زبان لارستانی: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
به نسخهٔ 26762592 ویرایش Standardwhale برگردانده شد: ویرایش‌های بدون منبع. قبل از ویرایش، دلایل خود را در صفحهٔ بحث مطرح نمایید.. (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
Larestankohan (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۲۳:
 
== گویشهای اچمی ==
زبان اچمیلارستانی(لاری) ده بیش از 20 گویش دارد:
# بستکی
# گراشی
خط ۳۴:
# کمزاری
# دشتی
#خوری
ریشه کلمه [[اچُمی]] که در اصل فعل اَچُم در این زبان است که در لهجه و گویش برخی مناطق جنوب به‌طور مثال [[گراش]] و حتی بستک آن را اچُم تلفظ می‌کنند.
#دهکویه ای
#لاری
#فرامرزی
#فیشوری
#گوده ای
#فداغی
#اردی
#جناحی
#بیخه ای
#اشکنانی
#اردی
#بیرمی
#جویمی
#کهنوخنج
#گلاری
#کاریانی
 
ریشه کلمه [[اچُمی|لاری]] که در اصل از قوم لاروی گرفته شده است.
اما زبان اَچُمی از گویش‌های به جا مانده از زبان پارسی [[زبان پارسی میانه]] یا [[پارسی پهلوی]]، مربوط به دوره [[ساسانیان]] و پیش از آن می‌باشد و یکی از هفت ریشه اصلی [[زبان فارسی]] کنونی است. بیشتر ساکنان جنوبی [[استان فارس]] و غرب [[هرمزگان]] شامل شهرستان‌های [[لار]]، [[گراش]]، [[بستک]]، [[اوز]]، [[خنج]] و [[اشکنان]] و روستاهای [[دهستان دهتل|دهتل]]، [[دهفیش]]، [[دهستان بیدشهر|بیدشهر]]، [[بستقلات]]، کوره، لاغران و [[کاریان]]، احمدمحمودی، بلغان، چاه طوس، و قسمتهایی از [[بندرلنگه]]، [[گاوبندی]] (پارسیان)، [[بندر خمیر]]، [[رویدر]] ،[[بردستان]]، [[پدل لمزان]]، [[دهکویه]]، [[نهند]]، [[کوهیج]]، [[گلار]] و… به این گویش صحبت می‌نمایند. گویش لارستانی از گویشهای پارسی‌تبار یعنی متعلق به شاخه جنوب غربی گویشهای ایرانی است.
 
اما زبان اَچُمیلاری از گویش‌های به جا مانده از زبان پارسی [[زبان پارسی میانه]] یا [[پارسی پهلوی]]، مربوط به دوره [[ساسانیان]] و پیش از آن می‌باشد و یکی از هفت ریشه اصلی [[زبان فارسی]] کنونی است. بیشتر ساکنان جنوبی [[استان فارس]] و غرب [[هرمزگان]] شامل شهرستان‌های [[لار]]، [[گراش]]، [[بستک]]، [[اوز]]، [[خنج]] و [[اشکنان]] و روستاهای [[دهستان دهتل|دهتل]]، [[دهفیش]]، [[دهستان بیدشهر|بیدشهر]]، [[بستقلات]]، کوره، لاغران و [[کاریان]]، احمدمحمودی، بلغان، چاه طوس، و قسمتهایی از [[بندرلنگه]]، [[گاوبندی]] (پارسیان)، [[بندر خمیر]]، [[رویدر]] ،[[بردستان]]، [[پدل لمزان]]، [[دهکویه]]، [[نهند]]، [[کوهیج]]، [[گلار]] و… به این گویش صحبت می‌نمایند. گویش لارستانی از گویشهای پارسی‌تبار یعنی متعلق به شاخه جنوب غربی گویشهای ایرانی است.
و از آنجا که تمام این گویش‌ها مربوط به ایالت [[ایراهستان]] قدیم بوده‌است. این گویش در جای جای منطقه جنوب به شکلهای متنوعی خود را نشان داده و نمود کرده‌است که بیشتر این تفاوت‌ها در تلفظ واژگان است.زبان اچمی لهجه‌های بسیار فراوانی را در بر می‌گیرد. در بسیاری از مناطقی که به این گویش صحبت می‌کنند، کلمات و واژگانی خاص نسبت به بقیه مناطق اطراف خود به کار می‌برند که در بعضی موارد تأثیر گرفته از زبانهای [[زبان هندی|هندی]]، [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]، [[زبان پرتغالی|پرتغالی]] و [[عربی]] است که به علت مراودات بسیار زیاد مردم این مناطق با کشورهای مختلف می‌باشد. گویش لاری به علت حضور تاریخی یهودیان دارای پیچ و خمهای زبان [[عبری]] <span lang="fa" dir="rtl">هم</span> هست.
 
و از آنجا که تمام این گویش‌ها مربوط به ایالت [[ایراهستان]] قدیم یا ایالت لارستان بوده‌است. این گویش در جای جای منطقه جنوب به شکلهای متنوعی خود را نشان داده و نمود کرده‌است که بیشتر این تفاوت‌ها در تلفظ واژگان است.زبان اچمیلارستانی لهجه‌های بسیار فراوانی را در بر می‌گیرد. در بسیاری از مناطقی که به این گویش صحبت می‌کنند، کلمات و واژگانی خاص نسبت به بقیه مناطق اطراف خود به کار می‌برند که در بعضی موارد تأثیر گرفته از زبانهای [[زبان هندی|هندی]]، [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]، [[زبان پرتغالی|پرتغالی]] و [[عربی]] است که به علت مراودات بسیار زیاد مردم این مناطق با کشورهای مختلف می‌باشد. گویش لاری به علت حضور تاریخی یهودیان دارای پیچ و خمهای زبان [[عبری]] <span lang="fa" dir="rtl">هم</span> هست.
== کلمات اچمی ==
 
عمده کلماتی که در گویش اچمی به کار برده می‌شود، بر اساس مناطق مختلف دارای تلفظ‌های متفاوت می‌باشد. مثلاً در برخی روستاها و شهرها به اول افعال حرکت اَ و برخی با حرکت اُ و دیگر مکانها با صدای اِ تلفظ می‌گردد. حال ممکن است این اصوات در پایان یا میانه‌های یک کلمه نیز وجود داشته باشد.
== کلمات اچمیلاری ==
عمده کلماتی که در گویش اچمیلاری به کار برده می‌شود، بر اساس مناطق مختلف دارای تلفظ‌های متفاوت می‌باشد. مثلاً در برخی روستاها و شهرها به اول افعال حرکت اَ و برخی با حرکت اُ و دیگر مکانها با صدای اِ تلفظ می‌گردد. حال ممکن است این اصوات در پایان یا میانه‌های یک کلمه نیز وجود داشته باشد.
برای مثال همین کلمه اچم را می‌توان به صورتهای زیر مشاهده نمود: اَچَم، اَچُم، اُچَم، اُچُم، اَچِم یا در برخی موارد ممکن است تلفظ برخی از حروف نیز تغییر یابد مانند: اَشِم یا اَشَم که همان معنی برویم را می‌دهد.
 
یکی از خواص گویش اچمیلاری دارا بودن یک صدا در برخی لهجه‌های این گویش است. این تلفظ میانه گ و ن می‌باشد که به صورت غنه (تلفظی در ادای کلمات عربی) ادا می‌گردد. در گویش بیدشهری حرف-ُ-در کلمه اَچُم به صورت اَچام تلفظ می‌شود که حرف ا بینُ و آ بیان می‌گردد.
 
== پژوهش‌ها ==
[[احمد اقتداری]] و [[لطفعلی خنجی]] بر دستور این زبان پژوهش‌های مبسوطی انجام داده‌اند.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=دارالحدیث|نام=موسسه علمی فرهنگی|عنوان=نگرش تفصیلی بر زبان لارستانی و گویش خنجی (خنجی لطفعلی)|وبگاه=کتابخانه تخصصی ادبیات آستان قدس رضوی (ع)|پیوند=http://www.lib.ir/book/57713420/نگرش-تفصیلی-بر-زبان-لارستانی-و-گویش-خنجی/|کد زبان=fa|تاریخ بازبینی=2015-08-31}}‌</ref> همچنین ما لچانوا، زبان‌شناس معاصر [[روس]]، عقیده دارد که [[کومزاری]] نیز یکی از لهجه‌هایگویش اچمیهای است.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=Moridi|نام=Behzad|عنوان=The Dialects of Lar (The State of Research)|ژورنال=Iran and the Caucasus|ناشر=Brill Academic Publishers|جلد=13|شماره=2|سال=2009|ماه=dec|صفحه=335–340|پیوند=http://dx.doi.org/10.1163/157338410x12625876281389|doi=10.1163/157338410x12625876281389|زبان=en|تاریخ بازبینی=2015-08-31}}‌</ref>
 
== منابع ==