اعتیاد: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Persia (بحث | مشارکت‌ها)
Persia (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۴:
در عموم به لحاظ مفهومی، بیماری اعتیاد یک [[بیماری]] اصلی، [[مزمن]] و [[علوم اعصاب|عصبی]] است، که در اثر عواملی [[ژنتیکی]]، [[فیزیولوژیک]] و [[اجتماعی]] رشد و بروز پیدا می‌کند، به‌طوری‌که وجه مشخصهٔ این بیماری [[اختلال]] در کنترل انجام عملی، یا [[احساس]] اجبار در انجام یک عمل مشخص، با وجود آگاهی نسبت به عواقب خطرناک آن باشد.<ref>{{یادکرد|نویسنده = PETER M. MILLER& Others |کتاب = PRINCIPLES OF ADDICTION, Comprehensive Addictive Behaviors and Disorders, Volume 1| ناشر = .Elsevier Inc |صفحه = 23 |تاریخ = 2013}}</ref>
 
وابستگی به مواد (مواد مخدر و مشروبات الکلی)، یا عادت‌های ناهنجار، یک اختلال روان پزشکی و روان‌شناسی بوده که از یک سو، معنای لغت خوشبختی را در زندگی فرد و خانواده او از بین می‌برد و از سوی دیگر آسیب‌های اجتماعی و اقتصادی بیشماری را به همراه دارد. در تعریف دیگری از اعتیاد به مواد آمده‌است، '''اعتیاد جایگزینی مزمن است'''، یعنی مواد مخدر بیرونی، چه گیاهی و چه شیمیایی و حتی الکل، جایگزین مواد مخدر و یا مواد شبه افیونی طبیعی جسم انسان یا فرد معتاد شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=حسین دژاکام|کد زبان=|تاریخ=اردیبهشت ۸۴|وبگاه=congress60.org|نشانی=http://congress60.org/Fa-IR/page/40/اعتياد-درمان-راه-كارهاي-مناسب|عنوان=اعتياداعتیاد، ، درمان ،درمان، راه كارهايکارهای مناسب|بازبینی=۲۸ فروردین ۹۷}}</ref> البته عادتهای ناهنجار و اعتیادهای رفتاری مستقل از مواد شیمیایی تا همین سال‌های اخیر هم در طبقه‌بندی‌های رسمی به عنوان اعتیاد محسوب نمی‌شدند و مدت کوتاهی است که اعتیادهایی مانند اعتیاد به اینترنت، اعتیاد به کار و اعتیاد به بازی‌های کامپیوتری به عنوان شکلی از اعتیاد طبقه‌بندی شده و مورد توجه قرار می‌گیرند.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.motamem.org/?p=9242| عنوان = تعریف اعتیاد چیست | تاریخ بازدید =۱۳ تیر ۱۳۹۴}}</ref>
 
یکی از بزرگترین مشکلات اغلب کشورها در عصر امروز، پدیده سوء مصرف مواد است، که به‌طور مستقیم و غیر مستقیم، کوتاه مدت و بلند مدت، کیفیت زندگی ساکنین آن را تحت‌الشعاع قرار داده استداده‌است. [http://wikirahnama.com/cat2.aspx?content=اعتیاد-درمان مقاله اعتیاد و مراحل درمان آن-wikirahnama.com]
 
اعتیاد پاسخ فیزیولوژیک بدن است به مصرف مکرر مواد اعتیادآور.<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.turkmenstudents.com/modules/xfsection/article.php?articleid=27| 2 = عنوان بررسی علل خانوادگی اعتیاد جوانان منطقه مراوه تپه| تاریخ بازدید = ۱۳ مرداد ۱۳۸۶| ناشر = پایگاه اطلاع‌رسانی دانشجویان و دانش‌آموختگان ترکمن ایران| title = نسخه آرشیو شده| archiveurl = https://web.archive.org/web/20070927140215/http://www.turkmenstudents.com/modules/xfsection/article.php?articleid=27| archivedate = ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۷| dead-url = yes}}</ref> این وابستگی از طرفی باعث تسکین و آرامش موقت و گاهی تحریک و نشاط گذرا برای فرد می‌گردد و از طرف دیگر بعد از اتمام این اثرات سبب جستجوی فرد برای یافتن مجدد ماده و وابستگی مداوم به آن می‌شود.<!--<ref name="irib3"/> حذف یادکرد ناموجود توسط ربات --> در این حالت فرد هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانی به ماده مخدر وابستگی پیدا می‌کند و مجبور است به تدریج مقدار ماده مصرفی را افزایش دهد.<ref name="irib">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.irib.com/health/html/addiction-83.htm#*%20تعریف%20اعتیاد| عنوان = روز جهانی مبارزه با مواد مخدر| تاریخ بازدید = ۱۳ مرداد ۱۳۸۶| ناشر = پایگاه اینترنتی [[صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران]]}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}</ref>
 
== انواع اعتیاد: جسمی روحی ==
خط ۴۸:
انواع آن به شرح زیر است:<ref>کتاب اعتیاد شهریار وقفی پور</ref>
 
۱-# [[تریاک]]: بیشتر در بین افراد مسن درگذشته مصرف آن رواج داشته اما امروزه در بین جوانان و نوجوانان توزیع و مصرف می‌گردد، ماده‌ای [[خواب‌آور]] بوده و شخص معتاد از مصرف آن احساس لذت و نشاطی «نشئگی» می‌نماید. مصرف آن به تدریج باعث افزایش طلب می‌گردد و فرد لحظه‌ای به خود می‌آید که قادر به ترک آن نیست.
۲-# [[مرفین]]: از تریاک گرفته می‌شود و به دو صورت مایع و پودر مصرف می‌گردد، مصرف این مواد در بین جوانان زیاد است و ماده‌ای خواب‌آور و اثرات تریاک را دارد.
 
۳-# [[هروئین]]: این مواد از [[ترکیبات شیمیایی]] ساخته شده و اثرش سه برابر مرفین بوده و خواب‌آور است، شخص معتاد همیشه در حال چرت زدن می‌باشد و چشم‌های خواب آلود دارد.
۲- [[مرفین]]: از تریاک گرفته می‌شود و به دو صورت مایع و پودر مصرف می‌گردد، مصرف این مواد در بین جوانان زیاد است و ماده‌ای خواب‌آور و اثرات تریاک را دارد.
۴-# [[کوکائین]]: موادی تحرک زا، توهم‌آور و اغفال‌کننده‌است، کسانی که به این دارو معتاد می‌شوند معمولاً سادیسم جنسی پیدا می‌کنند و به همین دلیل افراد بسیار خطرناکی هستند معتاد پس از مصرف این دارو احساس شعف زاید الوصفی پیدا می‌کند و شاد می‌شود و لذت جنسی او تشدید پیدا می‌کند، اثرات جسمی آن کم است در حالیکه از نظر روانی اثراتش از هروئین بیشتر است.
 
۵-# [[ال‌اس‌دی|ال.اس. دی]]: مصرف این مواد اعتیاد جسمانی ندارد ولی دارای اثرات مغزی و روانی زیانبخشی است، این مواد [[توهم زا]] بوده و اعتیاد روانی را به همراه دارد.
۳- [[هروئین]]: این مواد از [[ترکیبات شیمیایی]] ساخته شده و اثرش سه برابر مرفین بوده و خواب‌آور است، شخص معتاد همیشه در حال چرت زدن می‌باشد و چشم‌های خواب آلود دارد.
۶-# [[آمفتامین]]ها: موادی محرک زا و اعتیادآور است. این مواد سیستم مرکز عصبی را تحریک می‌کند، این مواد در میان دانشجویان مصرف بیشتری دارد زیرا باعث [[کم خوابی]] بوده و شخص را در حالت محرکی قرار می‌دهد. مصرف این مواد باعث می‌شود بدن در برابر آن مقاوم شود لذا شخص معتاد ناگزیر می‌گردد بیشتر مصرف کند.
 
۷-# [[ماری جوانا]] و [[حشیش]]: مصرف این مواد، اعتیاد جسمانی نداشته ولی اعتیاد روانی می‌آورند و به همین جهت زیان‌آور هستند، مصرف این مواد اثرات مغزی ناگواری را به همراه داشته و اغلب به صورت سیگار مصرف می‌شوند اثرات مخرب آن: خواب آرامش بخش، تشدید احساس، خنده‌های بی‌مورد و طولانی، لذت بخش بودن زمان و مکان، اما وقتی تأثیر دارو تمام می‌شود شخص معتاد حالت و احساس بدی پیدا می‌کند و امکان ارتکاب جرم زیاد می‌شود و از سوی دیگر عاملی برای مصرف مواد مخدر قوی تر همانند هروئین می‌باشد.
۴- [[کوکائین]]: موادی تحرک زا، توهم‌آور و اغفال‌کننده‌است، کسانی که به این دارو معتاد می‌شوند معمولاً سادیسم جنسی پیدا می‌کنند و به همین دلیل افراد بسیار خطرناکی هستند معتاد پس از مصرف این دارو احساس شعف زاید الوصفی پیدا می‌کند و شاد می‌شود و لذت جنسی او تشدید پیدا می‌کند، اثرات جسمی آن کم است در حالیکه از نظر روانی اثراتش از هروئین بیشتر است.
 
۵-[[ال‌اس‌دی|ال.اس. دی]]: مصرف این مواد اعتیاد جسمانی ندارد ولی دارای اثرات مغزی و روانی زیانبخشی است، این مواد [[توهم زا]] بوده و اعتیاد روانی را به همراه دارد.
 
۶-[[آمفتامین]]ها: موادی محرک زا و اعتیادآور است. این مواد سیستم مرکز عصبی را تحریک می‌کند، این مواد در میان دانشجویان مصرف بیشتری دارد زیرا باعث [[کم خوابی]] بوده و شخص را در حالت محرکی قرار می‌دهد. مصرف این مواد باعث می‌شود بدن در برابر آن مقاوم شود لذا شخص معتاد ناگزیر می‌گردد بیشتر مصرف کند.
 
۷-[[ماری جوانا]] و [[حشیش]]: مصرف این مواد، اعتیاد جسمانی نداشته ولی اعتیاد روانی می‌آورند و به همین جهت زیان‌آور هستند، مصرف این مواد اثرات مغزی ناگواری را به همراه داشته و اغلب به صورت سیگار مصرف می‌شوند اثرات مخرب آن: خواب آرامش بخش، تشدید احساس، خنده‌های بی‌مورد و طولانی، لذت بخش بودن زمان و مکان، اما وقتی تأثیر دارو تمام می‌شود شخص معتاد حالت و احساس بدی پیدا می‌کند و امکان ارتکاب جرم زیاد می‌شود و از سوی دیگر عاملی برای مصرف مواد مخدر قوی تر همانند هروئین می‌باشد.
 
۸- [[متادون]]: داروی مخدری است که به دلیل نیمه عمر بالای آن بیش از۲۴ ساعت جهت درمان اعتیاد به کار برده می‌شود
و فقط در مراکز ترک اعتیاد و توسط پزشک باید تجویز شود
سطر ۷۳ ⟵ ۶۶:
# '''شک و تردید:''' در این مرحله، فرد سعی می‌کند با میل خود مبارزه کند.
# '''اعتیاد واقعی:''' در این مرحله فرد دچار اعتیاد می‌شود و برای رسیدن به حالت [[نشئگی]]، هر بار بر میزان مصرف خود می‌افزاید.
 
== سیکل باطل اعتیاد ==
# مصرف مواد
سطر ۱۲۹ ⟵ ۱۲۳:
== علائم اعتیاد ==
بنا بر تعریف انجمن روانشناسان [[ایالات متحده]] اگر در یک دوره ۱۲ ماهه حداقل سه مورد از علائم زیر در فردی که مواد مخدر مصرف می‌کند نمایان شود، فرد به بیماری اعتیاد مبتلا شده‌است. این علائم عبارتند از:{{سخ}}
۱-# مقاوم تر شدن بدن یا تلورانس{{سخ}}
۲-# وسوسهٔ مصرف{{سخ}}
۳-# افزایش مصرف{{سخ}}
۴-# از دست دادن کنترل روی میزان مصرف{{سخ}}
۵-# ادامهٔ مصرف با وجود عواقب خطرناک{{سخ}}
۶-# بروز نشانه‌های خماری در صورت عدم مصرف
 
== آزمایش اعتیاد ==
یکی از آزمایش‌های سنتی اعتیاد [[آزمایش ادرار]] است که روشی حتمی و دقیق نبوده و فرد می‌تواند با استفاده از مصرف مواد شیمیایی ویژه‌ای نتیجهٔ آزمایش را تغییر دهد هرچند که روش‌های دیگری برای آزمایش اعتیاد وجود دارد که با اطمینان بسیار بالا می‌توان از آن‌ها بهره گرفت.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=285616|عنوان=آزمایش اعتیاد قبل از ازدواج قابل اطمینان نیست|ناشر= [[خبرگزاری مهر]]|تاریخ=۱۴ بهمن ۱۳۸۴|تاریخ بازدید= ۲۰ مرداد ۱۳۸۶}}</ref>
سطر ۱۵۹ ⟵ ۱۵۲:
 
== کمک خانواده ==
همانگونه که برای توقّفِ بیرون روی نمی‌توان از بیمار انتظار داشت به کمک اراده جلوی آن را بگیرد از معتاد نیز نمی‌توان توقع داشت که با نیروی اراده بر اعتیادش غلبه کند. او به مراقبت پزشکی و حمایت عاقلانه، دلسوزانه و صبورانهٔ اطرافیانش نیاز دارد. همان‌طور که اگر در کودکی تب می‌کرد، تا بهبودی کامل اعضای خانواده از او تیمارداری می‌کردند اکنون نیز او به چنین مراقبتی نیاز دارد. حتّی پس از بستری و ترک نیز لازم است که خانواده تا چند سال مراقبش بوده چنانچه مجدداً به سمت مواد برگشت بی‌آنکه او را سرزنش کنند صبورانه وی را کمک نمایند تا دوباره ترک کند و همچنان به مراقبت از او ادامه دهند. همانگونه که یک بیمار قلبی نیاز به مراقبت دارد یک معتاد هم که مغزش بیمار شده‌است نیاز به مراقبت ویژه دارد.<ref>Treatment Programs/Dr.Phil</ref> مضافاً اینکه، در این نوع بیماری که بیو شیمی مغز تحت تأثیر قرار گرفته فرد قادر نیست که از تجارب گذشتهٔ خود درس بگیرد و به اصطلاح، نقاطِ علت و معلول را بهم وصل کند(Connecting the dots). در حقیقت تا چندین ماه پس از ترک و سم زدائی از بدن بیمار، هنوز نمی‌توان از وی توقع حرف‌شنوی داشت. زیرا او نصایح را می‌شنود و لی تحلیل و درک نمی‌کند. وی حتی متوجهٔ وضعیت خودش نیست. انتظار اینکه در چنین وضعیتی او حال خود را درک کند مانند آن است که از یک کامپیوترِ از کار افتاده انتظار داشته باشیم پیغام بفرستد که از کار افتاده استافتاده‌است<ref>Allen Berger, Ph.D. , 12 Stupid Things That Mess Up Recovery: Avoiding Relapse through Self-Awareness and Right Action, Publisher: Hazelden; 1 edition 2008</ref> خانواده باید به معاشران بیمارشان نیز توجه داشته باشند؛ اجازه ندهند برخی با ایجاد وسوسه تلاش وی برای بهبود را خنثی کنند. به قولی، اولین گام برای در امان ماندن از طوفان آنست که در و پنجره‌ها بسته شوند. برای این منظور، باید رابطه‌ای صمیمانه با بیمار برقرار کرد تا بتوان از وجود چنین وسوسه کنندگانی مطلع شد آنگاه به او کمک کرد که از مُجالست با آنان بپرهیزد.
 
[[راز داری خانواده:]] در مورد اعتیاد راز داری اثر مخرب دارد. «برخورد رازگونه مانع از رو برو شدن خانواده با واقعیت و به چالش کشیدن آن می‌شود. سرّ نگه داشتن چنین مواردی مانع تغییر شده باعث بروز احساس شرم می‌شود. برخوردهای رازآمیز، همچنین حامل این بد آموزی هستند که برخی مسائل اساساً قابل حل نیستند. چنین برخوردی سبب می‌شود که تجارب شخصی، تجزیه تحلیل نشده در نتیجه مردم از روشن نگری و واقع بینی محروم بمانند و رشد نکنند.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=THE SHELTER OF EACH OTHER Rebuilding Our Families to Enrich Our Lives|نام خانوادگی=Pipher|نام=Mary|ناشر=|سال=1996|شابک=|مکان=|صفحات=}}</ref>
 
== گستردگی اعتیاد در جهان ==
هم اکنونهم‌اکنون بیش از ۲۲۰ میلیون مصرف‌کننده [[مواد اعتیادآور]] در جهان وجود دارد. ۱۵۰ میلیون نفر معتاد به مواد توهم زایی مانند حشیش، ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر معتاد به ماده محرک کوکایین و مشتقات آن، ۱۵ تا ۲۱ میلیون نفر معتاد به هروئین و سایر مواد مخدر و سایرین نیز انواع مواد اعتیادآور روانگردان و شیمیایی را مورد سوء استفاده قرار می‌دهند.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/world/2010/03/100326_l07_mexicandrugsgangs_drugsconrolusa.shtml قاچاقچیان مواد مخدر مکزیک بازار آمریکا را تصرف کرده‌اند]، بی‌بی‌سی فارسی</ref>
 
=== ایران ===
سطر ۱۸۱ ⟵ ۱۷۴:
* [http://www.tebyan.net/ پایگاه اینترنتی مؤسسه فرهنگی تبیان]
* [http://www.police.ir/drugs/etiad.htm پایگاه اطلاع‌رسانی نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران]
* [http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=285616 خبرگزاری مهر، ] مقالهٔ «آزمایش اعتیاد قبل از ازدواج قابل اطمینان نیست»
* [https://web.archive.org/web/20070927075523/http://www.iscanews.ir/fa/ShowNewsItem.aspx?NewsItemID=120107 خبرگزاری ایسکا]، مقالهٔ «باورهای شایع و اشتباه در مورد اعتیاد به مواد مخدر»
* [http://proclick.ir/images/ads.html خبرگزاری بی بی سیبی‌بی‌سی]، مقالهٔ «اعتیاد در ایران؛ زنانی که می‌میرند در یک دهه دو برابر شدند»
 
{{چپ‌چین}}