilian (بحث | مشارکتها) |
Sa.vakilian (بحث | مشارکتها) ←تحولات بخش نفت: +عکس |
||
خط ۷۶:
===تحولات بخش نفت===
[[File:Kharg oil loading terminal.jpg|thumb|[[کشتی نفتکش|نفت کش های]] بزرگ از پایانه نفتی [[جزیره خارگ]] بارگیری می کنند. ]]
طبق آمار [[بانک مرکزی]] ایران، در طی اجرای این برنامه در ابتدا [[صنعت نفت ایران|بخش نفت]] بهشدت رشد کرد و سهم آن از [[تولید ناخالص داخلی]] کشور از ۲۳٫۳٪ در سال ۱۳۵۱ به ۴۷٫۴٪ در سال ۱۳۵۳ رسید و در مقابل [[کشاورزی در ایران|بخش کشاورزی]] بهشدت کوچک شد و به کمتر از ۱۰٪ رسید، اگر چه در سال ۱۳۵۶ مجدداً سهم بخش نفت به ۳۲٫۵٪ کاهش یافت. به موازات توسعهٔ صنعت نفت، سهم آن در درآمدهای حکومت و نیز صادرات کشور افزایش یافت. اوج این افزایش در سال ۱۳۵۳ بود که ۸۶٪ از بودجه را درآمدهای نفتی تشکیل میداد. همچنین سهم نفت در درآمدهای صادراتی نیز در سال ۱۳۵۴ به اوج رسید، به طوری که ۸۹٪ درآمدهای صادراتی ایران را تشکیل میداد. علیرغم افزایش وابستگی به صنعت نفت، چهار برابر شدن قیمت نفت در سالهای ۱۳۵۳–۱۳۵۲ و متعاقباً تضعیف بازار بینالمللی نفت سبب شد که بخش نفت شتاب توسعه پیشین خود را از دست بدهد و طی این برنامه رشد اندکی را تجربه کند. تحت تأثیر افزایش درآمدهای نفتی، سهم هزینههای سرمایهگذاری{{یاد چپ|investment expenditure}} و مصرفی در بخش عمومی بهطور نسبتاً ثابتی رشد کرد به طوری که در سال ۱۳۵۳ هزینههای سرمایهگذاری در بخش عمومی به اوج خود، معادل ۶۱٪ از کل سرمایهگذاریها رسید و سپس تا سال ۱۳۵۶ به ۵۷٪ کاهش یافت. از سوی دیگر، افزایش درآمدهای نفتی در سالهای ۱۳۵۲ و ۱۳۵۳ باعث شد که تراز تجاری ایران به یکباره مثبت شود و ایران از یک کشور وامگیرنده به یک کشور وامدهنده تبدیل شود.<ref name="irannica"/>
|