شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
AhmadWikiBot (بحث | مشارکت‌ها)
افزودن الگوی قفل (وظیفهٔ ۷)
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: می‌باشد⟸است، می‌باشند⟸هستند
خط ۱:
{{pp-semi-indef|small=yes}}
{{شیعه}}{{همچنین ببینید|علوی|علویان}}
{{درباره|فرقهٔ شیعه شامل همهٔ شاخه‌های آن|شیعیان امامی که عمدهٔ شیعیان را تشکیل می‌دهند|شیعه دوازده‌امامی}}'''شیعه''' دومین [[مذاهب اسلامی|مذهب]] بزرگ پیروان دین [[اسلام]] است. واژه شیعه شکل مختصر «شیعه علی» یعنی پیرو یا حزب [[علی بن ابی‌طالب|علی بن ابیطالب]]، نخستین [[امامت|امام]]، می‌باشداست. شیعیان بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از کل جمعیت [[مسلمانان]] جهان و ۳۸ درصد جمعیت مسلمانان [[خاورمیانه]] را تشکیل می‌دهند.<ref>{{Cite book
| last =
| first =
خط ۲۷:
}}</ref>
 
هر چند در طول تاریخ شیعه به شاخه‌های متعدد تقسیم شد، اما امروزه تنها سه دسته اصلی [[شیعه دوازده‌امامی]]، [[شیعه اسماعیلی]] و [[شیعه زیدی]] وجود دارد.<ref>Tabataba'i (1979), p. 76</ref><ref>God's rule: the politics of world religions - Page 146, Jacob Neusner - 2003</ref><ref name="Britannica">{{cite web |url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/540503/Shiite |title=Shīʿite |work= |publisher=[[دانشنامه بریتانیکا|Encyclopædia Britannica]] Online |year=2010 |accessdate=2010-08-25}}</ref><ref>"Esposito, John. "What Everyone Needs to Know about Islam" Oxford University Press, 2002. {{ISBN|978-0-19-515713-0|en}}. p.40</ref> امامیه یا [[شیعه دوازده‌امامی]] بزرگترین شاخه شیعه می‌باشداست و اغلب اصطلاح شیعه به‌طور پیش‌فرض برای آن به کار می‌رود. مذهب شیعه مبتنی بر تفسیری از [[قرآن]] و [[سنت]] محمد می‌باشداست که از طریق [[امامان]] شیعه بیان و تعلیم شده‌است.
 
وجه مشترک اعتقادات تمام شیعیان، باور به انتصاب [[علی بن ابیطالب]] برای [[جانشینی محمد|جانشینی]] [[محمد]]، [[پیامبر اسلام]]، و امامت پس از وی از سوی [[خداوند]] است. شیعیان معتقدند فقط خداست که می‌تواند شخصی را برای حفظ [[اسلام]]، تعلیم شریعت و رهبری [[امت]] به عنوان امام نصب نماید.
خط ۱۰۹:
==== حکومت اسلامی ====
{{اصلی|ولایت فقیه}}
از نظر شیعه، حکومت تنها از آن خداست و هر حاکمی که از جانب خداوند حکم نکند و فرمانش حق نباشد، لزوماً به باطل حکم کرده و طاغوت می‌باشداست. (چرا که بعد از حق چیزی جز باطل نیست<ref>سوره مبارکه یونس/۳۲</ref>)<ref>أصل الشیعة ص ۲۱۱</ref><ref>الشافی فی الإمامة ج ۱ ص ۱۰۳</ref><ref>وسائل الشیعة للحر العاملی ج ۲۷ ص ۱۳۲</ref><ref>الصراط المستقیم للبیاضی ج ۱ ص ۶۳</ref> و دروغ‌زن به خدا و پیامبر او و غاصب ولایت آن‌ها خواهد بود و مخالفت با آن واجب است، مگر از باب [[تقیه]]. بنابراین، شیعیان معتقدند که خداوند [[امامان شیعه|امامانی]] را از جانب خود تعیین و مشخص نموده‌است و تنها آنان شایستگی تشکیل حکومت و قرار گرفتن در رأس آن را دارند و اطاعت از هر حاکمی غیر از آن‌ها، شرک تلقی شده و موجب جاودانگی در آتش خواهد شد.<ref>أمالی الطوسی ص ۴۱۷</ref><ref>أمالی الشیخ الطوسی ص ۵۷</ref><ref>أمالی الشیخ الطوسی رحمه الله ص ۶۳۴</ref><ref>الاختصاص للشیخ المفید رحمه الله ص ۲۵۹: عن أبی جعفر علیه السلام قال: قال الله تبارک وتعالی: لأعذبن کل رعیة فی الإسلام أطاعت کل إمام '''لیس من الله''' وإن کانت الرعیة بارة تقیة</ref><ref>الاعتقادات للشیخ الصدوق رحمه الله ص ۷۶</ref><ref>الغدیر للعلامة الأمینی رحمه الله ج ۱۱ ص ۵۶، که روایات را از مسند احمدبن حنبل نقل می‌کند</ref><ref>الکافی للشیخ الکلینی رحمه الله ج ۱ ص ۳۷۳ الی ۳۷۵</ref><ref>المقنعة للشیخ المفید رحمه الله ج ۱ ص ۸۱۱</ref><ref>المیزان للعلامة الطباطبائی رحمه الله ج ۴ ص ۳۹۷</ref><ref>النواصب ص ۱۸</ref><ref>بشارة المصطفی للطبری رحمه الله ص ۲۱۷</ref><ref>تأویل الآیات لشرف الدین الحسینی رحمه الله ج ۱ ص ۹۶</ref><ref>عقائد الإمامیة للمظفر رحمه الله ص ۱۱۲</ref><ref>وسائل الشیعة للحر العاملی رحمه الله ج ۱۱ ص ۴۷۱؛ باب واجب بودن تقیه نزد حاکم غیر الهی (در شرایط خاص)</ref>
در نگاه شیعیان خداوند در تمامی زمان‌ها یک نفر را به عنوان امام یعنی سرپرست الهی قرار داده‌است و زمین هرگز از «حجت» خالی نیست اما این راهبران الهی، همان گونه که در بالا گفته شد، تنها زمانی دست به تشکیل حکومت می‌زنند که اقبال و خواست عمومی برای این امر وجود داشته باشد. شیعیان علت عدم [[ظهور]] و تشکیل حکومت [[حجت بن حسن|آخرین امامشان]] -که وی را [[منجی]] می‌خوانند- را نیز عدم خواست واقعی مردم برای تشکیل حکومت الهی می‌دانند.<ref>کتاب الغیبة، محمد بن إبراهیم النعمانی رحمه الله باب ۱۰</ref> در فقه شیعی، نظریه‌ای وجود دارد که دایره اختیارات فقیه جامع‌الشرایط را در حد حاکمیت می‌داند و اگر چه در دایره اختیارات فقیه اختلاف نظر وجود دارد اما کسانی که قائل به گستردگی اختیارات ولی فقیه هستند معتقدند او حق حاکمیت دارد و دستورها او به لحاظ حاکمیتی نافذ است. در واقع ولایت فقیه، نظریه‌ای در [[فقه]] شیعه است که نظام سیاسی مشروع در دوران [[غیبت امام زمان|غیبت]] [[امام معصوم]] را بیان می‌کند.<ref>فیرحی. ص ۲۰۴</ref> نظام [[جمهوری اسلامی ایران]] بر اساس این نظریه تأسیس شده‌است.
ولایت محدود فقیه از جمله حق قضاوت، صدور [[فتوا]] در مسائل شرعی، اخذ [[وجوهات شرعی]] و رسیدگی به [[امور حسبیه]] از دیرباز در [[فقه امامیه]] مطرح و مورد بحث بوده و در ارتباط نزدیک با نهاد [[مرجع تقلید|مرجعیت]] است. اما در نظریهٔ ولایت سیاسی فقیه که بیش از همه توسط [[روح‌الله خمینی]] مطرح و تشریح شده، این ولایت اساس نظم سیاسی دورهٔ غیبت را تشکیل می‌دهد و فقیهان جانشین [[امام]] در اجرای سیاست‌ها و مسائل حکومتی و سایر امور مربوط به امام معصوم (به جز جهاد ابتدایی) محسوب می‌شوند.<ref>نظام سیاسی و دولت در اسلام. ص ۲۴۳</ref><ref>کتاب ولایت فقیه (حکومت اسلامی)، امام خمینی، ص۴۰.</ref>
خط ۱۲۳:
سطح دوم: عصمت به معنای باز دارندگی از گناه و معصیت. در این زمینه عموم علمای علم کلام شیعه، معتقد به عصمت پیامبران و امامان و فاطمه زهرا هستند.<ref>تجرید الاعتقاد/نصیر الدین طوسی/مبحث عصمت</ref>
 
سطح سوم: عصمت به معنای باز دارندگی از هرگونه لغزش و اشتباه. در این زمینه میان دانشمندان علم کلام شیعه اتفاق نظر نیست، اما از نظر اکثریت آنان، پیامبر اسلام، دخترش فاطمه زهرا و ائمه شیعیان در مرتبه‌ای قرار دارند که از هر گونه خطا و اشتباه مبری می‌باشندهستند. از این رو به آنان معصوم گفته می‌شود. در مقابل اکثریت یادشده، برخی از دانشمندان شیعه مانند [[شیخ صدوق]] در مبحث «سهو النبی»، صدور لغزش‌های کوچک در قضایای شخصی و غیر مبحث ابلاغ و حی و رسالت را محال نمی‌شمارند.<ref>[[الغدیر]]، ج ۳، ص ۲۹۸–۲۹۷</ref><ref>راهنماشناسی، ص ۳۷۷–۳۷۶</ref><ref>امامت و رهبری، ص ۷۶–۷۵</ref><ref>بررسی مسائل کلی امامت، ص ۲۲۸–۲۲۷</ref>
 
== زیر شاخه‌های شیعه ==
خط ۲۰۸:
{{گفتاورد بزرگ}} «نشانه و علامتِ مؤمن (شیعه) پنج چیز است: ۱–۵۱ رکعت نماز [در شبانه‌روز] خواندن (۱۷ رکعت واجب و ۳۴ رکعت مستحبی و نافله روزانه)، ۲- زیارت کردن [[امام حسین]] در روز [[اربعین]]، ۳- [[انگشتر]] را در دست راست نمودن، ۴- پیشانی را در [[سجده]] بر خاک نهادن، ۵- [[بسم الله الرحمن الرحیم]] را [در نمازها] بلند گفتن.»<ref>تهذیب الاحکام، ج ۶، ص ۵۲؛ مصباح، کفعمی، ص ۶۴۸.</ref>{{پایان گفتاورد بزرگ}}
 
یکی دیگر از نشانه‌های ظاهری شیعیان شهادت دادن به [[ولایت]] و خلافت بلافصل [[علی بن ابیطالب]] و امامان بعد از او در اذان (با ذکر ''اشهد ان علیاْ ولی‌الله'' یا نظایر آن) می‌باشد؛است؛ که [[شهادت ثالثه]] نامیده می‌شود. البته گواهی دادن به ولایت علی بن ابیطالب در اذان به عنوان استحباب و تبرک گفته می‌شود و از اجزای اصلی اذان نیست. گر چه شهادت به ولایت علی بن ابی طالب در این زمانه شعار مذهب شیعه محسوب می‌شود، ولی برخی [[مراجع تقلید]] معتقدند که این عبارت باید طوری گفته شود که شبیه جملات اذان و اقامه نگردد.
 
== شیعه واقعی ==