هلموت فن مولتکه (بزرگ‌تر): تفاوت میان نسخه‌ها

| nickname = مولتکۀمولتکهٔ بزرگتر{{سخ}}ساکتِ با عظمت

'''هلموت کارل برنهارت گراف فون مولتکه''' {{به آلمانی|Helmuth von Moltke the Elder}}؛ '''(''' ۲۶اکتبر۲۶ اکتبر ۱۸۰۰_۲۴ آوریل ۱۸۹۱''')''' فیلدمارشال آلمانی بود. برای سی سال وی فرمانده ستاد ارتش پروس بود و به عنوان خالق شیوه‌های جدید و مدرن تر هدایت ارتش‌ها در میدان جنگ شناخته می‌شود. وی سابقه رهبری نیروهایش را در اروپا و خاورمیانه و نیز هدایت ارتش پروس در جنگ دوم شلزویگ، [[جنگ اتریش و پروس]] و [[جنگ فرانسه و پروس]] را در کارنامه دارد. مولتکه به عنوان تجسم «سازمان نظامی پروس و نبوغ تاکتیکی» توصیف شده‌است.<ref>{{cite news|author=|title=Optimism has made wars likelier and bloodier|url=https://www.economist.com/news/books-and-arts/21730133-lawrence-freedman-traces-long-history-predictionsrarely-correctthat-fighting-would-be|work=[[The Economist]]|date=12 October 2017}}</ref> او شیفته راه‌آهن و از پیشگامان استفاده نظامی از آن بود.<ref name=":0"/> اغلب برای تمییز اسمی وی از برادرزاده‌اش که [[هلموت فون مولتکه(جوانتر)]] نام داشت و در بدو [[جنگ جهانی اول]] رئیس ستاد ارتش بود، او را '''مولتکه بزرگتر''' می‌نامند.

در 1857۱۸۵۷ مولتکه ریاست ستاد ارتش پروس را عهده دارعهده‌دار شد، سمتی که تا سه دهه آنرا در پنجه گرفت (هر چند پس از تشکیل [[امپراتوری آلمان]] در ژانویه 1871۱۸۷۱ نام "«ستاد ارتش پروس"» به "«ستاد بزرگ ارتش"» تغییر یافت<ref>Arden Bucholz, ''Moltke, Schlieffen, and Prussian War Planning''</ref>). به محض آنکه این ریاست را عهده دارعهده‌دار شد، شروع به اقدامات اصلاحی نمود که تغییراتی در روش هایروش‌های استراتژیکی و تاکتیکی ارتش پروس، تغییراتی در تجهیزات نظامی و ارتباطات؛ تغییراتی در آموزش افسران ستاد (از جمله ابتکار جدیدی به نام "اردوهای ستادی" یا "staff rides"{{citation needed|date=June 2019}} که وظیفه اش فرستادن سربازان به محل هاییمحل‌هایی بود که احتمال وقوع جنگ در آنجا میرفت؛می‌رفت؛ هدف این بود که افسران ستاد با طرح ریزی هایطرح‌ریزی‌های عملیاتی از نزدیک آشنا شوند. این نوع از اردوها در نیمه دوم قرن نوزدهم توسط ژنرال مولتکه به شهرت رسیده و فراگیر شدند. م) و نیز تغییراتی در نحوه بسیج نیروها از آن جمله بودند. وی هم چنین مطالعۀمطالعهٔ سیاست کشورهای اروپایی در طراحی نبردها_ که ممکن بود لازم شوند_ را به برنامه واحد هایواحدهای درسی اضافه نمود. به طوربه‌طور خلاصه، او به سرعت شالوده یک ستاد ارتش مدرن و امروزی را پایه گذاشت.{{citation needed|date=June 2019}}

در 1859۱۸۵۹ جنگ ساردنی و اتریش در ایتالیا منجر به بسیج ارتش پروس گردید، هرچند که پروسیان هرگز وارد جنگ نشدند. پس از این بسیج، ارتش سازمان مجدی یافته و توان آن نزدیک به دو برابر گردید. این بسیج نیروها نه از سوی مولتکه بلکه توسط شاهزاده و نایب السلطنه شان به نام ویلهلم (بعدها با عنوان [[ویلهلم یکم، امپراتور آلمان]]) و وزیر جنگ به نام [[آلبرشت فن رون]] انجام شد. مولتکه نبرد در ایتالیا را از نزدیک دیده و آن را بصورت مکتوب تاریخ نگاریتاریخ‌نگاری نمود (در 1862۱۸۶۲ منتشر شد)؛ هرچند در صفحۀصفحهٔ عنوانِ این کتاب، تألیف آن را به بخش تاریخیِ ستاد ارتش نسبت دادند.

در دسامبر 1862۱۸۶۲ نظر مولتکه را دربارهدربارهٔ جنبه هایجنبه‌های نظامیِ تنش با دانمارک استعلام کردند. او در پاسخ نظر داد که سختیِ چنین جنگی در پایان و اختتام بخشیدن به آن خواهد بود، چرا که ارتش دانمارک، البته اگر بتواند، به جزایر عقب نشینیعقب‌نشینی خواهد کرد و از آنجا که آنان بر دریا تسلط دارند، [به سادگی] مورد تهاجم قرار نخواهند گرفت. وی نقشه ای را برای دور زدن جناح ارتش دانمارک به محض موضع گیریموضع‌گیری اش در جلوی شلسویگ و پیش از آغاز جنگ، ترسیم کرد. او فرض را بر این گذاشت که در این صورت عقب نشینیعقب‌نشینی اش به جزایر ممکن است قیچی شود.

وقتی جنگ دوم شلسویگ در فوریه 1864۱۸۶۴ آغاز شد، مولتکه با سپاهیانش اعزام نشد و در برلن ماند. ژنرال هایژنرال‌های پروسی نقشۀنقشهٔ جنگی رئیس ستاد نابغه شان را بد اجرا کرده و در نتیجه ارتش دشمن توانست با گذر از تنگه آبی، به دژ هایدژهای دیبول و فردریشیا در جزیره ای پناه ببرد. پروسی هاپروسی‌ها این دو دژ را تحت محاصره قرار دادند. دیبول شکست خورده و فردریشیا بدون تحمل تهاجمی تسلیم شد اما جنگ به پایان نرسید چرا که ارتش دانمارک در آلس و فونن هنوز موضع امنی داشت.

در پایان آوریل 1864۱۸۶۴ مولتکه به فرماندهی ستاد متفقین (پروس و شاهزاده نشین هاینشین‌های آلمانی) برگزیده و به محل عملیات فرستاده شد. پس از آتش بسآتش‌بس دوماهه، ارتش مشترک پروس و شاهزادگان آمانی در 29۲۹ ژوئن به جزیره آلس هجوم بردند. دانمارکی هادانمارکی‌ها آلس را تخلیه نموده و بعد از مدتی کوتاه شرایط صلح دشمن را پذیرفتند. ابهت مولتکه در صحنه جنگ ورق را برگرداند{{Citation needed|date=April 2011}} و نفوذش بر پادشاه ویلهلم یکم، جایگاهی محکم در فرماندهی نیروهای مسلح برایش به وجود آورد. متعاقباً، وقتی در 1866۱۸۶۶ تنش با اتریش به حد انفجار رسید، نقشه هاینقشه‌های مولتکه بار یگر تنظیم و عملی شدند.

بر خلاف آنتوان آنری ژومینی، کسی که به پرداخت سیستمی خشک از قواعد و قوانین بسنده کرد، آقای مولتکه شاگرد [[کارل فون کلاوزویتس]] بوده همانند او استراتژی را به منزله هنر عملیِ به کار گیریکارگیری ابزارهای به پایان بردن جنگ می دیدمی‌دید. وی شیوه هایشیوه‌های [[ناپلئون]] را با شرایط عصرش منطبق نموده و آن را گسترش داد. وی در درک قدرت دفاعیِ عظیمِ جنگ افزارهایجنگ‌افزارهای مدرن پیشگام بود{{citation needed|date=October 2013}} و این نتیجه را حصول کرد که یک حمله محاصره ای اکنون بیش از تلاش برای رخنه در خط مقدم دشمن، خوفناک تر شده استشده‌است.

یکی از استراتژی هایاستراتژی‌های ممیزۀممیزهٔ این نابغه نظامی، که در تمامی نقشه هایشنقشه‌هایش برای جنگ با روسیه و فرانسه دیده میشدند،می‌شدند، چیزی بود که استراتژی هجومی_دفاعی نامیده شد، یعنی مانور دادن ارتش برای قطع خطوط ارتباطی دشمن و سپس مدفون ساختن و در هم کوباندن تلاشش برای بازسازی خطوط ارتباطی اش طی یک عملیات دفاعی.<ref name=":0" />

مولتکه تاکتیک هایتاکتیک‌های ناپلئون را در نبرد باوتزن مورد مداقه و کنکاش قرار داده بود؛ زمانی که ناپلئون سپاهیان یکی از ژنرالهایش به نام [[میشل نی]] که از مسافتی دور می آمد،می‌آمد، را به جای آنکه در نیروهایش ادغام نماید، در برابر جناحین دشمنان قرارش داد؛ مولتکه همچنین با مطالعۀمطالعهٔ نقشه متفقین در نبرد واترلو به نتیجۀنتیجهٔ مشابهی رسید. افزون بر اینها، وی افزود که [در قرن نوزدهم] بهبودیِ قدرتِ آتش، ریسکِ باز شدنِ خطوط دفاعیِ مدافع را کاهش داده است،داده‌است، در حالی که افزایش حجم ارتش ها،ارتش‌ها، مانورهای محاصره ای را عملی تر نموده استنموده‌است.