|
| image = Aga musa.JPG
| image_size = 180px
| caption =
| birth_date = ۱۸۴۹<ref name="ai">[http://azer.com/aiweb/categories/magazine/ai132_folder/132_articles/132_mansion_academy.html Naghiyev - Ismayiliyya Philanthropic Society] ''Azerbaijan International''. Summer 2005 (13.2). Pages 44-51 Retrieved 18 June 2011</ref>
| birth_place = [[یاکو]]، [[امپراتوری روسیه]] (هم‌اکنون: [[جمهوری آذربایجان]])
| death_date = ۴ مارس، {{Death year and age|1919|1849}}<ref name="ai"/>
| death_place = باکو، [[جمهوری دمکراتیک آذربایجان]]
| education =
| occupation = [[کارآفرین]]
| spouse =
| parents =
| children =
}}
'''موسی نقی‌اف''' ({{lang-az|'''Ağa Musa Nağıyev'''}}) یکی از [[میلیونر]]های [[صنعت نفت]] در اواخر قرن ۱۹ و اوایل قرن ۲۱ میلادی در [[جمهوری آذربایجان|آذربایجان]] بود.<ref>[http://azer.com/aiweb/categories/magazine/ai132_folder/132_articles/132_mansion_academy.html Naghiyev - Ismayiliyya Philanthropic Society Azerbaijan International. Summer 2005 (13.2). Pages 44-51]</ref>
== زندگی‌نامه ==
موسی نقی‌اف در سال ۱۸۴۹، در خانواده ای فقیر در [[باکو]] چشم به دنیا گشود. ابتدا برای مدتی به خاطر تامینتأمین معیشت خود وادار به باربری شد. بعدها به خاطر داشتن توانایی ذهنی و تجاری قوی، توانست به ثروت هنگفتی دست پیدا کند. موسی نقی‌اف به جز برادران نوبل یکی از ثروتمندترین افراد فعال در زمینه [[نفت]] در باکو بود. دارایی هایدارایی‌های او به اندازه ۳۰۰ میلیون [[روبل]] بود. سسپس شروع به [[سرمایه‌گذاری]] در زمینه [[املاک و مستغلات]] کرد تا منبع درآمدی پایدار خود را تضمین نماید. با مرور مدتی کوتاه، با خریداری بالغ بر ۲۰۰ بنا، به بزرگ ترینبزرگ‌ترین مالک مستغلات در شهر تبدیل شد. موسی نقی‌اف بود، که یکی از مجلل ترینمجلل‌ترین و شگرف‌برانگیز ترینشگرف‌برانگیزترین [[کاخ]] های‌های باکو به اسم [[کاخ اسماعیلیه]] را ساخته و آن را به «سازمان خیریه [[اسلام]]ی» کادو داد. این کاخ که به مدل [[قصر دوک]] [[ونیز]] در آورده شده است،درآورده همشده‌است، اکنونهم‌اکنون در اختیار هيئتهیئت رئيسهرئیسه [[آکادمی ملی علوم جمهوری آذربایجان]] قرار گرفته استگرفته‌است.<ref>[http://portal.azertag.az/ru/node/571 "Бакинский миллионер Ага Муса Нагиев" (rus.). portal.azertag.az]</ref>
یکی از دیگر هدایای او به باکو، ساختمان بیمارستان است که امروزه محل قرارگیری [[وزارت بهداشت جمهوری آذربایجان]] است. این ساختمان به خاطر نام خانوادگی موسی نقی‌اف به شکل حرف «ان» [[الفبای سیریلیک]] طراحی شده استشده‌است.<ref>[https://web.archive.org/web/20180310130510/http://azer.com/aiweb/categories/magazine/ai132_folder/132_articles/132_mansion_academy.html Azerbaijan International. Summer 2005. "Naghiyev - Ismayiliyya Philanthropic Society" (en). azer.com]</ref>
با آنکه صاحب ده هایده‌های ساختمان پرتجمل و عظیمی بود، خود او در ویلایی دو طبقه واقع در پشت «مسجد قاسم‌بیگ»، در تقاطع خیابان هایخیابان‌های «اسپاسیک» (نام فعلی: «زرگرپالان) و «زمناسیست» (نام کنونی: لئو تولستوی)، در خارج از شهر قدیمی که «بیرون شهر» نام داشت، زندگی می کردمی‌کرد. عناصر معماری ساعتهای سنگی طراحی شده در بخش هایبخش‌های بالا و فانوس سنگی نصب شده در لبه این ساختمان زیبا که در سال ۱۸۸۷ ساخته شده است،شده‌است، نمای ظاهری منحصر به فردی را بدان به ارمغان آورده استآورده‌است. فانوس سنگی موسوم به «سنگ فنر» به شیشه هایشیشه‌های قرمز، سبز، آبی و فیروزه ای مزین است که، در طول شب [[نورپردازی]] رنگارنگی به وجود می آوردمی‌آورد.<ref>[https://mstiran.com/attractions/1229-%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8Cمعرفی-%D8%B2%DB%8C%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86زیباترین-%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8Cبناهای-%D8%A8%D8%A7%DA%A9%D9%88باکو-%D8%A8%D8%A7با-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8Cمعماری‌های-%D8%AE%D8%A7%D8%B5خاص معرفی زیباترین بناهای باکو با معماری خاص. mstiran.com]</ref>
[[Image:İsmailiyye palace 2006.jpg|thumb|[[کاخ اسماعیلیه]]، [[باکو]]، خیابان «استقلالیت»]]
نقی‌اف از حامیان مالی و متولیان طرح ساخت یکی از بزرگبزرگ‌ترین ترین دانشکده هایدانشکده‌های فنی باکو موسوم به «دانشکده رئال» بود، که اکنون ساختمان [[دانشگاه دولتی اقتصاد آذربایجان]] می باشدمی‌باشد. او تالی [[بهائیت|آیین بهایی]] بود و در [[محفل روحانی|محفل محلی روحانیان]] بهائی باکو فعالیت داشت.<ref>[https://web.archive.org/web/20080815004340/http://www.caucaz.com/home_eng/breve_contenu.php?id=300 Balci, Bayram; Jafarov, Azer (2007-02-21), "The Baha'is of the Caucasus: From Russian Tolerance to Soviet Repression {2/3}", Caucaz.com, archived from the original]</ref>
موسی نقی‌آف در ۴ مارس سال ۱۹۱۹ بر اثر [[سکته قلبی]] درگذشت.
| 