عطارد: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ویرایش‌های احد نادری (بحث) با فرض حسن نیت خنثی‌سازی شد. (T)
برچسب: خنثی‌سازی
جز ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۶:
| زیرنویس = تصویر [[مسنجر]] از عطارد
| مبدأ = [[مبدأ (ستاره‌شناسی)]]<ref name=horizons>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=Yeomans, {{چر}}Donald K. |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = HORIZONS System | پیوند = http://ssd.jpl.nasa.gov/?horizons |ژورنال= |نشریه=NASA JPL |تاریخ=7 April, 2008 |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2008-04-07.</ref>
| اوج = ۶۹٬۸۱۶٬۹۰۰ km{{سخ}}۰٫۴۶۶ ۶۹۷ [[واحد نجومی|AU]]<ref name=horizons />
| حضیض = ۴۶٬۰۰۱٬۲۰۰<ref name=horizons /> km{{سخ}}۰٫۳۰۷ ۴۹۹ AU
|نیم‌قطر بزرگ= ۵۷٬۹۰۹٬۱۰۰<ref name=horizons /> km{{سخ}}۰٫۳۸۷ ۰۹۸ AU
| گریز از مرکز = ۰٫۲۰۵ ۶۳۰<ref name="nssdcMercury" />
| تناوب= ۸۷٫۹۶۹ ۱ [[روز|d]]<ref name=horizons />{{سخ}}(۰٫۲۴۰ ۸۴۶ [[سال ژولینی (اخترشناسی)|a]])
| synodic_period = ۱۱۵٫۸۸ d<ref name="nssdcMercury">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = Mercury Fact Sheet | پیوند = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/mercuryfact.html |ژورنال= |نشریه=[[NASA]] Goddard Space Flight Center |تاریخ=[[30 نوامبر]]، [[2007 (میلادی)|2007]] |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2008-05-28.</ref>
|سرعت متوسط = ۴۷٫۸۷ km/s<ref name="nssdcMercury" />
| انحراف = ۷٫۰۰۵°{{سخ}}۳٫۳۸° to Sun’s equator
| asc_node = ۴۸٫۳۳۱°
خط ۲۰:
|قطر = ۴٬۸۸۰ km
| شعاع متوسط = ۲٬۴۳۹٫۷ ± ۱٫۰ km<ref name=nasa>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= Solar System Exploration |سال=|شابک=|نویسنده=Munsell, {{چر}}Kirk |نویسندگان سایر بخش‌ها=Smith, Harman; Harvey, Samantha|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = Mercury: Facts & Figures | پیوند = http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Mercury&Display=Facts |ژورنال= |نشریه=NASA |تاریخ=25 February, 2008 |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2008-04-07.</ref><ref name=Seidelmann2007>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=Seidelmann, {{چر}}P. Kenneth |نویسندگان سایر بخش‌ها=Archinal, B. A. ; A’hearn, M. F. ; et.al.|ترجمه=|صفحه=155–180 |زبان=en |عنوان = Report of the IAU/IAGWorking Group on cartographic coordinates and rotational elements: 2006 | پیوند = http://adsabs.harvard.edu/doi/10.1007/s10569-007-9072-y |ژورنال= Celestial Mechanics and Dynamical Astronomy |نشریه=|تاریخ= 2007 |دوره=90 |شماره= |شاپا= [[Digital object identifier|doi]]: <span class="neverexpand">[http://dx.doi.org/%7B%7Burlencode:10.1007/s10569-007-9072-y}} {{جا:#tag:nowiki|10.1007/s10569-007-9072-y}}]</span>}} Retrieved on 2007-08-28.</ref>{{سخ}}۰٫۳۸۲۹ Earths
| پختگی = <۰٫۰۰۰۶<ref name=Seidelmann2007 /> <!-- calculated from data in ref name=Seidelmann2007 -->
| مساحت سطح = ۷٫۴۸{{e|7}} km²{{سخ}}۰٫۱۰۸زمین<ref name=nasa />
| حجم = ۶٫۰۸۳{{e|10}} km³{{سخ}}۰٫۰۵۴ زمین<ref name=nasa />
|جرم = ۳٫۳۰۲۲{{e|23}} kg{{سخ}}۰٫۰۵۵ زمین<ref name=nasa />
|چگالی = ۵٫۴۲۷ g/cm³<ref name=nasa />
| گرانش سطحی = ۳٫۷ [[شتاب|m/s²]]{{سخ}}۰٫۳۸ [[گرانش|g]]<ref name=nasa />
| سرعت فرار = ۴٫۲۵ km/s<ref name=nasa />
|روز نجومی= ۵۸٫۶۴۶ day{{سخ}}۱۴۰۷٫۵ [[ساعت|h]]<ref name=nasa />
| سرعت چرخش استوایی = ۱۰٫۸۹۲ km/h
| axial_tilt = ۲٫۱۱′ ± ۰٫۱′<ref name=Margot2007>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده=Margot, {{چر}}L.J. |نویسندگان سایر بخش‌ها=Peale, S. J. ; Jurgens, R. F. ; Slade, M. A. ; Holin, I. V.|ترجمه=|صفحه=710–714 |زبان=en |عنوان = Large Longitude Libration of Mercury Reveals a Molten Core | پیوند = http://adsabs.harvard.edu/abs/2007Sci...316..710M |ژورنال= Science |نشریه=|تاریخ= 2007 |دوره=316 |شماره= |شاپا= [[Digital object identifier|doi]]: <span class="neverexpand">[http://dx.doi.org/%7B%7Burlencode:10.1126/science.1140514}} {{جا:#tag:nowiki|10.1126/science.1140514}}]</span>}}</ref>
| بعد قطب شمال = ۱۸ h 44 min 2 s{{سخ}}۲۸۱٫۰۱°<ref name="nssdcMercury" />
| میل = ۶۱٫۴۵°<ref name="nssdcMercury" />
| آلبدو = ۰٫۱۱۹ ([[Bond albedo|bond]]){{سخ}}
۰٫۱۰۶ ([[Geometric albedo|geom.]])<ref name="nssdcMercury" />
| قدر= up to −۱٫۹<ref name="nssdcMercury" />
| قطر زاویه‌ای = ۴٫۵" – ۱۳"<ref name="nssdcMercury">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = Mercury Fact Sheet | پیوند = http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/mercuryfact.html |ژورنال= |نشریه=[[NASA]] Goddard Space Flight Center |تاریخ=[[۳۰ نوامبر]]، [[2007]] |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2008-05-28.</ref>
| temperatures = yes
خط ۴۷:
| atmosphere = yes
| فشار سطح = ناچیز
| ترکیب جو = ۴۲٪ ملکول [[اکسیژن]]{{سخ}}۲۹٫۰٪ [[سدیم]]{{سخ}}۲۲٫۰٪ [[هیدروژن]]{{سخ}}۶٫۰٪ [[هلیوم]]{{سخ}}۰٫۵٪ [[پتاسیم]]{{سخ}}و مقدار ناچیزی [[آرگون]]٬[[نیتروژن]]، [[کربن دی‌اکسید]]، [[آب|بخار آب]]، [[گزنون]]، [[کریپتون]] و [[نئون]]<ref name="nssdcMercury" />
}}
'''عطارد'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=عطارد، تیر | بیگانه=Mercury | بیگانه در فارسی= | حوزه=نجوم | دفتر=دوم | بخش=فارسی | سرواژه=عطارد}}</ref> یا '''تیر''' کوچک‌ترین و نزدیک‌ترین [[سیاره]] به [[خورشید]] در [[منظومه شمسی|منظومهٔ شمسی]] است. تلفظ درست نام عربی آن عُطارِد است اما در تداول عامه فارسی‌زبانان عَطارُد رایج‌تر است.<ref>http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D8%B9%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D8%AFعطارد</ref>
سطح رو به خورشیدِ سیارهٔ عطارد، به‌دلیل نزدیکی به خورشید، بسیار داغ است و رویهٔ پشت به خورشید آن نیز بسیار سرد است.
 
خط ۶۳:
== ویژگی‌ها ==
[[پرونده:Mercury Earth Comparison.png|بندانگشتی|250px|چپ|اندازهٔ تیر در مقایسه با [[زمین]]]]
سیاره عطارد با فاصلهٔ ۵۷ میلیون و ۹۲۴ هزار کیلومتری از خورشید، نزدیکترین سیاره منظومه شمسی به [[خورشید]] است و کم‌ترین مسافتی که با [[زمین]] پیدا می‌کند، به ۸۰ میلیون کیلومتر می‌رسد. به خاطر نزدیکی این سیاره به [[خورشید]] اگر در طرف رو به خورشید آن (بخشی که روز است) قرار بگیرید به راحتی در دمای ۴۶۵درجه سانتیگراد پخته خواهید شد و به علت حرکتی وضعی آرامش اگر در طرف شب آن قرار بگیرید آن قدر سرد خواهد شد که در دمای ۱۴۸- درجه سانتیگراد به راحتی مرگ را بر اثر یخ بستن تجربه می‌کنید. [[حرکت وضعی زمین|گردش وضعی]] این سیاره، حدود دو ماه طول می‌کشد و از این رو، گرم شدن آن در روز و سرد شدنش در شب دیرپاست و همین باعث فرسایش خاک عطارد میشودمی‌شود.
 
حفره‌های کوچک ویا بزرگ بسیاری در سطح سیارهٔ عطارد دیده می‌شود که حکایت از برخورد [[شهاب‌سنگ]]‌های کوچک و بزرگ دارد البته قطر برخی از دهانه‌ها به ده‌ها کیلومتر می‌رسد. برخی از این دهانه‌ها محل خروج مواد مذاب است که امروزه با سنگهای مذاب پر شده‌اند و مانند کوه‌های آتشفشانی هستند. سطح عطارد بیشتر خاکستری‌رنگ است و به خاطر نوع دهانه‌های آتشفشانی و آبگیرها بسیار شبیه کره [[ماه]] است. دانشمندان تصور می‌کردند که فعالیت‌های آن مانند کره ماه‌است. اما اکنون می‌دانیم که سیاره عطارد با کره ماه بسیار متفاوت است. عطارد کوه و آتشفشان‌های بزرگ و عمده‌ای ندارد و از نظر فعالیت‌های زمین‌شناختی سیاره‌ای مرده به‌شمار می‌آید.
خط ۱۰۲:
== گذر عطارد ==
[[پرونده:Transit Of Mercury, May 9th, 2016.png|بندانگشتی|250px|چپ|لحظه گذر عطارد از مقابل خورشید که به شکل لکه‌ای گرد و سیاه در گوشهٔ
پایین و سمت چپ تصویر مشخص است. لکه بزرگتر یک لکهٔ خورشیدی است.<ref>https://www.youtube.com/watch?v=IEkkCaBTgZ8</ref>]]
{{اصلی|گذر عطارد|گذر (ستاره‌شناسی)}}
سیاره عطارد نیز مانند سیاره [[زهره]] بین زمین و خورشید قرار گرفته و از ناظر زمینی موجب [[گذر (ستاره‌شناسی)|گذر]] قرص آن از خورشید می‌گردد. عبور عطارد فقط یا در اردیبهشت ماه (ماه مه) یا آبان ماه (ماه نوامبر) روی می‌دهد؛ و علت ندرت این عبورها (که در هر قرن تا ۱۳بار روی می‌دهند) به این علت است که زاویه میل مدار آن با مدار [[زمین]] (۷درجه) سبب می‌شود که [[سیاره]] معمولاً یا از شمال یا از جنوب خورشید بگذرد.