عهدنامه گلستان: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Kamranazad (بحث | مشارکتها) ←منابع: تمیزکاری |
Kamranazad (بحث | مشارکتها) ایرانیکا |
||
خط ۱۱۰:
بعد از تصدیق و خط گذاردن در این شروط نامه، وکلای مختار دولتین علیٌتین بلاتأخیر به اطراف جانبین اعلام و اخبار مینمایند و امر اکید بخصوص بالمرٌه ترک و قطع امور عداوت و دشمنی به هر جا ارسال خواهند کرد. شرط این شروط نامه الحاله که بخصوص استدامت مصالحه دائمه طرفین مستقر و دو قطعه مشروحه با ترجمان خطٌ فارسی مرقوم و محرٌر و از وکلای مختار مأمورین دولتین علیٌتین مزبوره بالتصدیق و با خطٌ و مهر مختم گردیده و مبادله با یکدیگر شدهاست میبایست از طرف اعلیحضرت خورشید رتبت. پادشاه اعظم، امپراتور اکرم، مالک کل ممالک روسیه و از جانب اعلیحضرت قدر قدرت، پادشاه والا جاه ممالک ایران به امضای خطٌ شریف ایشان تصدیق گردد و چون این صلحنامه مشروحه مصدٌقه میباید از هر دو دولت پایدار به وکلای مختار برسد، لهذا از دولتین علیٌتین در مدت سه ماه هلالی وصول گردد.
تحریر آ فی معسکر روسیه در رودخانه زیوه من محال گلستان متعلٌقه قراباغ به تاریخ بیست و نهم شهر شوال المکرم سنه یک هزار و دویست و هشت هجری نبوی مطابق دوازدهم ماه اکتوبر سنه یک هزار و هشتصد و سیزده عیسوی سمت تحریر رفت.
== پیامد ==
عهدنامهٔ گلستان بهطور طبیعی نومیدی بزرگی برای ایرانیان بود و از طرف مقامات رسمی همچون [[میرزا عیسی قائممقام|میرزا بزرگ]] با مخالفت شدیدی روبهرو بود. با اینکه ایران قبل از [[نبرد اصلاندوز]]، جنگی معقول و منطقی انجام داده بود و برای حفظ منافع خود در مذاکرات بهشدت بر کمک بریتانیا حساب کرده بود، اکنون نهتنها باید موقعیت روسیه را در گرجستان بهرسمیت میشناخت بلکه از هرگونه ادعای حاکمیت بر [[خانات قفقاز شرقی]] و سایر امتیازات سیاسی و اقتصادی مهم دیگر دست برمیداشت. پذیرفتن این ضررها برای قاجارها بسیار دشوار بود، بخشی از آن بهدلیل شور مذهبیای بود که از طریق تشویق علمای شیعه برای تبلیغ جنگ علیه روسیه بهعنوان جهاد یا جنگی مقدس اعلام کردند و بخشی دیگر تا حدودی به این دلیل که جنگ به آنان، تصویر دقیقی از نیروهایی که روسیه، به هنگام عدم نیاز در مخاصمهٔ بزرگتر اروپایی، میتوانست بر سرحدات قفقاز مسلط کند، نداده بود. شرایط رضایتبخش این پیمان، با عدم موفقیت اوزلی در ترغیب تزار به تعدیل مقررات سرزمینی همانطور که او اعلام کرده بود میخواهد، همراه شد. و نیز مذاکرات ادامهدار در مورد وعدههای ناپایدار بریتانیایی برای یارانهها و حمایت، باعث ایجاد اصطکاک بین ایران و انگلیس شد. بااینحال، این پیمان نقش روسیه را در امور سیاسی و اقتصادی ایران بسیار افزایش داد، درحالیکه بهطور کامل اهداف ارضی روسیه، بهویژه فرماندهان و افسران ارتش در قفقاز را برآورده نکرد.<ref>{{پک|Daniel|2001|ف=Golestān Treaty|ک=Iranica|زبان=en}}</ref>
جدیترین نقص در پیمان گلستان، ابهام در تنظیمات ارضی آن بود، بهعنوان مثال، در مورد منطقهٔ تالش — جایی که به کمیسیونهای منتخب دوجانبه داده شد تا «مشخص کنند که چه کوهها، رودخانهها، دریاچهها، روستاها و مزارع در خط مرزی نشانگذاری میشوند.» — حتی اگر یکی از طرفین قرارداد ادعا کند که «به تمامیت ارضی» تحت اصل «وضعیت فعلی» تجاوز شده است، مرزهای مندرج در این پیمان مورد تجدید نظر قرار خواهد گرفت. این موضوع عملاً تضمین کرد که مناقشات ارضی در حقیقت پس از امضای پیمان ادامه خواهند یافت. یکی از مناطق پرمخاطره همچنان منطقه بین [[دریاچه گوگجه|دریاچه گوگجه]] و ایروان بود و اشغال نظامی روسیه در منطقهٔ گوگجه در سال ۱۸۲۵ م، منجر به جنگ دوم روسیه و ایران در ۱۸۲۶–۲۸ م شد.<ref>{{پک|Daniel|2001|ف=Golestān Treaty|ک=Iranica|زبان=en}}</ref>
== پس از فروپاشی روسیه تزاری ==
سطر ۱۱۸ ⟵ ۱۲۳:
{{گفتاورد|در زمان شوروی اینگونه روایت میشد که مردم منطقه قفقاز از سیستم فئودالی و خانیگری و همچنین از عقبماندگی و تعصب مذهبی حاکمیت ایران خسته شده بودند و خودشان خواهان پیوستن به روسیه بودند؛ بنابراین وقتی روسها آمدند، آنها هم استقبال کردند و به روسیه پیوستند.|عباس جوادی|<ref name="AAA" />
}}
== پانویس ==
|