الفبای ترکمنی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از برنامهٔ همراه ویرایش با برنامهٔ اندروید
خط ۶:
[[الفبای لاتین]] در حدود قرن اول پیش از میلاد پدید آمد و به تدریج با گسترش امپراتوری [[روم]] در تمامی [[اروپا]] انتشار یافت.
کتاب لغت «کودکس کومانیکوس» (مجموعه قبچاق) شاید اولین نمونه استفاده الفبای لاتین در راستای کتابت زبان‌های ترکی است که در اوایل قرن ۱۴ میلادی توسط مبلغین مذهب مسیح نوشته شده‌است؛ امّا عملاً تا زمان رسمیت یافتن خط لاتین در جمهوری ترکیه یعنی سال ۱۹۲۸ میلادی، زبان‌های [[ترکی]] با الفبای لاتین بی‌گانه بودند.
یک سال پس از آن، یعنی در سال ۱۹۲۹ الفبای رسمی جمهوری جدید التأسیس [[ترکمنستان]] از عربیاسلامی به لاتین تغییر یافت. الفبای لاتین ترکمنی، نخست ۴۰ حرف داشت؛ امّا پس از اصلاح و تعدیل با حذف ۷ [[واکه]] (مصوت-آوا) بلند و سه [[همخوان|هم‌خوان]] ق، ق بی‌واک و خ مجموعه حروف آن به ۳۰ حرف تقلیل یافت. متأسفانه چنین مقدر شده بود که آینده زبان ترکمنی توسط کاخ‌نشینان [[کرملین]] رقم زده شود. در سال ۱۹۴۰ الفبای کریل (روسی) در اکثر جمهوری‌های شوروی جای‌گزین الفبای لاتین شد و تا فروپاشی اتحاد جماهیر [[شوروی]] مورد استفاده قرار گرفت. پس از [[استقلال]] جمهوری ترکمنستان در سال ۱۹۹۱ تغییر مجدّد الفبای رایج مملکت به خط لاتین در سرلوحه برنامه‌های حکومت جدید این کشور قرار گرفت. الفبای جدید لاتین ترکمنی دارای ۳۰ حرف است: ۲۱ [[همخوان|هم‌خوان]] و ۹ [[واکه]]. کتابت زبان ترکمنی با این الفبا بر پایه دستاوردهای علم زبان‌شناسی بوده و دارای رسم‌الخطی کاملاً قاعده‌مند و بسیار مدوّن است.
 
== واکه ها ==