شهابسنگ: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
ویرایش بهوسیلهٔ ابرابزار: |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۳:
یک '''شهابسنگ''' {{انگلیسی|Meteorite}} قطعهٔ جامدی از بقایای جامانده از جرمهایی مانند یک [[دنبالهدار]]، [[سیارک]] یا [[شهابواره]] است که در اصل در [[فضای بیرونی]] شکل گرفته و توانسته پس از گذر از [[اتمسفر|جو]] و تحمّل تأثیر آن، بر روی [[رویداد برخوردی|سطح زمین]] یا یک سیارهٔ دیگر انتقال یابد. هنگامی که جرمی به جو وارد میشود، عوامل گوناگونی مانند [[اصطکاک]]، [[فشار]] و تعامل شیمیایی با گازهای اتمسفری، باعث گرم شدن جرم و انتشار آن انرژی میشوند. این جرم سپس به یک شهابواره تبدیل میشود و برای زمان کوتاهی یک آذرگوی را تشکیل میدهد که همچنین به عنوان یک شهاب ثاقب یا ستارهٔ در حال سقوط دیده و شناخته میشود؛ [[اخترشناس]]ان نمونههای درخشان این پدیده را '''آذرگوی''' مینامند. ''شهابسنگهایی'' که در ورود خود تأثیر جو را تحمّل کردهاند، اندازههای بسیار متفاوتی دارند. برای [[زمینشناس]]ان، یک آذرگوی ''شهابسنگی'' است که به اندازهٔ کافی بزرگ باشد تا بتواند یک [[دهانه برخوردی]] ایجاد کند. روزانه حدود ۵۰ تن شهابسنگ وارد جو زمین میشود.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.iap-kborn.de/Dust-in-the-mesosphere.117.0.html?&L=1|عنوان=Dust in the mesosphere|ناشر=IAP|تاریخ=|تاریخ بازبینی=2013-04-15|زبان=آلمانی| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6GJoltIrB |تاریخ بایگانی = 2013-05-02}}</ref> و بیشتر آنها در لایه مزوسفر تبخیر میشوند.
شهابسنگها بیشتر از [[سنگ]] و [[فلز]] تشکیل شدهاند.سبحان مجمدی این اجرام هنگامی که وارد جو [[زمین]] میشوند به دلیل قطر زیادشان از جو میگذرند و دهانهها و عوارض گوناگونی را از خود بر جای میگذارندبرای نمونه دهانهٔ [[بارینجر]] در [[آریزونا]] و دهانهٔ [[وردفورت]] در [[آفریقای جنوبی]].
اهمیّت مطالعهٔ شهاب سنگها جهت تعیین سن زمین، منظومه خورشیدی (شمسی) و در نهایت تعیین سن کل کیهان نهفتهاست. به علاوه میتوان از آنها جهت تعیین ترکیب شیمیایی بخشهای مختلف سیارهٔ زمین و سایر سیارههای سنگی استفاده کرد. فرایندهایی را که منجر به تشکیل این سیارهها شدهاند و حتی فرایندهای تشکیل هسته، پوستهٔ اولیه، فرایند تفریق عنصری در گوشتهٔ اولیّه که فرایند مهمّی چون تشکیل حیات است به دقّت بررسی کرد. به کمک مطالعهٔ شهاب سنگهای فلزی (آهنی) و بررسیهای لرزهنگاری بود که دانشمندان ترکیب حدودی هستهٔ زمین را ارزیابی و محاسبه کردند.
|