الله‌یار خان آصف‌الدوله: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر |
||
خط ۵۰:
== اللهیارخان و جنگهای ایران و روس ==
فریدون آدمیت در کتاب امیرکبیر و ایران می‌نویسد:
«هنگام جنگ ایران و روس (۱۲۴۳ هجری قمری)، با همان مقام صدارت به اردوی عباس میرزا رفت.
او در جنگ با روس‌ها یكی از سركردگان و فرماندهان سپاه بود و هنگام جنگ،
نخستین كسی بود كه از مقابل روس‌ها گریخت. قائم مقام فراهانی در این باره
قصیده‌ای دارد:
«بگریزبه هنگام كه هنگام گریز است
رو درپی‌‌جان باش كه جان سخت عزیز است
ای خائن نان و نمك شاه و ولیعهد
حق نمك شاه و ولیعهد گریز است؟«
آصف‌الدوله در جریان قتل گریبایدوف روسی نیز دست داشت و به تحریك و به خیانت محکوم شد، از صدارت برافتاد و به فرمان شاه چوب مفصلی خورد.»
. به تحریك واغوای او میرزا مسیح استرآبادی حكم به استرداد زنان مسلمه داد. او پس از
خاتمه جنگ دوباره به شغل سابق خود «سالاربار» (خوانسالار) منصوب گردید.
وزیر مختار انگلستان در تهران، سر یوستن شیل[1]راجع به او به لندن چنین گزارش داده است:
«آصف‌الدوله خود و تمام افراد خانواده اش همیشه كاملاً در اختیار دولت
انگلستان بوده‌اند، منتظر فرصتم كه در یك ملاقات خصوصی شاه را وادار كنم
به او مقام وزارت (صدراعظمی) اعطاء نماید.» *// شرح رجال ایران، /**ج1، ص
158.*
در جنگ دوم ایران و روس پیش از آن‌كه عملاً جنگ آغاز شود، فرار همین آصف
الدوله یك عامل تضعیف مقاومت سپاه ایران گردید كه پیرو همین فرار، فتحعلی
شاه در تهران آصف الدوله را به چوب بست و از صدرات برداشت. *// ایران در
برخورد با استعمارگران، /**ص204.*
آصف‌الدوله كه از ایل قاجار، طایفه دوانلوها و داماد فتحعلی شاه بود، در
دوران محمد شاه به حكومت خراسان و پسرش حسن خان سالار به نیابت حكومت آن
ایالت منصوب شد. او پس از مدتی با همكاری پسرش از اطاعت دولت سرپیچید و
مدت‌ها گرفتاری‌‌هایی را برای محمد شاه ایجاد كرد تا این‌كه در زمان
ناصرالدین شاه با درایت امیركبیر آن غائله خاتمه یافت.
پالمرستون انگلیسی او و امیر كبیر را مقایسه می‌‌كند و راجع به آن دو به
انگلستان چنین گزارش می‌‌دهد:
«به نظر می‌‌رسد امیرنظام مختصركفایتی داشته باشد اما نه به اندازه‌ای
كه بر دشواری‌‌ها فائق آید... جهت سیاسی او مخالف روسیه است اما نه این‌كه
دوستدار انگلستان باشد و نیز تصور نمی‌‌كند كه انگلستان خیرخواه ایران
است... و تصمیم دارد به اندرزهای من و دولت انگلیس گوش ندهد... پیشنهاد من
این است كه شاه آصف‌الدوله را ببخشد و به ایران فرا خواند، چه بازگشت او
مایه نیكبختی ایران است ... آصف الدوله كه تمایلات انگلیسی مآبانه
دارد... چون متعلق به گروه مخالفین و كهنه پرست است هیچ گامی در راه ترقی
ایران بر نخواهد داشت.»
== پس از مرگ فتحعلیشاه ==
| |||