جغتای: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز اصلاح یادکردها (وظیفه ۱۹)
جز دیگر کاربردها
خط ۱:
{{دیگر کاربردها}}
{{Infobox royalty
| name = جغتای
سطر ۲۸ ⟵ ۲۹:
مادر جغتای [[بورته]] دختر نویان از قوم مغولی [[قنقرات]] بود. جغتای بر اولوس‌های غربی امپراتوری چنگیزخان حکمرانی داشت. او یکی از جنگ آورترین فرزندان و سپاهیان چنگیزخان بود و در فتح سرزمین‌های [[چین]] و ماچین و شهرهای نواحی [[خراسان]] از قبیل [[اترار]]، [[بناکت]]، [[خوارزم]]، [[گرگانج]] به همراه پدر و برادرانش حضوری فعال داشت.<ref>{{پک|بایمت اف|۱۳۷۹|ف=بیداد چغتای خان در خراسان بزرگ |ص=۵۲}}</ref>
 
چنگیزخان پس از بازگشت از جنگ [[خوارزمشاه]] حکومت [[ماوراءالنهر]] و [[خوارزم]] و شهرهای [[ایغور]] و [[کاشغر]] و [[بلخ]] و [[بدخشان]] و [[غزنین]] تا حدود [[ایالت سند|سند]] را به جغتای سپرد. پس از مرگ چنگیزخان با آنکه جغتای از برادرش [[اوگتای‌خان]] بزرگ‌تر بود او را حرمت بسیار می‌گذاشت و ذره‌ای از احترام به او فرونمی‌گذاشت. می‌گویند روزی با اوگتای در سبقت اسپ خود بر اسپ او شرط بست و اسپ او برد. شب با خود اندیشید که نمی‌بایست با قاآن و خان بزرگ شرط بندد. فردای آن روز با همرای تمام خدم و حشم خویش به دربار اوگتای قاآن حاضر شد و خود را مقصر دانست و هرچه اوگتای او را گفت که تقصیری روی نداده‌است نپذیرفت و گفت که باید مجازات گردد. عاقبت نه اسپ ممتاز پیشکش کرد و گفت این به شکرانهٔ آن است که قاآن از تقصیر من گذشته‌است. جغتای به همراه اوگتاياوگتای در نوشتن ياسایاسا نامه بزرگ به چنگيزچنگیز كمكکمک كردکرد. ويوی در [[یاسا]] یا قوانین چنگیزی بسیار مطلع و سختگیر بود، به گونه ايای كهکه چنگيزچنگیز به ويوی لقب «محافظ ياسایاسا» داده بود. مرگ جغتای به سال ۶۴۰ اتفاق افتاد.
 
== جستارهای وابسته ==