مکریان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مُکریان''' یا '''موکریان''' یا '''مُکُریان''' میرنشین (اِمارتِ) ایل‌های [[مردمان کرد|کُرد]] [[مکری|مُکری]] در سده‌های ۹ تا ۱۳ هجری بوده‌است،<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.iranicaonline.org/articles/bukan-kurd |عنوان= Bukan| ناشر = دانشنامه ایرانیکا|تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۳۱ فروردین ۱۳۹۲ {{نشان زبان|en}}}}</ref> که در شمال غربی [[ایران]] در جنوب [[دریاچه ارومیه]] قرار داشت. این میرنشین که در تاریخ قبض و بسط‌هایی داشته‌است، در گسترده‌ترین حالت بر بخش‌هایی از شمال و شمال غرب [[استان کردستان]] و جنوب غرب [[استان آذربایجان غربی]] کنونی منطبق است.<ref name="saeedkhezri">{{یادکرد وب |نویسنده = سعید خضری|نشانی= http://www.sid.ir/fa/ViewPaper.asp?ID=126824&varStr=3.14159265358979;خضري%20سعيد;تحقيقات%20جغرافيايي;بهار%201388;24;1%20(پياپي%2092);129;164 |عنوان= جغرافیای تاریخی موکریان در چهار سده اخیر | ناشر = فصلنامه تحقیقات جغرافیایی |تاریخ = بهار ۱۳۸۸ |تاریخ بازبینی=۳۱ فروردین ۱۳۹۲ {{نشان زبان|fa}}}} ([http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/832815 نشانی در پایگاه مجلات نور]؛ [http://www.magiran.com/magtoc.asp?mgID=2778&Number=92 نشانی در فصلنامه تحقیقات جغرافیایی])</ref>
سابقاً مرکز مکریان [[مهاباد]] بوده‌است. بیشتر اسامی شهرها، روستاها، کوه‌ها و رودهای مکریان متشکل از واژهٔ‌های مغولی است که گویا در دورهٔ حکومت مغول‌ها در [[مراغه]] منطقهٔ مکریان از لحاظ کشاورزی از اهمیت خاصی برخوردار بوده‌است.<ref>{{پک|محمدصمدی|۱۳۸١|ک=تاریخچهٔ مهاباد|ص=١٢}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده =ولادیمیر فیودورویچ مینورسکی |نشانی=http://www.kurdishacademy.org/sites/default/files/Mongol%20place%20names%20in%20Mukuri%20Kurdistan.pdf |عنوان=محل نام‌های مغولی در کردستان مکری | ناشر =کردستان میدیا |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۲۷ آبان ۱۳۹۳ {{نشان زبان|en}}}}</ref> مکریان شهرهای جنوب دریاچه ارومیه شامل: [[اشنویه]]، [[بوکان]]، [[پیرانشهر]]، [[سردشت]]، [[مهاباد]]، بخش‌هایی از [[تکاب]]، [[شاهین‌دژ]]، [[میاندوآب]]، [[نقده]] و [[دهستان ترجان]] سقز را دربرمی گیرد. برخی کُردستان شمالی را تنها برای بخش مرکزی و شمالی مُکریان به‌کار می‌بردند.<ref name="saeedkhezri" />{{سرخط}}در حال حاضر [[بوکان]] بزرگترین و پرجمعیت شهر این منطقه جغرافیای است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.irna.ir/fa/NewsPrint.aspx?ID=81848046 |عنوان=بوکان، به لحاظ جمعیت شهری پرجمعیت‌ترین شهر در جنوب استان آذربایجان غربی به‌شمار می‌رود | ناشر =خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران- ایرنا |تاریخ =۳۰ آبان ۱۳۹۴ |تاریخ بازبینی=۱ آذر ۱۳۹۴}}</ref><ref name="بوکان">{{یادکرد کتاب | زبان=فارسی | سال=۲۰۱۰ | شابک=9789640441510 | عنوان=نقشه مصور گردشگری و فرهنگی شهر بوکان | تاریخ بازبینی = ۱ ژانویه ۲۰۱۴ هاباد| جلد=یکم | کوشش=شورش خالدی و منوچهر جهانی - قانع مجیدی}}</ref> زبان ترکی آذربایجانی در شرق (شهرستان‌های [[تکاب]]، [[شاهین‌دژ]] و در شمال (شهرستان‌های [[میاندوآب]] و [[نقده]]) مورد استفاده قرار می‌گیرد و زبان کردی با لهجه [[مکریانی]] در بخش مرکزی جنوب ([[بوکان]]، [[مهاباد]]، [[سردشت]]) و غرب (شهرستان‌های [[پیرانشهر]] و [[اشنویه]]) گویشران دارد.