سومالی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
نجات ۸ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0 |
||
خط ۴۶:
پیش‌شماره تلفنی = ۲۵۲ |
|زیرنویس نقشه=سومالی (سبز پر رنگ) {{سخ}} [[سومالی لند]] (سبز روشن)}}
'''سومالی''' ({{lang-so|Soomaaliya}}; {{lang-ar|''الصومال''}}؛ به صورت رسمی '''جمهوری فدرال سومالی'''<ref name=provisional>The ''Federal Republic of Somalia'' is the country's name per Article 1 of the [http://www.somaliweyn.com/pages/news/Aug_12/Somalia_Constitution_English_FOR_WEB.pdf Provisional Constitution] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130124010543/http://www.somaliweyn.com/pages/news/Aug_12/Somalia_Constitution_English_FOR_WEB.pdf |date=۲۴ ژانویه ۲۰۱۳ }}.</ref> ({{lang-so|Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya}}, {{lang-ar|''جمهوریة الصومال الفدرالیة''}}) یک کشور ساحلی است که در منطقه [[شاخ آفریقا]] در [[شرق آفریقا]] واقع شده‌است و پایتخت آن [[موگادیشو]] است. این کشور، قبلاً با نام «جمهوری دمکراتیک سومالی» شناخته می‌شد. ۹۸٪مردم این کشور نیز مسلمان هستند.
مرزهای این کشور در غرب به [[اتیوپی]]، از شمال و نیمه غربی به [[جیبوتی]]، از جنوب غرب به [[کنیا]]، از شمال به [[خلیج عدن]] و [[اقیانوس هند]] در شرق محدود می‌گردد. در حال حاضر [[حاکمیت]] سومالی انحصاراً در حد [[حقوق قانونی]] قرار داشته و این کشور فاقد حاکمیت دولت مرکزی به رسمیت شناخته شده بوده و از هرگونه شاخص‌های مرتبط با دولت مستقل ثابت محروم است. مقامات [[غیررسمی]] در اختیار دولت‌های نهادی غیر منتخب مناطق [[سومالی لند]]، [[پانتلند]]، [[شورای عالی دیوان اسلامی]] و دولت انتقالی موقت ضعیف ولی قابل قبول [[سازمان ملل متحد]] مستقر در شهر [[بایدوا]] واقع در حدود ۲۵۰ کیلومتری شمال غرب پایتخت، موگادیشو قرار دارد. خشونت بمانند آفتی کشنده سومالی را از زمان جنگ‌های داخلی برآمده از از اخراج [[محمد زیادباره]] دیکتاتور پیشین در سال ۱۹۹۱ فرا گرفته‌است.<ref name=ToolAutoGenRef1>[http://today.reuters.com/news/articlenews.aspx?type=reutersEdge&storyID=2006-09-09T061747Z_01_L09446351_RTRUKOC_0_US-SOMALIA.xml Business & Financial News, Breaking US & International News | Reuters.com<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
خط ۹۵:
در روز چهار شنبه [[۱ نوامبر]] سال [[۲۰۰۶ (میلادی)|۲۰۰۶]] مذاکرات صلح بین دولت موقت که از سوی سازمان ملل شناخته شده در شمال از یک سو و اسلام گرایان جنوب معلق گردید. بسیاری از مقامات از جنگ داخلی هراس داشتند. در این میان،
اتیوپی و نیروهای رقیب اریتره‌ای نیز از گروه‌های متخاصم در جنگ قدرت و بن‌بست سیاسی بین دولت موقت تعیین شده و گروه محبوب یو آی سی حمایت می‌کردند.<ref>
[[پرونده:Erigavo2.jpg|چپ|بندانگشتی|Pathway in old Erigavo.]]
[[پرونده:Somalia_(Somaliland)(023).jpg|بندانگشتی|The [[Dahabshiil]] in [[Hargeisa]].]]
خط ۱۷۳:
همچنین وظیفه تأمین آب آشامیدنی برعهده بخش خصوصی است. به هر حال یک آمار مربوط به سال ۲۰۰۰ نشان می‌دهد که در آن سال تنها ۲۱ ٪ مردم به آب مطمئن و سالم دسترسی داشته‌اند. با فروپاشی دولت مرکزی، هم‌اکنون نظام آموزش کشور نیز در اختیار بخش خصوصی است. یک پژوهش بانک جهانی موید آنست که «افراد فروتن از آموزش سود می‌برند.» بر پایه آخرین اندازه‌گیری انجام شده در سال ۲۰۰۱، میزان ثبت نام‌های مدارس ابتدائی که ۱۷٪ بوده تقریباً نزدیک به سطح پیش از جنگ ارزیابی گردید. میزان ثبت نام در مدارس راهنمائی از سال ۱۹۹۸ افزایش یافت. بهرحال، تخمین زده می‌شود که میزان باسوادی افراد بزرگسال از ۲۴٪ در سال ۱۹۸۹ به ۱/۱۷٪ در سال ۲۰۰۱ کاهش یافته‌است."<ref>[http://www-wds.worldbank.org/servlet/WDSContentServer/WDSP/IB/2004/03/25/000112742_20040325090551/Rendered/PDF/282760Somalia0Country0reengagement0note.pdf]</ref>
یک تحقیق جدید تر در سال ۲۰۰۳ نشان داد که نرخ باسوادی به ۱۹٪ رشد یافته‌است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://rru.worldbank.org/Documents/PapersLinks/280-nenova-harford.pdf |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۲ اوت ۲۰۰۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080307005543/http://rru.worldbank.org/Documents/PapersLinks/280-nenova-harford.pdf |archivedate=۷ مارس ۲۰۰۸ |dead-url=yes }}</ref>
در مقام مقایسه، میزان باسوادی در غرب آفریقا که منطقه‌ای ثروتمند تر است ۴۹٪ بوده و در سایر کشورهای همسایه ۳۵٪ است. جنگ سال ۱۹۹۱ باعث توقف کامل تحصیلات عالیه گردید ولیکن [[دانشگاه موگادیشو]] در سال ۱۹۹۸ بازگشائی و اولین دوره دانش‌آموختگی آن در سال ۲۰۰۱ برگزار شد. دانشگاه‌های دیگر نیز در شهرهای دیگر گشایش یافتند. علاوه بر وجوهی که از دانشجویان اخذ می‌شود، بخش بزرگ بودجه سامانه آموزشی از سوی نهادهای نیکوکاری اسلامی بین‌المللی مانند [[الاصلاح]] تأمین می‌شود.<ref>[http://www.state.gov/g/drl/rls/irf/2004/35382.htm Somalia<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
خط ۲۴۲:
* [http://www.akhbaarta.com/news.online.html سومالی: ائتلاف شبه نظامیان ضد تروریست به دادگاه‌های اسلامی واگذار گردید.]
* [http://www.shabellenews.com/news/ne1022.htm مالاریا باعث مرگ ده‌ها نفر در منطقه گیدو سومالی گردید.]
* [
* [http://allafrica.com/somalia لینک‌های ارائه دهنده اخبار]
||
خط ۲۵۲:
=== اقتصاد ===
* [https://web.archive.org/web/20080307005543/http://rru.worldbank.org/Documents/PapersLinks/280-nenova-harford.pdf هرج ومرج و نوآوری: بخش خصوصی سومالی چطور با دولت کنار می‌آید؟]
=== اطلاعات عمومی ===
{|
||
* [https://web.archive.org/web/20061010130702/http://www.cod.edu/people/faculty/yearman/somalia.htm پروژه حذف طبقه‌بندی کنوکو-سومالی توسط پروفسور کیت ییرمن، کالج داپیج]
* [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/africa/country_profiles/1072592.stm جلوه کشورها در اخبار بی‌بی‌سی: سومالی]
* [http://newsvote.bbc.co.uk/2/hi/in_depth/africa/2004/somalia/default.stm اخبار مفسرانه بی‌بی‌سی – سومالی: آشکار شدن از میان ویرانه ها؟]
* [
* [http://english.pravda.ru/usa/2002/02/28/26693.html حالت سومالی غیر ایدئال ایالات متحده]
||
خط ۲۷۳:
=== یونسکو ===
* [http://www.hivaids.nairobi-unesco.org/ دفتر نایروبی یونسکو به مورد اچ آی وی / ایدز در سومالی می‌پردازد]
* [https://web.archive.org/web/20100331001952/http://www.education.nairobi-unesco.org/ دفتر نایروبی یونسکو به مورد آموزش در سومالی می‌پردازد]
* [[:w:en:Somalia|ویکی‌پدیای انگلیسی]]
| |||