استان مازندران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۴ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۷۸۰:
== پوشش جانوری ==
در استان مازندران جانورانی چون ببر<small>(منقرض شده)</small>، پلنگ، خرس، گرگ، گربه وحشی، روباه، خوک وحشی، خرگوش، آهو، بزکوهی، میش و گربه ایرانی یافت می‌شوند و پرندگان استان شامل قرقاول، شاهین، اردک، قو، کبک، تیهو، قمری، جغد، قوش، کرکس، حواصیل و کلاغ هستند و از خزندگان می‌توان به انواع مار و لاک‌پشت اشاره کرد. در کناره‌های ساحلی انواع پرندگان مهاجر از جمله اردک، غاز، پرلا، پلیکان و چنگر در فصول سرد سال دیده می‌شوند. در آبگیرها و رودهای استان نیز انواع ماهی فراوان است.
 
== راه‌ها ==
راه‌های اصلی ارتباطی این استان «جاده سراسری ساحلی (مازندران به [[سیاهکلرود]])»، «[[جاده هراز|محور هراز]]»، «[[جاده فیروزکوه|محور فیروزکوه]]» و [[جاده چالوس|محور کندوان <small>(جاده چالوس)</small>]] است.
 
در جاده‌های ارتباطی مازندران به سوی جنوب ۱۰۷ نقطه حادثه‌خیز وجود دارد که سالیانه جان شمار زیادی از شهروندان را می‌گیرد.<ref>روزنامهٔ کیهان،
دوشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۵–۳ ربیع‌الثانی۱۴۲۷- اول مه ۲۰۰۶- سال شصت و چهارم-شماره ۱۸۵۰۵</ref>
[[پرونده:Geo Caspian Panama IMO 9525560.jpg|بندانگشتی|چپ|210px|کشتی در دریای مازندران]]
 
=== راه‌های دریایی، هوایی و ریلی ===
مازندران از نظر راه هوایی و به خصوص دریایی یکی از مراکز مهم در خاورمیانه با دارا بودن چندین بندر تجاری و فرودگاه است.
* '''فرودگاه‌ها'''
** [[فرودگاه بین‌المللی دشت ناز ساری]]
** [[فرودگاه نوشهر]]
** [[فرودگاه رامسر]]
[[پرونده:Noshahr3.jpg|بندانگشتی|چپ|210px|بندر نوشهر]]
* '''بنادرها'''
** [[بندر امیرآباد]]
** [[فریدونکنار|بندر فریدونکنار]]
** [[بندر نوشهر]]
[[پرونده:Rah ahan shomal.jpg|بندانگشتی|200px|چپ|راه‌آهن مازندران]]
* '''راه‌آهن‌ها'''
 
راه‌آهن مازندران (راه‌آهن شمال) نام یکی از شعبه‌های اصلی از [[راه‌آهن سراسری ایران]] است که در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در دوران [[رضا شاه]] [[دودمان پهلوی|پهلوی]]، نخستین فاز آن افتتاح شد.
 
این راه‌آهن دارای ۲۷ ایستگاه می‌باشد که ۷ ایستگاه آن مشترک با راه‌آهن خراسان است. راه‌آهن مازندران به نام ''راه‌آهن شمال'' نیز مشهور است و امروزه نیز برخی آن را ''مسیر گرگان'' نیز می‌نامند. حوزه استحفاظی راه‌آهن شمال از سوزن خروجی ایستگاه گرمسار در استان سمنان آغاز و با عبور از کوه‌های البرز و بخش‌هایی از استان تهران وارد استان مازندران و مناطق جنگلی شده و با عبور از شهرهای متعدد و مناطق جلگه‌ای وارد [[استان گلستان]] و در انتها به ایستگاه [[گرگان]] ختم می‌شود. [[پرونده:تصویر۰۰۳.jpg|بندانگشتی|210px|چپ|عبور نخستین قطار ایرانی بر روی [[پل ورسک]]. پیشینه]] احداث موفق اولین راه‌آهن در ایران به سال [[۱۸۸۶ (میلادی)|۱۸۸۶ میلادی]] با احداث خط راه‌آهن محمودآباد (سواحل جنوبی [[دریای مازندران]]) به آمل برمی‌گردد. این طرح اگرچه در نظر بود تا تهران ادامه یابد، ولی با کارشکنی‌های پیمانکارهای بلژیکی به شکست انجامید و خطوط آن، برچیده و از آن به عنوان تیرک‌های تلگراف استفاده شد. در سال بعد احداث راه‌آهن [[تهران]]- [[شاه‌عبدالعظیم|حرم شاه عبدالعظیم]]، و پس از آن [[جلفا]]-[[تبریز]] آغاز شد. اولین خط راه‌آهن نوین ایران در دوران [[رضا شاه پهلوی]] از شاهی ([[قائم شهر]] کنونی) تا بندر شاه ([[بندر ترکمن]] امروزی) کشیده گشت، پس از اتمام ساخت پل گردن در [[ساری]] اولین قطار در مهرماه ۱۳۰۸ به دستور [[رضا شاه پهلوی]] از ساری عازم بندر ترکمن شد. پس از آن هم‌زمان با احداث راه‌آهن خوزستان، کارها در رشته کوه‌های البرز آغاز گردید، کارگران ترک در کنار سایرین و مهندسین و پیمانکاران به ویژه آلمانی‌ها، کار ساخت تونل‌ها و پل‌ها را پیگیری کردند.
 
== ورزش در مازندران ==
[[پرونده:Iran gold medals at the Olympics.svg|بندانگشتی|[[ایران در بازی‌های المپیک|استان‌های ایران]] بر اساس تعداد ورزشکارانی که مدال طلای المپیک‌های مختلف را کسب کردند. استان مازندران با هفت مدال‌آور طلا بیشترین تعداد را داراست.]]
مازندران از استان‌های ورزشی ایران است و معروف‌ترین ورزش آن ورزش ملی ایران کشتی است که در این بین جویبار را پایتخت کشتی ایران می‌نامند و ورزش‌های دیگری مانند ورزش‌های رزمی و توپی مانند والیبال، بسکتبال و فوتبال رونق بسیار در این استان داشته و یکی از قطب‌های ورزشی ایران و جهان به حساب می‌رود و از پایگاه‌های ورزشی ایران است و همه ساله بیشترین قهرمان ایرانی در تورنمنت‌های مختلف از این استان است.
 
مهم‌ترین تیم‌های ورزشی مازندران در لیگ‌های ورزشی ایران: [[باشگاه فوتبال نساجی مازندران]]، [[باشگاه فوتسال شهروند ساری]]، [[باشگاه والیبال کاله مازندران|باشگاه والیبال کاله آمل]]، [[باشگاه بسکتبال کوچین آمل]]، [[باشگاه فوتبال ساحلی شهریار ساری]]، [[باشگاه فوتبال ساحلی موج‌سواران ساحل نوشهر]]، [[باشگاه والیبال ساحلی اوج رامسر]]، [[باشگاه کشتی بیمه رازی]]، [[باشگاه کشتی رعد ستارگان ساری]]، [[باشگاه کشتی شهر بی‌نقطه ساری]]، [[باشگاه کشتی هلدینگ فراز قائمشهر]]، [[باشگاه کشتی آرش‌زین بابل]]، [[باشگاه کشتی سید بابل]]، [[باشگاه کشتی خواجه‌وندی نوشهر]]، [[باشگاه کشتی پتروشیمی بهشهر]]، [[باشگاه کشتی صدرای زیرآب]] و [[باشگاه کشتی گاز مازندران]] هستند.
 
از مهم‌ترین ورزشگاه‌های مازندران می‌توان به [[ورزشگاه شهید وطنی|ورزشگاه شهید وطنی قائمشهر]]، [[ورزشگاه شهدای ساری]]، [[سالن سید رسول حسینی|سالن سید رسول حسینی ساری]] و [[سالن پیامبر اعظم|سالن پیامبر اعظم آمل]] اشاره نمود.
 
== صنعت مازندران ==
سطر ۸۸۳ ⟵ ۹۱۶:
 
''برخی از سینماهای این استان عبارتند از:''
* [[سینما سپهر (ساری)|سینما سپهر ساری]]
* سالن اداره کل ارشاد ساری
* سینما حر قائم‌شهر
* سینما بهمن آمل (۲ سالنه)
* [[سینما آزادی (بابل)|سینما آزادی بابل]]
* مجتمع فرهنگی ارشاد بابل ([[سینما هنر و تجربه بابل|سینما هنر و تجربه]])
* [[سینما شقایق (بابلسر)|سینما شقایق بابلسر]]
* سینما پیوند فریدونکنار (تعطیل شده)
* سینما جهان‌نما چالوس
* سینما ارشاد چالوس
* [[سینما سپهر (ساری)|سینما سپهر ساری]]
* سالن اداره کل ارشاد ساری
* سینما مولن روژ ساری
* سینما انقلاب تنکابن
* سینما ایران تنکابن
سطر ۸۹۸ ⟵ ۹۳۱:
* سینما پیام سلمان‌شهر
* سینما استقلال محمودآباد
* سینما بهمن آمل (۲ سالنه)
* سینما بهمن بهشهر
 
سطر ۹۰۶ ⟵ ۹۳۸:
=== وزارت علوم ===
==== دولتی ====
* [[دانشگاه مازندران]] ([[بابلسر]])
* [[دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل]]
* [[دانشگاه مازندران]] ([[بابلسر]])
* [[دانشگاه علم و فناوری مازندران (بهشهر)]]
* [[دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری]]
سطر ۹۳۱ ⟵ ۹۶۳:
* [[دانشگاه علوم پزشکی بابل]]
* [[دانشگاه تحقیقاتی علوم پزشکی رامسر]]
 
== راه‌ها ==
راه‌های اصلی ارتباطی این استان «جاده سراسری ساحلی (مازندران به [[سیاهکلرود]])»، «[[جاده هراز|محور هراز]]»، «[[جاده فیروزکوه|محور فیروزکوه]]» و [[جاده چالوس|محور کندوان <small>(جاده چالوس)</small>]] است.
 
در جاده‌های ارتباطی مازندران به سوی جنوب ۱۰۷ نقطه حادثه‌خیز وجود دارد که سالیانه جان شمار زیادی از شهروندان را می‌گیرد.<ref>روزنامهٔ کیهان،
دوشنبه ۱۱ اردیبهشت ۱۳۸۵–۳ ربیع‌الثانی۱۴۲۷- اول مه ۲۰۰۶- سال شصت و چهارم-شماره ۱۸۵۰۵</ref>
[[پرونده:Geo Caspian Panama IMO 9525560.jpg|بندانگشتی|چپ|210px|کشتی در دریای مازندران]]
 
=== راه‌های دریایی، هوایی و ریلی ===
مازندران از نظر راه هوایی و به خصوص دریایی یکی از مراکز مهم در خاورمیانه با دارا بودن چندین بندر تجاری و فرودگاه است.
* '''فرودگاه‌ها'''
** [[فرودگاه بین‌المللی دشت ناز ساری]]
** [[فرودگاه نوشهر]]
** [[فرودگاه رامسر]]
[[پرونده:Noshahr3.jpg|بندانگشتی|چپ|210px|بندر نوشهر]]
* '''بنادرها'''
** [[بندر امیرآباد]]
** [[فریدونکنار|بندر فریدونکنار]]
** [[بندر نوشهر]]
[[پرونده:Rah ahan shomal.jpg|بندانگشتی|200px|چپ|راه‌آهن مازندران]]
* '''راه‌آهن‌ها'''
 
راه‌آهن مازندران (راه‌آهن شمال) نام یکی از شعبه‌های اصلی از [[راه‌آهن سراسری ایران]] است که در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در دوران [[رضا شاه]] [[دودمان پهلوی|پهلوی]]، نخستین فاز آن افتتاح شد.
 
این راه‌آهن دارای ۲۷ ایستگاه می‌باشد که ۷ ایستگاه آن مشترک با راه‌آهن خراسان است. راه‌آهن مازندران به نام ''راه‌آهن شمال'' نیز مشهور است و امروزه نیز برخی آن را ''مسیر گرگان'' نیز می‌نامند. حوزه استحفاظی راه‌آهن شمال از سوزن خروجی ایستگاه گرمسار در استان سمنان آغاز و با عبور از کوه‌های البرز و بخش‌هایی از استان تهران وارد استان مازندران و مناطق جنگلی شده و با عبور از شهرهای متعدد و مناطق جلگه‌ای وارد [[استان گلستان]] و در انتها به ایستگاه [[گرگان]] ختم می‌شود. [[پرونده:تصویر۰۰۳.jpg|بندانگشتی|210px|چپ|عبور نخستین قطار ایرانی بر روی [[پل ورسک]]. پیشینه]] احداث موفق اولین راه‌آهن در ایران به سال [[۱۸۸۶ (میلادی)|۱۸۸۶ میلادی]] با احداث خط راه‌آهن محمودآباد (سواحل جنوبی [[دریای مازندران]]) به آمل برمی‌گردد. این طرح اگرچه در نظر بود تا تهران ادامه یابد، ولی با کارشکنی‌های پیمانکارهای بلژیکی به شکست انجامید و خطوط آن، برچیده و از آن به عنوان تیرک‌های تلگراف استفاده شد. در سال بعد احداث راه‌آهن [[تهران]]- [[شاه‌عبدالعظیم|حرم شاه عبدالعظیم]]، و پس از آن [[جلفا]]-[[تبریز]] آغاز شد. اولین خط راه‌آهن نوین ایران در دوران [[رضا شاه پهلوی]] از شاهی ([[قائم شهر]] کنونی) تا بندر شاه ([[بندر ترکمن]] امروزی) کشیده گشت، پس از اتمام ساخت پل گردن در [[ساری]] اولین قطار در مهرماه ۱۳۰۸ به دستور [[رضا شاه پهلوی]] از ساری عازم بندر ترکمن شد. پس از آن هم‌زمان با احداث راه‌آهن خوزستان، کارها در رشته کوه‌های البرز آغاز گردید، کارگران ترک در کنار سایرین و مهندسین و پیمانکاران به ویژه آلمانی‌ها، کار ساخت تونل‌ها و پل‌ها را پیگیری کردند.
 
== گاه‌شمار تبری ==
سطر ۹۷۹ ⟵ ۹۸۶:
 
آغاز تاریخ تبری هم‌زمان با سال ۳۱هجری است. پس از در گذشت یزدگرد سوم، اسپهبد گیل ژاماسبی پادشاه تبرستان برای آیین نیاکان خود پرچم استقلال برافراشت از آن زمان تاریخ نوین مازندران پس از ظهور و گسترش اسلام در این سرزمین آغاز گشت هر سال تبری به چهار بخش، بهار، تابستان، پائیز، زمستان تقسیم می‌شود هر سال دارای دوازده ماه است و هر ماه سی روز می‌باشد که به اضافه پنج روز پتک می‌شود. در سال چهارم یک روز به پتک افزوده می‌شود و نام آن شیشک است آغاز هر سال تبری از نخستین روز از فردینه ماه یعنی برابر با۳ مرداد ماه شمسی و۲۵ژوئیه میلادی است.
 
== ورزش در مازندران ==
[[پرونده:Iran gold medals at the Olympics.svg|بندانگشتی|[[ایران در بازی‌های المپیک|استان‌های ایران]] بر اساس تعداد ورزشکارانی که مدال طلای المپیک‌های مختلف را کسب کردند. استان مازندران با هفت مدال‌آور طلا بیشترین تعداد را داراست.]]
مازندران از استان‌های ورزشی ایران است و معروف‌ترین ورزش آن ورزش ملی ایران کشتی است که در این بین جویبار را پایتخت کشتی ایران می‌نامند و ورزش‌های دیگری مانند ورزش‌های رزمی و توپی مانند والیبال، بسکتبال و فوتبال رونق بسیار در این استان داشته و یکی از قطب‌های ورزشی ایران و جهان به حساب می‌رود و از پایگاه‌های ورزشی ایران است و همه ساله بیشترین قهرمان ایرانی در تورنمنت‌های مختلف از این استان است.
 
مهم‌ترین تیم‌های ورزشی مازندران در لیگ‌های ورزشی ایران: [[باشگاه فوتبال نساجی مازندران]]، [[باشگاه فوتسال شهروند ساری]]، [[باشگاه والیبال کاله مازندران|باشگاه والیبال کاله آمل]]، [[باشگاه بسکتبال کوچین آمل]]، [[باشگاه فوتبال ساحلی شهریار ساری]]، [[باشگاه فوتبال ساحلی موج‌سواران ساحل نوشهر]]، [[باشگاه والیبال ساحلی اوج رامسر]]، [[باشگاه کشتی بیمه رازی]]، [[باشگاه کشتی رعد ستارگان ساری]]، [[باشگاه کشتی شهر بی‌نقطه ساری]]، [[باشگاه کشتی هلدینگ فراز قائمشهر]]، [[باشگاه کشتی آرش‌زین بابل]]، [[باشگاه کشتی سید بابل]]، [[باشگاه کشتی خواجه‌وندی نوشهر]]، [[باشگاه کشتی پتروشیمی بهشهر]]، [[باشگاه کشتی صدرای زیرآب]] و [[باشگاه کشتی گاز مازندران]] هستند.
 
از مهم‌ترین ورزشگاه‌های مازندران می‌توان به [[ورزشگاه شهید وطنی|ورزشگاه شهید وطنی قائمشهر]]، [[ورزشگاه شهدای ساری]]، [[سالن سید رسول حسینی|سالن سید رسول حسینی ساری]] و [[سالن پیامبر اعظم|سالن پیامبر اعظم آمل]] اشاره نمود.
 
== استان‌های خواهرخوانده ==