اردشیر بابکان: تفاوت میان نسخه‌ها

| امضاء =}}

 

 

پیرامون تبار و نیای اردشیر، گزارش‌های تاریخیِ گوناگونی وجود دارد. براساس گزارش [[محمد بن جریر طبری|طبری]]، اردشیر پسر [[بابک پدر اردشیر|بابک]] پسر [[ساسان]] بوده‌است. روایت دیگری که در [[کارنامه اردشیر بابکان|کارنامهٔ اردشیر بابکان]] می‌باشد، و [[شاهنامه|شاهنامهٔ فردوسی]] نیز همان را بیان داشته، چنین آورده که اردشیر، زادهٔ ازدواج ساسان — فردی از نوادگان [[دارا]] — با دختر بابک، حاکمی محلی در ایالت پارس<ref group="پ">{{راست‌چین}}واژهٔ «پارس» در سراسر این مقاله اشاره به ''[[فارس (سرزمین)|سرزمین پارس]]'' دارد.{{پایان راست‌چین}}</ref> بوده‌است.

اردشیر {{به پارسی باستان|{{میخی هخ|A}}{{میخی هخ|RA}}{{میخی هخ|TA}}{{میخی هخ|XA}}{{میخی هخ|SHA}}{{میخی هخ|SSA}}{{میخی هخ|A}}}} که «اَرْتَه‌خْشَ‌ثْرَ» تلفظ می‌شده،<ref>{{پک|شارپ|۱۳۸۴|ک=فرمان‌های شاهنشاهان هخامنشی|ص=۱۵۲}}</ref> از نام‌های کهن و ستودهٔ ایرانی می‌بوده‌است. در یونانی‌اش «اَرْتَه‌کْسِرْکْسِسْ» (Artaxérxēs {{lang|grc|Αρταξέρξης}}) می‌خواندند؛ اردشیر {{به پارسی میانه|[[پرونده:ارتخشیر.svg|75px]]}} «اَرْتَخْشْتَر» یا «اَرْتَخْشیر» می‌بوده؛ به [[ارمنی کلاسیک|ارمنی]] «اَرْتَشیس» (Artašēs {{lang|xcl|Արտաշէս}}) می‌گفتندش و در فارسی نیز «اردشیر» خوانده می‌شود.<ref>{{پک|شهبازی|۱۳۸۹|ک=تاریخ ساسانیان: ترجمهٔ بخش ساسانیان از کتاب تاریخ طبری و مقایسهٔ آن با تاریخ بلعمی|ص=۲۱۸}}</ref> اردشیر در لغت معنای «کسی‌است که پادشاهی‌اش برپایهٔ راستی و عدالت است» می‌دهد.<ref>{{پک|Schmitt|۱۹۸۶|ف=ARTAXERXES|زبان=en}}</ref> جزء نخست ارتخشیر برگرفته از مفهوم دینی عدالت موسوم به «[[ارته]]» یا «[[اشه]]» است و جزء دومش با مفهوم «شهر» در ارتباط است.<ref>{{پک|شهبازی|۱۳۸۹|ک=تاریخ ساسانیان: ترجمهٔ بخش ساسانیان از کتاب تاریخ طبری و مقایسهٔ آن با تاریخ بلعمی|ص=۲۲۸}}</ref>

 

 

== تبار و نیا ==