تورم: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پروندهFile:World Inflation rate 2017World_Inflation_rate_2017.svg|thumb|upright=1.55|نرخ تورم در سراسر جهان در ۲۰۱۸]]

'''گرانیتورم''' {{به فرانسوی|Inflation|انفلاسیون}}{{انگلیسی|Inflation|اینفلِیشِن}} از دیدنظر [[علم اقتصاد|دانش ترازداری]] نشانگراشاره به افزایش اندازهسطح همگانیعمومی ساختتولید پول، در آمدهای پولی یا [[قیمت|بها]] است. گرانیتورم بیشترعموماً همانبه معنی افزایش ناهماهنگغیرمتناسب اندازهسطح سراسریعمومی [[قیمت|بها]] انگاشتهدر نظر گرفته می‌شود.<ref name="Britannica">Inflation, Britannica Encyclopedia</ref> گرانی ،تورم، روند فزاینده و نابساماننامنظم افزایش بهاقیمت‌ها در [[اقتصاد|ترازداری(اقتصاد)]] است. هر چند بر پایه نگره‌هاینظریه‌های گوناگون، شناسهتعریف‌های های گوناگونیمتفاوتی از گرانیتورم نمودارارائه می‌شود، ولیاما، ، همهتمامی آن‌ها به روند فزآینده و ناهماهنگنامنظم افزایش در بها یادآورقیمت‌ها میاشاره شونددارند. انگارهمفهوم امروزی گرانی،تورم، در [[سده نوزدهم]] میلادی رواج یافت. پیش از آن، انگارهمفهوم دیگری از گرانیتورم بودوجود داشت که برایجهت نشان دادن افزایش اندازهحجم اسکناس‌های دگرگونی ناپذیرغیرقابل تبدیل به طلا به کار برده می‌شد.

[[نرخ تورم|نرخ گرانی]] برابر است با جابجاییتغییر در یک [[شاخص قیمت|نمودار بها]] که بیشترمعمولاً نمودارشاخص بهایقیمت کاربر (مصرف‌کننده‌) استمصرف‌کننده‌است.

کاهش درسددرصد پشتوانه دار از پول میهنیملّی دربرابرنسبت درسدبه درصد پول آفریدهخلق شده را گرانیتورّم گویند.

نکته:بانک مرکزی باید به شیوهصورت نقطه به نقطه و وزارت اقتصاد به گونهصورت کمینه(حداقل)حدّاقلّی روزانهروزانه، ،همهکلّیّهٔ نمودار(شاخص) هاشاخص‌ها و کنشگر(پارامترهای پارامترها)ی وابستهمربوط به گرانیتورّم را بررسی کرده و با جابجاییتغییر در راهبرداستراتژی‌های هایممکن، شدنی ،آنآن را کمینهبه حداقل کندبرساند.

کینز تلاش می‌کرد که میان «شبه تورم» و «تورم مطلق» یا واقعی تفاوت قائل شود. نوع اول، وقتی پدید می‌آید که در یک جریان بهبود دوره‌ای، افزایش در تقاضاهای پولی برای کالا تا حدی به صورت هزینه‌ها، منجر به افزایش اشتغال و بازده واقعی کالاها شود و تا اندازه‌ای نیز بها و هزینهٔ تولید یک واحد از کالا را بالا برد. نوع بعدی هنگامی پدید می‌آید که «افزایش در مقدار تقاضای مؤثر، موجب افزایش بازده نشده و تماماً خود را در افزایش هزینه هر واحد تولید منعکس می‌سازد که کاملاً متناسب با افزایش در تقاضای مؤثر است.<ref name="da" />

اغلب تعیین درجه یا میزان تورم مفید واقع می‌شود. بدین ترتیب «تورم حاد» (برخی اوقات تورم مهارناپذیر) واژه‌ای است که دربارهٔ تجاربی چون تجربهٔ آلمان در سال‌های ۱۹۱۹–۲۳ بکار می‌رود. می‌توان تورم حاد را وضعیتی تعریف کرد که در آن افزایش مدام قیمت‌ها انتظار افزایش باز هم بیشتر را پیش می‌آورد به نحوی که جوش و خروش برای کالاها وضعیتی را پدیدمی‌آورد که پایان آن سقوط کامل پول است، در حالت تورم حاد سرعت گردش پول نقش مهمی ایفا می‌کند و به آن چنان سطحی ارتقا می‌یابد که واحد پول نخست نقش خود را به صورت ذخیره‌ساز ارزش و بالاخره ضابطهٔ تعیین ارزش و واسطهٔ مبادله از دست می‌دهد. «تورم خزنده» از سوی دیگر، افزایش تدریجی اما دائمی هزینه‌ها و قیمت‌ها را می‌نمایاند که کم و بیش به وسیلهٔ سیاست‌های پولی و مالی با آن برخورد می‌شود.<ref name="da" />

تجربهٔ کنترل‌های فوری که معمولاً در زمان جنگ و نیز بلافاصله بعد از آن اعمال می‌شوند، منجر به ایجاد تمایز بین «تورم نهان» و «تورم آشکار» شده‌است. بدین ترتیب «مشخصهٔ وضعیت تورم نهان این است که قیمت‌ها و احتمالاً نیزحقوق‌ها از طریق اعمال کنترل‌های مستقیم ثبت می‌شوند، حال آن که در وضعیت تورم آشکار چنین کنترل‌هایی اعمال نمی‌شود.<ref name="da" />

|+جدول شاخص کل بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران، سال پایه: ۱۰۰=۱۳۹۰<ref>[http://web.cbi.net/page/10809.aspx اعداد سالانه شاخص و نرخ تورم در سال‌های ۱۳۹۴-۱۳۱۵]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}</ref>