'''پریان''' (پاریکان) محتملا مربوط به پاریکای (Parika) اسرارآمیز اوستا هستند؛ که پری فارسینو از این کلمه مأخوذ است. مثلاً در اوستا از جادوگران غیر زرتشتی سخن رفته که زندهکننده خاطرهٔ ساکنان غیر ایرانی پیشن بودهاند و [[ویلهلم گایگر|گیگر]] بدان اشاره کرده و نظر وی در این مورد صحیح است.
== پریان در منایعنبشتههای کهن ==
هرودوت از وجود پریان در ساتراپنشین دهم [[ماد]] و هفدهم پارسیان<ref>بلوچستان که اکنون نیز قبایل غیر هندواروپایی در آنجا زندگی میکنند</ref> مطلعآگاه بوده. [[هلانیکوس میتیلنی|هکاتی]] هم از وجود شهر پاریکانو در پارس یاد میکند. یحتمل نام فرغانه در [[آسیای میانه]] نیز مأخوذگرفتهشده از اصطلاح مشابهی است ولیاما این فرض [[یونگه]] که اصطلاح پاریکانیان (پریکانیان) فقط به [[فرغانه]] مربوط است و اینکه ویاو یریکانیان، ارتوکوریبانتیان<ref>به گفته یونگه [[سکاها]]</ref> را از ماد جدا میکرد، و برای اثبات عقیدهٔباور خویش چنین استدلال میآورد که گویا ساتراپنشینهای [[هرودوت]] اسامی اقوامقومها و قبایلقبیلههای گوناگون بدون رعایت نظم و ترتیبی درج شده، تاب انتقاد ندارد. منابع موجود از ارتو کوریبانتیان در آسیای میانه یاد میکنند، گرچه در آنجا اصطلاح مشابهالمفهوممشابهِمفهومِ «تیگراخئودا» معلوم و معروف است.
پادشاهی ماد از کشورهای کوچک قدیم ماد و [[ماننا]] و[[اسکیت]] تشکیل شده بود. بدین سبب منبع هرودوت گذشته از ماد از پاریکانیان و اورتوکوریبانتیان (سکایان تیز خئود) را نیز جزوجزوِ ساتراپنشین دولت ماد قلمداد میکند. اما ظاهراًدر ظاهر منظور منبعاین مزبورمنبع از پاریکانیانپاریکانیان؛ بخشی از ساکنان پادشاهی پیشین ماننا بودهاست که هنوز کاملاًبشکل کامل با مادیها توأمیکجا و مخلوط نشده بود. بعدپس اراز آن تاریختاریخ، نامهای مذکوریادشده تکرار نشده و منابع موجود تمام ساکنان ماد را فقط به نام مادی خواندهاند ولی خاک ماد از اراضیزمینهای سه پادشاهیپادشاهی؛ ماد، ماننا و اسکیت وسیعتروسیعتر بودهاست.