ایل بالاوند: تفاوت میان نسخه‌ها

'''باله‌وَنْد'''، یا '''بالَوَنْد''' و '''بالاوند'''، از طوایف [[مردم لک|لک]] است. این طایفه بخشی از [[قوم لر]]<ref name=ToolAutoGenRef1>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/7253|عنوان =باله وند | ناشر =[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]] |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۶ مارس ۲۰۱۶}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://rch.ac.ir/article/Details?id=5759&&searchText=دلفان|عنوان =باله وند (یا بالوند) | ناشر =[[دانشنامه جهان اسلام]] |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۶ مارس ۲۰۱۶}}</ref>محسوب می‌شود و زبان آن‌هاآنها [[لکی]] است.لکی بالاوندی بیشترین شباهت را با زبان‌هایزبانهای کردی شمالی دارد.<ref name=ToolAutoGenRef1 /><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://rch.ac.ir/article/Details?id=5759&&searchText=دلفان|عنوان =باله وند (یا بالوند) | ناشر =[[دانشنامه جهان اسلام]]|تاریخ = |تاریخ بازدید = ۲۶ مارس ۲۰۱۶}}</ref> آن‌ها ساکن ناحیهٔ هُلیلان و [[زردلان]] در [[استان ایلام]] و بخش سرفیروز آبادو درودفرامان [[استان کرمانشاه]] و [[شهرستان بدره]] [[استان ایلام]] و روستای شیرزلی در شهرستان اسدآباد که در این دو منطقه با فامیلی بالاوند مشخص هستند و پیامنی‌هایپیامنی های ساکن در ایل باجلان و نورآباد لرستان و همچنین تیره دولتمندان ایل سنجابی، بالاوندها در استان‌هایاستانهای کرمانشاه، ایلام و لرستان دارای شخصیتهایکشوری، نماینده مجلس، استاندارو پزشکی و ورزشی بسیاری هستند واژهٔ باله‌وند از دو بخش «باله» و پسوند نسبت «وند» ترکیب یافته‌است، باله را نام نیای بزرگ خاندان اسفندیاری و بنیادگذار طایفه بالاوند دانسته‌اند.<ref>سلطانی، محمدعلی، ایلات و طوایف کرمانشاهان، ص ۷۹۱</ref> است. این ایل بزرگ شامل تیره‌های گوناگون است و برخی از تیره‌ها به چند شاخه تقسیم می‌شوند.<ref>سلطانی، محمدعلی، ایلات و طوایف کرمانشاه ص ۷۸۹</ref> تیره‌های اصلی و مهم این ایل عبارتند از: بالاوند، اولادها، میرها، [[کاوشوند]] (کاوه شاهوند)، خلفوند، بهمنیا روند، پیراحمدوند، [[لروند]] کلهر و داجیوند.<ref name=encyclopaediaislamica>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=346 |عنوان= بالَه وند (یا بالَوَنْد)| ناشر = دانشنامه جهان اسلام |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۰ دسامبر ۲۰۱۳}}</ref>

این ایل [[مردم لک|لک]] [[ایرانی‌تبار]] از تیره‌های قدیمی و بومی منطقه و از اعقاب طوایف [[ساسانیان]] هستند و بعضی معتقدند که از نوادگان [[بهرام گور]] و برخی نیز آنها را اشکانی دانسته و به احتمال قوی دارای [[آیین زرتشتی]] بوده‌اند.<ref>لطفی، احمد، طوایف پراکنده، ص۷۲ پی‌نوشت</ref>

ایل بالاوند اصلاً شاخه‌ای بزرگ از [[مردم لک]] <ref name="ReferenceA" /> ساکن منطقه خاوه (دلفان) که به دلیل اختلافاتی که در منطقه بروز کرد، در دورهٔ [[صفویان]] محل سکونت خویش را ترک و به هلیلان و [[زردلان]] کوچ کردند. اصولاً مهاجرت ایلات لک زبان به لرستان، از زمان شاه عباس صفوی (۹۹۶–۱۰۳۸ هجری) شروع شده‌است. شاه عباس برای تضعیف شاهوردی خان، آخرین اتابک مقتدر لرستان، در ۱۰۰۲، حدود دویست خانوار از لرهای حامی وی را که «زبده آن قوم» بودند به (ولایت خوار ری) تبعید کرد (افوشته یی، ص ۴۹۴–۴۹۵). سپس در ۱۰۰۶ پس از اعدام شاهوردی خان و والی کردن حسین خان، سران لرستان را به ضیافتی در پای چنارهای خرم‌آباد دعوت کرد و کلیه کسانی را که با انتصاب حسین خان مخالفت کرده بودند، قتل‌عام کرد. با این حال، مخالفان حسین خان به مخالفت ادامه دادند. در نتیجه، شاه عباس ایلات [[لک]] سلسله و دلفان را از ماهیدشتِ کرمانشاه برای حمایت از [[حسین‌خان سولویزی|حسین خان والی]]، به لرستان کوچاند (سفرنامه رابینو ص ۱۰و۱۱). توجه اینکه تا سال ۱۳۴۶ هجری شمسی کرمانشاهلرستان یکی از ایالتهای لرستانکرمانشاه حساب می‌شد.

* [[سردار معصوم بگ کریمی بالاوند]] <ref>زندگینامه بزرگان کرمانشاه، فرشید یوسفی ص٤٦٢</ref><ref>٥٣نفر، بزرگ علوی ص١٨٩</ref><ref>[http://www.adabi19.ir/434241-معصوم-بگ-کریمی پایگاه اینترنتی ادبی١٩،زندگینامه بزرگان کُرد،بیوگرافی سردارمعصوم بگ کریمی بالاوند] بازدید در ٣٠ فوریه ۲۰۱٥.</ref>