اتمسفر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Agrogroup (بحث | مشارکت‌ها)
جز تغییرات جزیی در بخش اتمسفر و بخش فشار
چندین اصلاح و بهبود
خط ۱:
{{دیگر کاربردها|اتمسفر (ابهام‌زدایی)}}
{{درباره|مفهوم کلّی اتمسفر پیرامون یک جسم آسمانی است|اتمسفر کره زمین|جواتمسفر زمین}}
 
[[پرونده:Atmosphere structure-fa.svg|بندانگشتی|upright=1.3|لایه‌های مختلف [[جو زمین]]. (توجه: ضخامت جو به این اندازه که در عکس می‌بینید نیست، بلکه نسبت ضخامت آن به قطر زمین تنها به اندازهٔ ۵٪ از قطر زمین است)]]
[[پرونده:Top of Atmosphere.jpg|بندانگشتی|زمین، [[جو زمین]] و بالای آن. (عکس توسط [[ناسا]] تهیه شده‌است و نسبت ضخامت جو به زمین را به درستی نشان می‌دهد)]]
 
'''اَتمُسفِر''' {{انگلیسی|Atmosphere}} (از [[زبان یونانی باستان]]، راه‌یافته به تمام [[زبان‌های اروپایی]] و بسیاری از زبان‌های دیگر) یا '''جَوّ''' ([[وام‌واژه از زبان عربی]]) یا '''هَواکُره''' {{نم | تاریخ=اوت ۲۰۱۹}} ([[فارسیپارسی سره]])، به معنای یک یا چند لایه از [[گاز]] است که دور یک [[شیء آسمانی]] مانند یک [[سیاره]]، [[ستاره]]، یا [[قمر]] را احاطه کرده‌است. جو به واسطهٔ نیروی [[گرانش]] به دور شیء آسمانی نگه‌داشته می‌شود.<ref name="ontariosciencecentre.ca">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.ontariosciencecentre.ca/school/clc/visits/glossary.asp |عنوان = فرهنگ لغات دشوار|ناشر = Ontario Science Centre|تاریخ بازدید = ۱۲ آوریل ۲۰۰۷}}</ref>
 
اصطلاح [[اتمسفر ستاره‌ای]] برای اشاره به بخش بیرونی یک [[ستاره]] به کار می‌رود و معمولاً قسمت بالاتر از [[کدری]] [[نورسپهر]] را در بر می‌گیرد. ستاره‌هایی که دمای آن‌ها به اندازه کافی پایین باشد ممکن است دارای اتمسفر بیرونی با [[مولکول]]‌های مرکب باشند.
 
== جواتمسفر زمین ==
{{اصلی|جواتمسفر زمین}}
جو زمین<ref name="academy">{{یادکرد وب|نشانی= http://www.persianacademy.ir/fa/wordspdf.aspx|عنوان= واژه‌های مصوّب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، بخش دوم: به ترتیب الفبای لاتینی| ناشر = [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]]|تاریخ بازبینی= ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۲|پیوند بایگانی=http://www.webcitation.org/6FbNlmQf9|تاریخ بایگانی=۱۴ فروردین ۱۳۹۲|کد زبان=fa}}</ref><ref group=>Atmosphere</ref> بالاترین بخش تشکیل‌دهندهٔ [[زمین|کرهٔ زمین]] است که مخلوطی از [[گاز|گازهاییگازها]] از جملهشامل [[نیتروژن]] (۷۸٪)، [[اکسیژن]] (۲۱٪)، [[آرگون]] (۰٫۹٪) و [[کربن دی‌اکسید]] (۰٫۰۳٪) است. [[جو (هواشناسی)|جو]]اتمسفر زمین از سطح زمین آغاز شده و تا ارتفاع ۱۰٫۰۰۰ کیلومتر (۶٫۲۰۰ مایل) ادامه می‌یابد.{{خط}}
۹۹ درصد از جو زمین در فاصله ۳۰ کیلومتری از سطح آن قرار دارد. اگرچه سیاره‌های دیگر منظومهٔ شمسی نیز هواکره دارند ولی جو زمین تنها جوی است که از زندگی [[موجودات زنده]] پشتیبانی می‌کند.<ref name="ontariosciencecentre.ca"/>
 
سطر ۲۸ ⟵ ۲۹:
== گریز جوی ==
{{اصلی|گریز جوی}}
[[گرانش سطحی]] سیارات با یکدیگر تفاوت زیادی دارد. برای نمونه نیروی گرانش زیاد سیاره بزرگی مانند [[مشتری]] گازهای سبکی مانند [[هیدروژن]] و [[هلیوم]] را نگه می‌دارد که این گازها از اجرامی با گرانش کمتر فرار می‌کنند. همچنین فاصله از خورشید تعیین‌کننده انرژی در دسترس جهت گرم‌شدن گازهای اتمسفری است که برخی از مولکول‌های آن با افزایش [[نظریه جنبشی|جنبش گرمایی]] از [[سرعت گریز]] سیاره فراتر رفته و می‌توانند از چنگ گرانش سیاره فرار کنند؛ بنابراین اجرام سرد و دور از خورشید مانند [[تیتان]]، [[تریتون (قمر)|تریتون]] و [[پلوتوپلوتون]] با وجود داشتن گرانش نسبی ضعیف، قادر به نگه‌داری اتمسفر خود هستند.
 
== گردش ==
سطر ۳۷ ⟵ ۳۸:
* [[خط کارمن]]
* [[جو استاندارد بین‌المللی]]
 
== منابع ==
{{پانویس}}
 
* {{یادکرد وب| نشانی = http://www.ngdir.com/| عنوان = پایگاه ملی علوم زمین کشور| نویسنده = | تاریخ بازدید = ۱۸ اسفند ۱۳۸۹ | تاریخ = | ناشر = وبگاه ngdir.com| صفحه =}}
* {{یادکرد وب|نشانی=http://www.daneshsara.net/article/78-geography/978-1388-05-17-01-17-11.html/|عنوان = دانش سرا|تاریخ بازدید = ۱۷ اسفند ۱۳۸۹}}
* {{یادکرد وب|نشانی=http://www.cloudysky.ir/data/data0047.php|عنوان = cloudysky.ir|تاریخ بازدید = ۱۷ اسفند ۱۳۸۹}}
 
{{اتمسفرها}}
{{جوها}}
{{جواتمسفر زمین}}
 
[[رده:سیاره‌شناسی]]