فمینیسم: تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌نشده] | [نسخهٔ بررسی‌نشده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دفاع یک مرد از حقوق زنان برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
به نسخهٔ 26113679 ویرایش Hosseinronaghi برگردانده شد. (توینکل) برچسب: خنثی‌سازی |
||
خط ۲:
{{نیازمند گسترش}}
[[پرونده:8marchrallydhaka (55).JPG|بندانگشتی|چپ|[[روز جهانی زنان]] تظاهرات در [[داکا]]، بنگلادش، ۸ مارس ۲۰۰۵]]
'''فمینیسم''' {{انگلیسی|Feminism}} گستره‌ای از [[جنبش سیاسی|جنبش‌های سیاسی]]، [[ایدئولوژی]]ها و [[جنبش اجتماعی|جنبش‌های اجتماعی]] است که هدفی مشترک را دنبال می‌کنند: تعریف، برقراری و دستیابی به سطحی از [[حقوق زنان]] که در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، شخصی و اجتماعی، با مردان [[زنان و برابری‌خواهی|برابر]] باشد.<ref name="Hawkesworth">{{Cite book |last=Hawkesworth | first=Mary E.|title=Globalization and Feminist Activism |year=2006|publisher=Rowman & Littlefield |pages=25–27 |isbn=978-0-7425-3783-5}}</ref><ref name="Beasley">{{Cite book |last=Beasley |first=Chris |title=What is Feminism? |year=1999|publisher=Sage |location=New York |pages=3–11 |isbn=978-0-7619-6335-6}}</ref> این هدف شامل تلاش برای برقراری فرصت‌های برابر برای زنان در اشتغال و برابری حقوق مادی به ازای کار برابر با مردان می‌شود.
''فعالینِ حقوقِ زنان (فمنیست‌ها)'' باور دارند که جنسیت در زندگی انسان‌ها نباید عاملی تعیین‌کننده برای جایگاه اجتماعی، سیاسی و اقتصادیِ آنها باشد، زیرا باور دارند زن و مرد باید از حقوق برابری در زمینه‌های مختلف برخوردار باشند و به
{{نقل قول|''تمامیتِ بدنی و خودمختاری، حقِ رأی، حقِ کار، حقِ دستمزدِ برابر به‌خاطرِ کارِ برابر، حقِ مالکیت، حقِ تحصیل، حقِ شرکت در ارتش، حقِ مشارکت در قراردادهای قانونی و در نهایت؛ حقِ سرپرستیِ فرزندان، حقِ ازدواجِ آزادانه و آزادیِ مذهبی، و آزادی در برابر تمام تصمیمات، حق انجام کارها بدون اجازه همسر یا پدر.<ref name=quarterly>Lockwood, Bert B. (ed.), ''Women's Rights: A "Human Rights Quarterly" Reader'' (Johns Hopkins University Press, 2006), {{ISBN|978-0-8018-8374-3|en}}</ref>
''}}
== مقدمه ==
سطر ۲۹ ⟵ ۲۷:
== فمینیسم ==
واژهٔ «فمینیسم» و «فمینیست» برای اولین بار در [[فرانسه]] و [[هلند]] در سال ۱۸۷۲ ظاهر شد،<ref name="ReferenceA">5. Offen, Karen. "Les origines des mots 'feminisme' et 'feministe'". Revue d'histoire moderne et contemporaine. July–September 1987 34: 492-496</ref> بریتانیا در دههٔ ۱۸۹۰، و [[ایالات متحده]] در سال ۱۹۱۰،<ref name="ReferenceA" /><ref>6. Cott, Nancy F. The Grounding of Modern Feminism. New Haven: Yale University Press, 1987 at 13-5</ref> و فرهنگ انگلیسی [[آکسفورد]] لیست ۱۸۹۴ را به عنوان سال ظهور برای اولین بار از «فمینیست» و ۱۸۹۵ برای «فمینیسم» استفاده کردند.<ref>Oxford English Dictionary (2nd ed.). Clarendon Press. 1989</ref>
در اوایل [[قرن بیستم میلادی]] و در جریان [[موج اول فمینیسم]] و تلاش برای کسب حق رأی، عدهٔ زیادی از زنان خود را فمینیست نامیدند. واژه‌ای که با آغاز دهه‌های شصت و هفتاد میلادی و اوج گرفتن موج دوم جنبش‌های اجتماعی جای خودش را در ادبیات، سیاست، هنر، تاریخ، اقتصاد، حقوق، [[انسان‌شناسی]] و جامعه‌شناسی نیز باز کرد. در واقع فمینیسم در پی نقد همهٔ اندیشه‌ها بود.
سطر ۱۲۹ ⟵ ۱۲۷:
==== انقلاب سفید و حق رأی زنان ====
[[پرونده:Womenelection1963.jpg|چپ|بندانگشتی|150px|زنان ایران در [[۱۳۴۱]] خورشیدی -برای نخستین‌بار در تاریخِ خود- به‌پای صندوق‌های رأی می‌روند]]
از سال ۱۳۳۸ خورشیدی و بعد از سخنرانی [[محمدرضا پهلوی|شاه]] در جلسه هیئت وزیران، مسئله دادن حق رأی به زنان از سوی حکومت پهلوی، به بحث داغ نشریات، مجلس و رادیو و تلویزیون تبدیل شد. رسانه‌های جمعی تبلیغ می‌کردند که شاه جسورانه و یک‌تنه از دادن حق رأی به زنان در برابر مخالفان حمایت می‌کند. سرانجام در آخرین اقدام، در روز چهارم بهمن سال ۱۳۴۱ خورشیدی، [[اعتصاب عمومی]] یک‌روزه‌ای توسط سازمان‌های زنان اعلام گردید. این اعتصاب از حمایت کامل دولت برخوردار بود و شرکت‌کنندگان در آن فقط کارمندان دولت بودند. دو روز بعد از اعتصاب، یعنی در روز ششم بهمن، رفراندومی برای کسب حمایت مردم از فرمان شش ماده‌ای شاه که به انقلاب سفید معروف شد، برگزار گردید.<ref name=MehrSefid />
در چهارچوب [[انقلاب سفید]] در ۶ بهمن ۱۳۴۱ خورشیدی، [[قانون انتخابات]] اصلاح شد و دست‌آوردِ اصل پنجمِ [[انقلاب شاه‌ومردم]]، شرکت زنان در انتخابات در شرایط حقوقیِ مساوی با مردان بود، چه برای انتخاب شدن و چه برای انتخاب کردن. در پیِ این اصل، زنان چون مردان توانستند در [[تعیین سرنوشت]] خود برای نخستین‌بار نقش مهمی بازی کنند و [[حق رای زنان|حق رأی]] به‌دست آورند.{{مدرک}} [[قانون حمایت خانواده]] در پی دادن حقّ انتخاب و حقّ شرکت در [[مجلس شورای ملی]] در تاریخ ۲۷ فروردین ۱۳۴۲ خورشیدی تصویب شد. این قانون ''طلاق یک طرفه'' را لغو می‌کرد. [[چندهمسری]] به‌سختی انجام می‌گرفت. زن‌ها حقّ درخواست طلاق به‌دست آوردند و برای سرپرستی کودک نیز مادر دارای حق شد و کودک پس از طلاق یا درگذشت پدر به مادر سپرده می‌شد.{{مدرک}}
سطر ۱۴۱ ⟵ ۱۳۹:
=== گرایش‌های دین مدارانه ===
در هنگام مشروطه و پس از آن، جامعهٔ مذهبی خود را از جریان مدرن‌سازی کنار می‌کشید و دغدغهٔ اصلی آن اصلاحات اجتماعی در لوای عمل به [[احکام دین]] بود؛ بنابراین با وجود فعالیت زنان تحصیل‌کردهٔ مُتدین در این جنبش، ''مطالبات زنانه'' به معنای مُدرن آن مطرح نبود. زنان مُتدین فعال در مقطع اول جنبش مشروطه خود را عضوی از [[جامعه]] می‌دانستند و دغدغهٔ آنها دغدغهٔ عمومی جامعه بود. ازاین‌رو [[نگاه جنسیتی]] برای آنها معنا نداشت، بلکه [[دین]]، اولویت اصلی آنها بود.<ref name=KhastZamaneh />
;نگاه به فمینیسم از منظرِ دینی و مردانه
با این نگاه، جریان‌های داخلی و خارجی فعال در عرصهٔ دفاع از حقوق زن ایرانی را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:<ref name=Mahdaviat>http://www.farsnews.com/printable.php?nn=13900716000477</ref>
# جریان‌های سیاسی دفاع از [[حقوق زنان]]؛<ref name=Mahdaviat />
# جریان‌های غیردینی ([[سکولار]]) دفاع از حقوق زنان؛<ref name=Mahdaviat />
# جریان‌های به‌اصطلاح دینیِ دفاع از حقوقِ زنان (''طیفِ تجدیدِ نظرطلب'')؛<ref name=Mahdaviat />
==== ایرادات وارده بر فمینیسم از دیدِ مذهبیون ====
ایرادات وارده بر فمینیسم از دیدِ مذهبیون را می‌توان در چهارچوبِ ''تضعیف نهاد خانواده''، ''بی‌توجهی به ارزش‌های اخلاقی''، ''استفاده ابزاری از دین''، ''دین‌زُدایی از حرکت اصلاحی زنان'' و ''مخالفت با نظام سیاسی کشور'' دانست.<ref name=Mahdaviat />
== وضعیت فمینیسم و حقوق زنان در کشورهای در حال توسعه ==
سطر ۱۸۹ ⟵ ۱۸۷:
{{فمینیزم}}
{{جغرافیای انسانی}}
[[رده:فمینیسم]]
[[رده:جنبش‌ها و ایدئولوژی‌های فمینیست]]
| |||