عصر آهن: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ویرایش بیشتر برچسب‌ها: برخی خطوط با فاصله آغاز شده‌اند ویرایشگر دیداری |
حذف فاصله از آغاز جمله |
||
خط ۱:
[[پرونده:World in 1000 BCE.png|بندانگشتی|390px|جهان در ۱۰۰۰ پیش از میلاد؛ بخش درون خط سرخ‌رنگ نشان‌دهنده جایی است که فلزکاری انجام می‌گرفته‌است، برنزکاری درون خط صورتی نشان داده‌شده‌است.]]'''عصر آهن''' در دانش [[باستانشناسی]] سومین و آخرین دوره در [[تقسیم‌بندی سه‌گانه اعصار]]ِ [[پیشاتاریخ]] و [[آغاز تاریخ]] است که در آن بشر به گستردگی از [[آهن]] در جایگاه ماده‌ای برای ساخت ابزار و جنگ‌افزار سود برد. به جز این جامعه‌های کهن تغییرهایی در زمینه کشاورزی، باورها و شیوه‌های هنری نسبت به گذشته یافت. پایان عصر آهن – که زمانش بسته به هر منطقه متفاوت است و نخستین بار با ظهور [[شاهنشاهی هخامنشی]] در [[غرب آسیا]]، به پایان رسید – را آغاز تاریخ بشر می‌پندارند.
سختی، دمای گدازش بالا و فراوانی سنگ آهن این فلز را در سنجش با برنز خواستنی‌تر می‌نمود. از آنجا که [[استعمار]] اروپایی آهن را با خود به [[استرالیا]] و [[قاره آمریکا|آمریکا]] برد، پس عصر آهن هرگز به این سرزمین‌ها راه نیافت.
خط ۸:
آهن در خاور نزدیک باستان در [[هزاره ۲ (پیش از میلاد)|هزاره ۲ پیش از میلاد]] در [[آناتولی]] یا [[قفقاز]] با ریخته‌گری و فلزکاری آهن آغاز گشت. تا هزاره اول پیش از میلاد، سراسر خاور نزدیک باستان را درنوردید و ابزار و جنگ‌افزارهای برنزی جای خود را به ابزار آهنین داد.
سال ۵۵۰ پیش از میلاد و بنیان‌گذاری شاهنشاهی هخامنشی توسط [[کوروش بزرگ]] را پایان عصر آهن در خاور نزدیک به حساب می‌آورند.
== شبه‌قاره هند ==
پژوهش‌های باستانشناسی در [[اوتار پرادش]] کنونی نشان از کاربرد آهن میان [[۱۸۰۰ (پیش از میلاد)|۱۸۰۰]] تا [[۱۲۰۰ (پیش از میلاد)|۱۲۰۰ پیش از میلاد]] دارد. می‌نماید که از آغاز [[سده ۱۳ (پیش از میلاد)|سده ۱۳ پیش از میلاد]] گدازش آهن در هندوستان فراگیر شده باشد. یک مرکز آهنگری در خاور هند از هزاره یکم پیش از میلاد به جا مانده‌است. می‌نماید در آغاز این هزاره این صنعت در هندوستان گسترده شده باشد.
باور بر این است که عصر آهن در هند در دوران سلطنت [[آشوکا]] (قرن سوم پیش از میلاد) پایان یافت.{{دستگاه سه‌دوره‌ای}}
== شرق آسیا ==
| |||