سدیم کربنات: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Mahsah9848 (بحث | مشارکت‌ها)
جز تاریخچه سدیم کربنات
خط ۷۱:
 
سدیم کربنات دارای یک بنیان آنیونی (CO3-2) و دو بنیان کاتیونی (+Na) می باشد. شکل های کریستالی این ماده به صورت مونو هیدرات، هپتا هیدرات و دکا هیدرات می باشد. شکل مونو هیدرات آن دارای 85 درصد وزنی سدیم کربنات بوده که به صورت کریستال های کوچک از کریستالیزاسیون محلول اشباع آن در دمای بالاتر از 35 درجه سانتی گراد به دست می آید. شکل هپتا هیدرات آن دارای 45 درصد وزنی سدیم کربنات بوده که در دمای 32 تا 35 درجه سانتی گراد به دست می آید، و شکل دکا هیدرات آن که washing soda نیز نامیده می شود، دارای 37 درصد وزنی سدیم کربنات است و در دمای پایین تر از 32 درجه سانتی گراد به دست می آید.<ref>[https://iranchembook.ir/everything-about-sodium-carbonate/ همه چیز درباره کربنات سدیم!]</ref>
 
== تاریخچه سدیم کربنات ==
حدود ۵۰۰۰ سال پیش برای اولین بار مصریان باستان شکل طبیعی نمک قلیایی ترکیبی شامل سدیم کربنات دکا هیدرات و سدیم بی کربنات را استفاده می‌کردند. رسوبات معدنی نمک‌های قلیایی طبیعی، ترکیبی از سدیم کربنات و سدیم بی کربنات است که از کف دریاچه‌های خشک شده موجود در مصر از زمان‌های گذشته ‌استخراج می‌شده تا در تهیه مومیایی و به عنوان صابون برای شستشو و نیز ساخت ابتدایی شیشه استفاده شود. آنها محصول را از ذخایر تجمعی دریاچه های خشک یا با سوزاندن جلبک دریایی و سایر گیاهان دریایی بازیافت کردند.
 
رومی‌ها همچنین از خاکستر سودا برای پخت نان، ساخت شیشه و برای مقاصد پزشکی استفاده می‌کردند. جالب است بدانید تا نزدیک به قرن ۲۰، این ماده همچنان مثل زمان مصر باستان از خاکستر گیاهان بدست می‌آمد و به همین علت آن را Soda Ash می‌نامیدند.
 
در سال ۱۷۹۱ میلادی شیمیدان فرانسوی نیکلاس لبانس کربنات سدیم را با استفاده از نمک سدیم کلرید، سولفوریک اسید و سنگ آهک (کلسیم کربنات) در حضور زغال تولید کرد. در روش نیکلاس لبانس ابتدا سدیم کلرید در سولفوریک اسید جوشانده شده تا به سدیم سولفات و گاز هیدروژن کلرید تبدیل شود، سپس سدیم سولفات تولید شده به همراه سنگ آهک و زغال خرد شده حرارت داده می‌شد تا سدیم کربنات حاصل گردد. با وجود اینکه گاز هیدروژن کلرید (هیدروکلریک اسید) حاصل از این واکنش از عوامل آلودگی هوا  به شمار می‌رفت، از این روش تا اواخر ۱۸۸۰ میلادی برای تولید کربنات سدیم استفاده می‌شد.
 
== کاربردها ==
مهمترین و اصلی‌ترین کاربرد سدیم کربنات در تولید شیمیایی شیشه است. چنانچه سدیم کربنات را در دماهای بسیار بالا حرارت دهیم، و آن را با ماسه و [[کلسیم کربنات]] ترکیب کنیم و سپس به سرعت آن را سرد کنیم، محصول ما شیشه خواهد بود.
سطر ۱۲۰ ⟵ ۱۲۸:
|بازیابی=
}}
*[https://chemibazar.com/fa/blog/%d9%87%d9%85%d9%87-%da%86%db%8c%d8%b2-%d8%af%d8%b1%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d9%87%e2%80%8c%db%8c-%da%a9%d8%b1%d8%a8%d9%86%d8%a7%d8%aa-%d8%b3%d8%af%db%8c%d9%85/a582 سدیم کربنات - شیمی بازار]
 
== پانویس ==