کویته: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 27003200 از وطنداروطندار (بحث)
برچسب: خنثی‌سازی
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
ترجمه از ویکی انگلیسی
خط ۱۰۰:
|website=
}}
'''کُویته''' ({{Audio||آوا}}) {{به بلوچی|کویٹه}} (به [[زبان اردو|اردو]]: کوئٹه) مرکز [[ایالت بلوچستان]] در کشور [[پاکستان]] است. این شهر همچنین بزرگترین شهر بلوچستان پاکستان است. نام قدیم کویته، شالکوت بود.
کویته که در نزدیک مرز افغانستان در قندهار است، دارای [[جمعیت]] مختلط قومی بوده که عمدتاً اقوام [[بلوچ]]، هزاره، پشتون دران زندگی نموده و تعداد اقوام هزاره که در زمان امیر عبد الرحمان خان از افغانستان مهاجرت نموده بودند، نیز درآنجا سکونت دارند که تا امروز به زبان [[فارسی]] تکلم می‌نمایند.<ref>برگرفته شده از کتاب تاریخ پاکستان</ref> نظام حکومتی به شکل فدرالی بیشتر بدست [[بلوچها]] بوده و پشتو زبانان از اختیارات کمی برخوردار اند.
 
شهر کویته در شمال ایالت بلوچستان پاکستان در نزدیکی مرز این کشور با افغانستان واقع شده و یکی از مراکز بازرگانی و مواصلاتی بین دو کشور است. این شهر در نزدیکی تنگه بولان قرار دارد که در قدیم دروازه اصلی عبور از آسیای میانه به جنوب آسیا بود. بخش اعظم این شهر در زمین‌لرزه ۱۹۳۵ کویته نابود شد اما پس از آن بازسازی شده و جمعیت آن در سال ۲۰۱۷ به یک میلیون و ۱۲۰۵ نفر رسید. جمعیت شهرستان کویته ۲٬۲۷۵٬۶۹۹ است. ارتفاع میانگین شهر کویته ۱۶۸۰ متر بالاتر از سطح دریا می‌باشد و از این نظر بلندجایگاه‌ترین شهر بزرگ در پاکستان است.
اما در سالهای اخیر دهه ۹۰ میلادی اتحاد پشتونها به‌وسیله تحرک [[پشتون‌سازی|پشتون‌گرایی]] که در رأس آن محمود خان اچگزی قرار دارد، تا اندازه آنها حضور خودشان را متجلی نموده‌اند. البته این حزب سیاسی قومی موسوم به ''پشتونخواه ملی عوامی پارتی''، از حکومت افغانستان به رهبری حامد کرز به علت پشتون بودن آن حمایت می‌نماید. بزرگ‌ترین اغتشاشات را در بلوچستان در این اواخر پشتون‌ها و به دنبال آن در سال ۲۰۰۶ بلوچها داشتند که حکومت مشرف را به چالشهای سختی درگیر ساخت. قتل رهبر بلوچها [[اکبر بوگتی]] توسط ارتش پاکستان در درگیریهای اخیر در این ولایت، خشم این طایفه را نسبت به نخبگان پنجاب برانگیخته‌است.
 
[[بلوچستان]] دارای [[شهر]]ستان‌های کوچک و بزرگ است که عمده‌ترین آنها، پشین، مستونگ، کچلاک، نورالهی، گوادر، تربت، پنجگور، خاران، تفتان، لسبیله است.
به خاطر وجود باغ‌های فراوان میوه در داخل و بیرون از شهر و تولیدات میوه و خشکبار آن، به کویته «سبد میوه پاکستان» هم گفته‌اند. با بروز جنگ داخلی در افغانستان، کویته برای ارتش پاکستان اهمیت زیادی یافت.
 
== پیشینه ==
اطراف کویته از دیرباز به خاطر کوه‌ها و چراگاه‌هایش در تضاد نسبی با دشت‌های خشک غرب منطقه قرار داشته‌است. نخستین ذکر از کویته مربوط به سده یازدهم میلادی است، یعنی زمانی که سلطان محمود غزنوی در جریان حمله خود به شبه قاره هند این شهر را نیز تصرف کرد.
 
در سال ۱۵۴۳ نصیرالدین همایون، پادشاه گورکانی هند، در مسیر سفر به ایران صفوی به کویته آمد. او پسر خود یعنی همان پادشاه آینده گورکانی اکبر کبیر را در اینجا اقامت داد. در سال ۱۷۰۹ این منطقه بخشی از قلمرو هوتکیان افغان به‌شمار می‌آمد و این وضع تا سال ۱۷۴۷ ادامه داشت تا آن که در آن سال احمد شاه درانی این ناحیه را به تصرف خود درآورده و آن را بخشی از امپراتوری درانی کرد.
 
نخستین اروپایی در سال ۱۸۲۸ از کویته دیدن کرد و آن را این گونه توصیف کرد: قلعه‌ای با دیوار کاهگلی که ۳۰۰ خانه کاهگلی آن را احاطه کرده‌اند.
در سال ۱۸۷۶ بریتانیایی‌ها کویته را تسخیر کرده و آن را به قلمرو خود یعنی هند بریتانیا افزودند. پیش از آن در سال ۱۸۵۶ ژنرال جان جیکاب با اشاره به موقعیت راهبردی کویته در مرز غربی قلمرو بریتانیا از دولت خود خواسته بود این شهر را اشغال کند. لشکریان بریتانیایی برای استقرار خود در این محل ساخت‌وسازهای زیربنایی چندی انجام دادند. در زمانی که زمین‌لرزه ۱۹۳۵ بلوچستان رخ داد کویته تبدیل به یک شهر زنده با ساختمان‌های چند طبقه متعدد شده بود و حتی به آن «لندن کوچک» هم می‌گفتند. کانون آن زمین‌لرزه به شهر نزدیک بود و بیشتر زیرساخت‌های شهر را نابود کرده جان ۴۰ هزار نفر را نیز گرفت.
 
== اهالی ==
کویته که در نزدیک مرز افغانستان در قندهار است، دارای [[جمعیت]] مختلط قومی بوده که عمدتاً اقوام [[بلوچ]]، هزاره، پشتون دراندر آن زندگی نموده و تعداد اقوام هزاره که در زمان امیر عبد الرحمان خان از افغانستان مهاجرت نموده بودند، نیز درآنجا سکونت دارند که تا امروز به زبان [[فارسی]] تکلم می‌نمایند.<ref>برگرفته شده از کتاب تاریخ پاکستان</ref> نظام حکومتی به شکل فدرالی بیشتر بدست [[بلوچها]] بوده و پشتو زبانانپشتوزبانان از اختیارات کمی برخوردار اند.
 
اما در سالهایسال‌های اخیر دهه ۹۰ میلادی اتحاد پشتونها به‌وسیله تحرک [[پشتون‌سازی|پشتون‌گرایی]] که در رأس آن محمود خان اچگزی قرار دارد، تا اندازه آنها حضور خودشان را متجلی نموده‌اند. البته این حزب سیاسی قومی موسوم به ''پشتونخواه ملی عوامی پارتی''، از حکومت افغانستان به رهبری حامد کرز به علت پشتون بودن آن حمایت می‌نماید. بزرگ‌ترین اغتشاشات را در بلوچستان در این اواخر پشتون‌ها و به دنبال آن در سال ۲۰۰۶ بلوچها داشتند که حکومت مشرف را به چالشهایچالش‌های سختی درگیر ساخت. قتل رهبر بلوچها [[اکبر بوگتی]] توسط ارتش پاکستان در درگیریهایدرگیری‌های اخیر در این ولایت، خشم این طایفه را نسبت به نخبگان پنجاب برانگیخته‌است.
 
== نگارخانه ==