پیوند کووالانسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش 91.133.157.109 (بحث) به آخرین تغییری که Samuel T.Owen انجام داده بود واگردانده شد
برچسب: واگردانی
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۱:
[[پرونده:Covalent bond hydrogen.svg|thumb|400px|A covalent bond forming H<sub>2</sub> (right) where two [[hydrogen atom]]s share the two [[electron]]s]]
 
'''رابطه اشتراکی'''<ref>{{یادکرد-فرهنگستان|واژهٔ مصوب= پیوند اشتراکی|حوزه= شیمی|واژهٔ غیرفارسی با حروف فارسی = پیوند کووالانسی|واژهٔ غیرفارسی با حروف زبان اصلی = covalent bond|زبان واژهٔ غیرفارسی = انگلیسی|دفتر= نخست تا چهارم|بخش= لاتین|تاریخ بازچاپ= |سرواژه= covalent bond}}</ref> یا رابطه '''کووالانسی''' یک نوع [[پیوند شیمیایی|رابطه شیمیایی]] در [[شیمی]] است. در [[پیوند یونی|ترکیب یونی]]، اتم‌ها با از دست دادن یا گرفتن الکترون، مدار بیرونی خود را پر می‌کنند. اما در رابطه اشتراکی (کووالانسی) اتم‌ها می‌توانند با به اشتراک گذاشتن الکترون‌ها مدار خودشان را پر کنند و به هشتایی پایدار [[گاز نجیب]] بعد از خودشان برسندپیوند کووالانسی بین نافلزات مشابه یا غیرمشابه با اشتراک الکترون هایالکترون‌های مدار آخر انجام می شودمی‌شود. پیوند کوالانسی را با خط راست نشان می دهندمی‌دهند و در هر پیوند(۲)الکترون شرکت دارند. پیوند کووالانسی می تواندمی‌تواندیکیک‌گانه، گانه،دوگانه ودوگانه یا سه گانهسه‌گانه》باشد. موادی که پیوند کووالانسی دارند در هیچ شرایطی برق را عبور نمینمی‌دهند؛ دهند؛البتهالبته گرافیت از این قضیه مستثنئ است. موادی که پیوند کووالانسی دارند نقطه جوش و ذوب پایین تریپایین‌تری نسبت به موادی با پیوند یونی دارند و بین آن هاآن‌ها هر کدام که جرم مولکولی بیشتری دارد دارای نقطه جوش و ذوب بالاتری است. به جز هیدروژن در بقیه اتم هااتم‌ها مجموع الکترون هایالکترون‌های پیوند و غیر پیوندی در لایه ظرفیت باید هشتایی باشد. تمام گازها،قندها،الکلگازها، ها،پلیمرقندها، ها،سوختالکل‌ها، هاپلیمرها، سوخت‌ها و آب پیوند کووالانسی دارند. پیوند کووالانسی نیروی جاذبه بسیار قوی دارد که اتم هااتم‌ها را به شدت کنار هم نگه میدارد،بهمی‌دارد، به همین خاطر به ترکیب مولکولی معروفند. البته شایان ذکر است که آب فراوان ترینفراوان‌ترین ترکیب مولکولی است که به سه حالت جامد مایع وگاز یافت می شودمی‌شود.<ref>Chemistry; Charles E. Mortimer; 6th Edition; Chapter7</ref>
 
== کلیات ==
خط ۱۴:
== پیوندهای قطبی و غیرقطبی ==
اگر الکترون‌های پیوند کووالانسی به شکل متقارن بین دو هسته گردش نمایند، می‌گوییم یک [[قطبیت شیمیایی|پیوند کووالانسی غیرقطبی]] داریم؛ اما اگر الکترون‌ها بیش‌تر وقت خود را نزدیک به یکی از هسته‌ها باشند (به‌طور میانگین به یک هسته نزدیک‌تر و از یک هسته دورتر باشند)، می‌گوییم [[قطبیت شیمیایی|پیوند کووالانسی قطبی]] داریم؛ بدین معنی که یک سمت تجمع بار منفی داریم و سمت دیگر کمی از بار منفی خالی شده‌است.
بر اساس شکل‌گیری پیوندهای کووالانسی قطبی و غیرقطبی، [[پائولینگ]] مفهوم [[الکترونگاتیوی]] را شکل داد.<ref name="ReferenceA" />
 
== پیوندهای چندگانه ==
در بسیاری موارد، بیش از دو الکترون بین دو هسته به‌طور مشترک قرار می‌گیرند. مثلاً در مولکول [[اکسیژن]]، ۴ الکترون (۲ جفت الکترون) بین اتم‌های اکسیژن مشترک هستند. در مولکول [[نیتروژن]] هم ۳ جفت الکترون مشترک بین دو اتم وجود دارد. در اصطلاح گفته می‌شود پیوند بین اکسیژن‌ها در مولکول اکسیژن از نوع [[پیوند دوگانه]] و پیوند بین نیتروژن‌ها در مولکول نیتروژن از نوع [[پیوند سه‌گانه|پیوند کووالانسی سه‌گانه]] است.<ref name="ReferenceA" />
در موارد اندکی هم پیوند کووالانسی چهارگانه دیده شده‌است.
 
== طول و انرژی پیوند ==
فاصلهٔ بین اتم‌های متصل به هم را [[طول پیوند]] می‌گویند. هر چه طول پیوند کمتر باشد، انرژی آن بیشتر است. [[انرژی تفکیک پیوند|انرژی پیوند]]، انرژی لازم برای غلبه بر نیروی جاذبهٔ بین اتم‌هاست و واحد آن کیلو[[ژول]] بر [[مول]] (kJ/mol) است. پیوندهای چندگانه نسبت به پیوندهای ساده (یگانه) بین همان اتم‌ها، دارای طول پیوند کم‌تر و انرژی پیوند بیش‌تر هستند.<ref name="ReferenceA" /> مثلاً پیوند بین اتم‌های [[کربن]] در [[اتان]]، [[اتن|اتِن]] و [[استیلن|اتین]] به ترتیب از نوع ساده، دوگانه و سه‌گانه است. در نتیجه طول پیوند کربن-کربن از اتان به اتین کاهش می‌یابد و انرژی پیوند زیاد می‌شود.<ref>Organic Chemistry; Morrison & Boyd; 6th Edition; Chapters3, 8 and 12</ref>
 
== جامدهای مولکولی و جامدهای کووالانسی ==