غوریان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح اشتباه تایپی
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
اصلاح اشتباه تایپی
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۴۱:
|currency =}}
{{تاریخ افغانستان}}
'''غوریان''' یا '''آل شَنسَب''' دودمانی در افغانستان کنونی بود<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=Encyclopaedia of Islam, THREE|نشانی=http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_com_27477|عنوان=Ghūrids|بازبینی=2018-11-02}}</ref> بود که بین سده‌های ۱۰ و ۱۱ میلادی در نواحی صعب [[غور]] واقع در کوهستان‌های مابین [[هرات]] و [[غزنه]] فرمانروایی می‌کردند و به دو شعبهٔ اصلی منقسم می‌شدند: یکی از آن دو در غور سلطنت می‌کردند و پایتخت آنان [[فیروزکوه (غور)|فیروزکوه]] بود و دیگر [[باختر (بلخ)|طخارستان]] واقع در شمال غور که پایتخت ایشان [[بامیان]] بود، و آنان را غوریه‌ای بامیان نیز می‌گفتند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.vajehyab.com/dehkhoda/غوریان-2|عنوان=معنی غوریان {{!}} لغت‌نامه دهخدا}}</ref> در خصوص تعلق آن‌ها به گروه قومی خاص، دیر باز است که اختلاف نظری وجود دارد، بدین معنا برخی آن‌ها را [[مردمان هزاره]] دانسته‌اند،<ref>محمد صدیق
فرهنگ، افغانستان در پنج قرن اخیر، صفحهٔ ۲۹</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.babur.org/babur/index.php?option=com_content&view=article&id=74:2010-12-15-16-13-41&catid=45:2010-10-10-13-33-05&Itemid=64|عنوان=ترکان و زبان فارسی|ناشر=انجمن فرهنگی بابر}}</ref> طرفداران این نظریه به گرایش‌های [[شیعه|شیعی]] سلاطین آنان که به دست [[علی بن ابی‌طالب]] مسلمان شدند و هزاره‌های شیعه مذهب ساکن در حدفاصل هرات و غزنه (قلمرو تاریخی غوریان) استدلال می‌کنند<ref>[[دانشنامه ایرانیکا|Encyclopædia Iranica]], "Ghurids", [[کلیفورد ادموند باسورث|C.E. Bosworth]], ([http://www.iranicaonline.org/newsite/articles/v10f6/v10f610.html LINK]): ''"... The Ghurids came from the Šansabānī family. The name of the eponym Šansab/Šanasb probably derives from the Middle Persian name Wišnasp (Justi, Namenbuch, p. ۲۸۲).... The chiefs of Ḡūr only achieve firm historical mention in the early 5th/11th century with the Ghaznavid raids into their land, when Ḡūr was still a pagan enclave. Nor do we know anything about the ethnic stock of the Ḡūrīs in general and the Šansabānīs in particular; we can only assume that they were eastern Iranian Tajiks.... The sultans were generous patrons of the Persian literary traditions of Khorasan, and latterly fulfilled a valuable role as transmitters of this heritage to the newly conquered lands of northern India, laying the foundations for the essentially Persian culture which was to prevail in Muslim India until the 19th century...."''</ref> و در برابر، عده‌ای نیز آن‌ها را [[تاجیک‌ها|تاجیک]] دانسته‌اند.<ref>[[دانشنامه اسلام|Encyclopaedia of Islam]], "Ghurids", C.E. Bosworth, Online Edition, ۲۰۰۶: ''«... The Shansabānīs were, like the rest of the '''Gh'''ūrīs, of eastern Iranian [[مردم تاجیک|Tājik]] stock...."''</ref> غوریان به ''ملوک شَنسَبانی'' یا ''آل شنسب'' نیز مشهور بوده‌اند. علت شهرت این دو سلسله به شنسبی، انتساب آنان به شخصی به نام ''حسن'' ''شنسب'' است<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://www.parsi.wiki/fa/wiki/topicdetail/c5a0326f79754d4393e3a768a982e19d|عنوان=حسن شنسب {{!}} پارسی ویکی}}</ref> که می‌گویند در صدر اسلام می‌زیسته‌است و بدست علی ابن ابی طالب اسلام آورده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نام=Hossein|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.vajehyab.com/dehkhoda/غوریان-2|عنوان=غوریان {{!}} لغت‌نامه دهخدا}}</ref>