جامی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
جامی متولد خرجرد/خرگرد است که امروزه در شهرستان خواف استان خراسان رضوی کشور ایران قرار گرفته است. جامی به هیچ وجه افغان نبوده است. افغان در آن زمان منحصراً در معنای پشتون به کار می‌رفته و چند دهه‌ای است که اتباع کشور افغانستان را به این نام هم می‌خوانند. منبع: دایرةالمعارف بزرگ اسلامی و دانشنامه جهان اسلام. افغان خواندن جامی از آنور بوم افتادن است.
Arminab1383a (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۹۶:
* [[هفت اورنگ]] که خود مشتمل بر هفت کتاب در قالب مثنوی است.
 
''مثنوی اول ''' [[سلسلة الذهب]] (زنجیره طلا)''' به سبک [[حدیقةالحقیقه]] [[سنایی]] و در سال ۸۸۷ سروده شده‌است، در این مثنوی از [[شریعت]]، [[طریقت]]، [[عشق]] و [[نبوت]] از دیدگاه عرفانی سخن رفته‌است.این مثنوی بر وزن '''فعلاتن مفاعلن فعلن''' می باشد.
 
مثنوی دوم ''سلامان و آبسال'' که به نام سلطان یعقوب ترکمان آق قویونلو است و در سال ۸۸۵ تألیف شده‌است. حکایت [[سلامان و آبسال]] نخستین بار در شرح اشارات خواجه نصیرالدین توسی و اسرار حکمه ابن طفیل آمده بود که جامی آن را به نظم فارسی درآورددرآورده و این مثنوی بر وزن '''فاعلاتن فاعلاتن فاعلن''' می باشد.
 
مثنوی سوم ''تحفة الاحرار (هدیه ی آزادگان)'' نخستین مثنوی تعلیمی جامی است که به سبک و سیاق مخزن‌الاسرار نظامی سروده شده‌است. در این کتاب اشارت‌هایی به آفرینش، اسلام، نماز، زکات، حج، عزلت، تصوف، عشق و شاعری آمده‌است. در انتهای این مثنوی جامی به فرزند خود ضیاءالدین یوسف پندنامه‌ای نگاشته‌است که در آن از جوانی خود یاد کرده‌است. این کتاب بر وزن '''مفتعلن مفتعلن فاعلن''' سروده شده است.
 
مثنوی چهارم ''سبحةالابرار (نیایش نیکوکاران)'' و آن نیز مثنوی تعلیمی‌است که در سال ۸۸۷ سروده شده‌است و در آن تعالیم اخلاقی و عرفانی در باب توبه، زهد، فقر، صبر، شکر، خوف، رجا، توکل، رضا و حب آمده‌است.این کتاب بر وزن '''فعلاتن فعلاتن فعلن''' نوشته شده و می توان گفت نخستین و شاید آخرین اثر بر وزن فعلاتن فعلاتن فعلن می باشد.
 
مثنوی پنجم ''یوسف و زلیخا'' مثنوی عشقی به سبک [[خسرو و شیرین]] [[نظامی گنجوی|نظامی]] و [[ویس و رامین]] [[فخر گرگانی]] است که به نام و یاد پیامبر و بیان معراج و مدح سلطان حسین بایقرا آغاز می‌شود. در این کتاب جامی از سوره یوسف در قرآن و نیز از روایات تورات در سفر پیدایش بهره برده‌است. تاریخ تألیف این کتاب را سال ۸۸۸ هجری دانسته‌اند. جامی این کتاب را بر وزن '''مفاعیلن مفاعیلن فعولن''' آورده است.
 
مثنوی ششم ''لیلی و مجنون'' مثنوی عشقی‌است که به وزن [[لیلی و مجنون]] نظامی و [[امیرخسرو دهلوی]] ساخته شده‌است. این کتاب درباره عشق لیلی و مجنون بوده و شباهت بالایی با لیلی و مجنون نظامی دارد. این کتاب بر وزن '''مفعول مفاعلن فعولن''' سروده شده است.
 
مثنوی هفتم [[خردنامه اسکندری]] که مثنوی تعلیمی در حکمت و اخلاق است و در آن از حکیمان [[یونان]] از [[سقراط]]، [[افلاطون]]، [[ارسطو]]، [[بقراط]]، [[فیثاغورث]] و [[اسکندر]] سخن رفته‌است. این کتاب بر '''وزن شاهنامه فردوسی''' بوده و به سبک اسکندرنامه نظامی نگاشته شده است.
 
''[[بهارستان (کتاب)|بهارستان]]'' از دیگر آثار جامی است.<ref>[http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1 1492 Jāmi (b. 1414), noted Persian poet, mystic, and author of Yusof o Zolayḵā and Behāristān, dies.] iranicaonline.org</ref>