راهبرد: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Arash.pt (بحث | مشارکت‌ها)
Arash.pt (بحث | مشارکت‌ها)
به نسخهٔ 19068023 ویرایش Sunfyre برگردانده شد: به نسخه بهتر. (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۱:
{{راهبرد}}
'''راهبُردراهبرد'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=راهبُرد | بیگانه=strategy | بیگانه در فارسی= | حوزه=علوم نظامی | دفتر=نخست | بخش=فارسی | سرواژه=راهبُرد}}</ref> یا '''استراتژی''' شاخه‌ایمفهومی است که از علمعرصه مدیریتنظامی استنشأت کهگرفته و بعداً در فنونسایر نظامی،عرصه‌ها از جمله [[اقتصاد]]، [[تجارت]] و به ویژه عرصه [[سیاست]] و مملکت داری از کاربرد داردزیادی برخوردار شده است.
 
ریشه واژه «استراتژی» واژه یونانی «استراتِگیا» (Strategia) به معنای «فرماندهی و رهبری» است. اکنون معنای ساده استراتژی عبارت است از یک طرح عملیاتی به منظور هماهنگی و سازماندهی اقدامات برای دستیابی به [[هدف]].
واژه استراتژی از کلمه یونانی (استراتگوس) Strategos گرفته شده‌است. استراتگوس یا (استراتژ) به معنای لشکر است. استراتگوس به معنی فرماندهی ارتش هم به کار می‌رفت. بطور مثال، ارتش یونان باستان که از گروه‌های کوچک سربازانِ متعلق به خاندان‌های یونانی تشکیل شده بود، توسط افرادی به نام «استراتگوس» فرماندهی می‌شد.
 
طبق تعریف لغت‌نامه وبستر، «استراتژی، علم برنامه ­ریزی و هدایت عملیات نظامی بزرگ در مقیاس کلان، با هدف تشخیص و یافتن بهترین موقعیت قبل از شروع درگیری واقعی با دشمن است»
 
دایره المعارف بریتانیکا تعریف استراتژی را از دید نظامی با تعبیر هنر برنامه­ ریزی و هدایت عملیات معرفی کرده و برای متمایز ساختن آن با تاکتیک سه ویژگی گستره بیشتر عملیاتی، دوره زمانی بلندتر و جابه جایی انبوه نیروها را قید می‌کند<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=علی خادم الرضا|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=http://alikhademoreza.ir|نشانی=http://alikhademoreza.ir/%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C/|عنوان=تعریف استراتژی}}</ref>.
 
در دیدگاه جدید، استراتژی یک [[برنامه‌ریزی راهبردی|برنامه]] واحد، همه‌جانبه و تلفیقی است که نقاط قوت اصلی و نقاط ضعف اصلی سازمان را با فرصت‌ها و تهدیدات محیط مربوط می‌سازد و به نحوی طراحی شده‌است که با اجراء صحیح آن از دست یابی به اهداف اصلی سازمان اطمینان حاصل می‌گردد.
 
از دیدگاه جانسون و شولز، استراتژی جهت حرکت و گستره فعالیت‌های یک سازمان در بلندمدت، با توجه به منابع موجود و محیط در حال تغییر سازمان، به ویژه با توجه به بازارها، مشتریان و کارفرمایانش با توجه به انتظارات گروه‌های ذی‌نفع است.
 
در عرصه نظامی راهبرد عموماً به نقل و انتقال نیروها در پشت [[جبهه (جنگ)|جبهه]] [[جنگ]] و در جبهه پیش از درگیر شدن با دشمن است. هنگامی که [[نیروهای نظامی]] در جبهه با نیروهای دشمن درگیر می‌شوند این دیگر راهکنش ([[تاکتیک]]) است و نه راهبرد. در دوران گذشته به ویژه در عصر [[جنگ‌های ناپلئونی]] تمایز آشکاری بین راهبرد و راهکنش وجود داشت و راهبرد به آنچه در پشت جبهه می‌گذشت مربوط و راهکنش به هدایت جنگ در میدان نبرد.
سطر ۱۶ ⟵ ۸:
از ابتدای [[قرن بیستم]] با ظهور واژه «خط مشی و سیاست ملی» راهبرد در جایگاهی بین راهکنش و سیاست ملی قرار گرفت. این وضعیت موجب شد تا تعاریف سیاست ملی، راهبرد و راهکنش در دوران [[جنگ جهانی اول]] که از گستردگی زیادی برخوردار بود و کشورهای درگیر مجبور به نبرد در چند جبهه بودند ناکارا جلوه کند.
 
در پاسخ به این امر واژه و مفهوم جدیدجدیدی یعنی واژه «راهبرد کلان» (grand strategy) ظهورکرد که در واقع به نوعی ترکیب مفهوم راهبرد و سیاست ملی بود. راهبرد کلان مفهومی بود که در چارچوب آن راهبردهای بخشی همچون راهبرد نظامی، راهبرد اقتصادی، راهبرد سیاسی و راهبرد بازرگانی کشور قرار می‌گرفت.
 
مفهوم راهبرد در عرصه سیاست از کاربرد زیادی برخوردار است. کارل فون کلازوتیز که از استراتژیست‌های بزرگ جهان بوده، گفته‌استگفته است جنگ ادامه سیاست به شیوه‌های دیگر است. بر همین اساس در گذشته وقتی سیاست تبدیل به شیوه‌های نظامی شد و راهبرد لقب می‌یافت بعداً خود واژه راهبرد برای برنامه سیاسی کلان کشور مورد استفاده قرار گرفت.
 
امروزه علاوه بر فرماندهان نظامی و [[سیاستمدار|سیاستمداران]]، دست اندرکاران امور بازرگانی، [[اقتصاددان|اقتصاددانان]]، کارفرمایان عرصه [[صنعت]] نیز دارای راهبرد هستند. مفهومحتی لغویافراد استراتژی:.عادی علاوهنیز بردر این،زندگی معانیروزانه زیرخود نیزاز برایراهبردهای استراتژیگوناگونی مطرحهمچون شده‌است:کاهش فنهزینه، ادارهکاهش جنگ،وزن فنو... فرماندهی،سخن فنمی‌گویند. جنگالبته ودر طرحاینجا نقشهراهبرد به مفهوم هدف نیست بلکه اقدامات و برنامه‌هایی برای جنگرسیدن به اهداف از پیش تعیین شده، می‌باشد. ب:راهبرد مفهومچگونگی اصطلاحیدستیابی استراتژی:به استراتژیاهداف دررا معنایمشخص اصطلاحیمی‌کند جدیدو به این صورتکه تعریفاهداف می‌شود:چه چیز هستند یا چه باید باشند یا چگونه باید تعیین شوند کاری ندارد.
مفهوم لغوی استراتژی: واژه استراتژی از کلمه یونانی (استراتگوس) Strategos گرفته شده‌استشده است. استراتگوس یا (استراتژ) به معنای لشکر است. استراتگوس به معنی فرماندهی ارتش هم به کار می‌رفت. بطور مثال، ارتش یونان باستان که از گروه‌های کوچک سربازانِ متعلق به خاندان‌های یونانی تشکیل شده بود، توسط افرادی به نام «استراتگوس» فرماندهی می‌شد. علاوه بر این، معانی زیر نیز برای استراتژی مطرح شده است: فن اداره جنگ، فن فرماندهی، فن جنگ و طرح نقشه برای جنگ. ب: مفهوم اصطلاحی استراتژی: استراتژی در معنای اصطلاحی جدید به این صورت تعریف می‌شود:
 
فن و علم توسعه و به‌کارگیریبه کارگیری قدرت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی ملت، هنگام جنگ و صلح، به منظور تأمین حداکثر پشتیبانی از سیاست‌هایسیاستهای ملی و افزایش احتمال دستیابی به نتایج مطلوب برای کسب حداکثر پیروزی و حداقل شکست. هرگاه قدرت سیاسی، نظامی، فرهنگی و اقتصادی، در جهت دستیابی به اهداف نظامی یک ملت به کار رود، استراتژی نظامی نامیده می‌شود به همین ترتیب برای هر یک از ابعاد سیاسی، فرهنگی و اقتصادی نیز می‌توان یک تعریف از استراتژی ارائه داد. استراتژی در معنای قدیمی خود به مفهوم به‌کارگیریبه کارگیری همه امکانات کشور برای دست یافتن به هدف‌های نظامی بود، اما به تدریج استراتژی از بعد نظامی محض، فاصله گرفت و در حال حاضر اهداف نظامی، بخشی از اهداف ملی یک کشور را تشکیل می‌دهد. ۳
 
== ریشه استراتژی ==
استراتژی با مفهوم «رقابت» گره خورده است. در سال 1934 پروفسور گاوس، پدر بیولوژی ریاضی، نتایج آزمایش خود را به این صورت منتشر کرد که «دو موجود غیرهم­نوع به راحتی در کنار هم زنده می­‌مانند؛ درحالی که دو گونه­ هم‌­نوع نمی‌­توانند». این امر بدین معنی است که مدت­‌ها قبل از پیدایش مفهوم استراتژی، رقابت وجود داشته است. به عبارتی عمر آن به خلقت موجودات زنده بازمی‌گردد. مادامی که منابع کافی وجود داشته باشد موجودات به راحتی رشد می‌کنند و از آن تغذیه می‌کنند؛ اما در رقابت بر سر منابع محدود، موجودات ضعیف‌تر قربانی می‌شوند و خود منابعی برای گونه‌های قوی‌تر می‌شوند. در نتیجه این محیط است که برمی‌گزیند که کدامیک از موجودات با توجه به توانایی خود می‌توانند زنده بمانند. محیط با به کار گیری اصل انتخاب طبیعی (Natural Selection) موجودات ضعیف‌تر را به مرور حذف می‌کند. بیولوژی و کسب و کار از حیث رقابت شبیه‌اند و الگوی مشابهی را در تکامل تدریجی طی می‌کنند به جز آنکه استراتژیست‌ها می‌توانند از تخیل و توانایی خود برای تسریع رقابت و تاثیر بر نرخ تغییر استفاده کنند. تخیل و منطق استراتژی را ممکن می‌سازند. به طور کلی؛ استراتژی نیازمند توانایی درک پیچیدگی رقابت طبیعی است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=محمد احسان سوری|کد زبان=fa|تاریخ=|وبگاه=آکادمی واج|نشانی=https://vajacademy.com/%d8%b1%db%8c%d8%b4%d9%87-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%b1%d8%a7%d8%aa%da%98%db%8c-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa-the-origin-of-strategy/|عنوان=ریشه استراتژی چیست (The Origin Of Strategy)}}</ref>
 
== ارکان اصلی بیانیه استراتژی ==
بیانیه مأموریت (Mission Statement)، هدف سازمانی را توضیح می دهد؛ این بیانیه، “فلسفه وجودی ما” را بررسی می کند.<br>
بیانیه اصول یا ارزش ها (Statement of Principle) بیان می کند که “ما به چه چیزی اعتقاد داریم و چگونه رفتار خواهیم کرد”.<br>
بیانیه چشم انداز (Vision Statement)، پیش بینی می کند که “می خواهیم به کجا برسیم”.<br>
بیانیه استراتژی، برنامه بازی رقابتی شرکت را بیان می کند که معمولاً از بیانیه اهداف، دامنه کسب و کار و مزیت تشکیل می شود.<br>
 
==== سطوح مختلف مدیریت استراتژیک ====
راهبرد عالی‌ترین سطح از میان سطوح ۴ گانهٔ مدیریت است؛ که این ۴ سطح عبارتند از:
* ۱. سطح راهبردی
سطر ۴۲ ⟵ ۲۵:
'''استراتژی''' به آوردن نیرو به صحنه اطلاق می‌شود و به بیان دیگر طرح درازمدتی است که برای نیل به یک هدف مشخص طراحی و تبیین می‌گردد.
 
==== زمینه های فعالیت ====
راهبرد شامل زمینه‌های کاری گوناگون می‌شود از جمله:
* [[راهبرد نظامی]]
سطر ۵۰ ⟵ ۳۲:
* راهبرد [[اقتصاد|اقتصادی]]
* راهبرد [[برنامه‌ریزی]] [[پی‌زبان‌شناسی]] (شناخت رابطه اعصاب با زبان)
 
در نهایت به عنوان یک تعریف جامع از استراتژی می‌توان گفت که استراتژی به معنی استفاده از منابع محدود، با بهره­‌گیری از فرصت ''''''های موجود در محیط کسب و کار است، به گونه­ ای که بتوانیم برای خود مزیت رقابتی بوجود بیاوریم و از این طریق به تمایز در کسب و کار خود برسیم<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تعریف استراتژی ، جعبه ابزار کارآفرینی|نام خانوادگی=خادم الرضا|نام=علی|ناشر=دبیاگران تهران|سال=1396|شابک=978-600-124-748-4|مکان=تهران|صفحات=60}}</ref>.
 
== تفاوت راهبرد و طرح ==
تفاوت راهبرد و [[طرح]] مانند تفاوت [[خرد]] و دانش است. راهبرد در مورد تشخیص «عمل درست» می‌باشد و طرح دربارهٔ نحوهٔ انجام درست آن عمل می‌باشد. ارائه راهبرد توسط استراتژیست انجام می‌گردد و طرح توسط متخصص ارائه می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=علی خادم الرضا|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=http://alikademoreza.ir|نشانی=http://alikhademoreza.ir/%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%AA%DA%98%DB%8C/|عنوان=تعریف استراتژی}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=جعبه ابزار کارآفرینی|نام خانوادگی=خادم الرضا|نام=علی|ناشر=دیباگران تهران|سال=1396|شابک=978-600-124-748-4|مکان=تهران|صفحات=60}}</ref>
 
== تئوری مدیریت ==
راهبرد [[کسب و کار]] به عنوان زمینه‌ای برای مطالعه و استفاده از دهه ۱۹۶۰ پدیدار گشت به‌طوری‌کهبه طوری که تا پیش از آن واژه‌های «"راهبرد»" و «"رقابت»" به ندرت در متون علمی مدیریت به کار رفته‌استرفته است.<ref name="LOS2010">{{cite book
| last = Kiechel
| first = Walter
سطر ۸۱ ⟵ ۵۸:
 
== منابع ==
[https://sharifstrategy.org/contemporary-strategy-analysis/ کتاب مدیریت استراتژیک با رویکرد امروزی نوشته رابرت گرنت]<br>
{{پانویس}}
۳. مجله:امید انقلاب-آذر ۱۳۸۶ - شماره ۳۶۱
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
 
{{مدیریت-خرد}}
 
[[رده:راهبرد]]