املش: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hareeb4006 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
به نسخهٔ 27005677 ویرایش InternetArchiveBot برگردانده شد: فاقد منبع تغییرات نسبت به منبع اصلی . (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۵:
|عرض‌جغرافیایی =۳۷٫۰۹۷۵
|طول‌جغرافیایی = ۵۰٫۱۸۳۶
|تصویر= Amlash,Mohammad_Khodakha.jpg
Amlash,Mohammad_Khodakha.jpg
|اندازه‌تصویر= ۳۰۰
|استان=گیلان
|بخش=مرکزی
|نام‌محلی=
|سال‌شهرشدن= ۱۳۳۵
|نام‌های‌دیگر=
|جمعیت =۱۵۴۴۴
|نام‌های‌قدیمی=
<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://www.sko.ir/Sarshomari1390/Shahrhaye_IRAN.xls|عنوان=نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰|ناشر=معاونت برنامه‌ریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران)|تاریخ=۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲|تاریخ بازبینی=۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121002040004/http://www.sko.ir/Sarshomari1390/Shahrhaye_IRAN.xls|archivedate=۲ اکتبر ۲۰۱۲|dead-url=yes}}</ref>
|سال‌شهرشدن= ۱۳۳۵
|رشدجمعیت=مثبت
|جمعیت =۱۴٬۹۱۵<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://www.sko.ir/Sarshomari1390/Shahrhaye_IRAN.xls|عنوان=نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰|ناشر=معاونت برنامه‌ریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران)|تاریخ=۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲|تاریخ بازبینی=۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121002040004/http://www.sko.ir/Sarshomari1390/Shahrhaye_IRAN.xls|archivedate=۲ اکتبر ۲۰۱۲|dead-url=yes}}</ref>
|رشدجمعیت=مثبت
|تراکم‌جمعیت=
|زبان=[[زبان گیلکی-لهجه املشی|گیلکی]]
|مذهب=[[شیعه]]
|مساحت= ۵ کیلومتر مربع
|ارتفاع= ۱۳ متر
|میانگین‌دما=
|میانگین‌بارش‌سالانه=
|شمارروزهای‌یخبندان=
|شهردار= ناصررنجبرنیاول
|ره‌آورد=
|ره‌آورد=چای_برنج_فندق_مرکبات_گردو_محصولات محلی و ارگانیک_نان تمیجان و....
|پیش‌شماره=013-4272
|وبگاه=
|جمله‌خوشامد= به بهشت گیلان خوش آمدید
|جمله‌خوشامد=
 
|پانویس=}}
'''اَملَش''' نام شهری در [[استان گیلان]] و مرکز [[شهرستان املش]] است.
[[شهرشهرستان املش]] با مساحت تقریبی ۵۳۵۰ کیلومتر مربع در فاصله ۷۵ کیلومتری [[شهرستان رشت]] و در ۱۶ کیلومتری [[شهرستان رودسر]] و [[شهرستان لنگرود]] قرار دارد.
 
[[پرونده:جاذبه-های-گردشگری-املش-1024x773.jpg]]
 
جمعیت آن بالغ بر ۷۰ هزار نفر و شامل دو بخش (مرکزی و [[رانکوه]]) و دو شهر (شهر املش درو سرشماریرانکوه) سالو ۹۵۵ ،دهستان بیشو از۱۴۶ ۱۵هزارروستا نفرمی‌باشد. شهر املش به مساحت ۹/۴ کیلومتر مربع مرکز برآورداین شدهشهرستان استمی‌باشد. قدمت این شهر به دوران سلطنت [[شاه عباس بزرگ|شاه عباس صفوی]] بر می‌گردد. در این دوران امرایی به نام‌های ولی سلطان صوفی و بهرام علی صوفی به امر شاه عباس به حکومت رانکوه و [[دیلمان]] منصوب و در املش سکنی گزیدند.
از خانواده‌های قدیمی املش می‌توان به خاندان صوفی، بیقاله‌ها و رمضانی نام برد که در گذشته دارای نفوذ بودند.
 
شهر املش مجاور رودخانه شلمان‌رود واقع شده و به علت «مند آب» بودن رودخانه در سابق، این شهر بنام «آبلش» نامیده شد. این رودخانه باعث شد که املش به دو قسمت غربی و شرقی به ترتیب به نام‌های «سولوش» و «آبلش» موسوم و بعدها به مرور زمان املش نامیده شد. کشف آثاری از قرون گذشته در این منطقه، حاکی از این است که املش سابقه کهن تاریخی پیش از اسلام را دارد.[http://vista.ir/article/304794/مختصری-پیرامون-تاریخچه-شهر-املش-(املش-گنجی-نهفته-در-گیلان)]
[[پرونده:هالیدشت املش.png|بندانگشتی|منطقه ییلاقی هالیدشت(املش)|400px|وسط]]
 
این شهرستان یکی از دو معدن بزرگ [[میکا|میکای سیاه]] و [[دولومیت]] ایران را در قلب خود جای داده‌است. [[پرونده:Bath ruins-M.H.KH.jpg|بندانگشتی|خرابه‌های حمام صوفی]]
املش مجاور رودخانه شلمان‌رود واقع شده و به علت «مند آب» بودن رودخانه در سابق، این شهر بنام «آبلش» نامیده شد. این رودخانه باعث شد که املش به دو قسمت غربی و شرقی به ترتیب به نام‌های «سولوش» و «آبلش» موسوم و بعدها به مرور زمان املش نامیده شد. کشف آثاری از قرون گذشته در این منطقه، حاکی از این است که املش سابقه کهن تاریخی پیش از اسلام را دارد.[http://vista.ir/article/304794/مختصری-پیرامون-تاریخچه-شهر-املش-(املش-گنجی-نهفته-در-گیلان)]
[[پرونده:Amlash tandis.jpg|بندانگشتی|وسط|400px|قدیمی ترین تندیس بوسه جهان در تمدن املش]]
لازم به ذکر است که شهرستان املش یکی از دو معدن بزرگ [[میکا|میکای سیاه]] و [[دولومیت]] ایران را در قلب خود جای داده‌است و هم چنین اولین و بزرگترین تولیدکننده چای ایران و دومین تولیدکننده فندق کشور می باشد.
[[پرونده:تابستان_نشین_املش.jpg|300px|بندانگشتی|تابستان نشین املش|تابستان نشین املش|وسط]]
[[پرونده:عمارت عبدالعلی خان صوفی املش۲.jpg|بندانگشتی|400px|عمارت عبدالعلی خان صوفی|وسط]]
 
== جمعیت ==
براساس سرشماری سال ۱۳۹۵جمعیت۱۳۹۰جمعیت املش برابر با ۱۵۴۴۴نفر۵۳٬۹۲۸نفر بوده‌است.<ref>[http://www.sci.org.ir/content/userfiles/_census85/census85/natayej/abadifil/01.xls درگاه ملی آمار ایران]</ref>
[[پرونده:Map of Gilak-inhabited provinces of Iran, according to a poll in 2011.png|300px|بندانگشتی|پراکندگی مردم گیلک در استان های ایران]]
 
براساس سرشماری سال ۱۳۹۵جمعیت املش برابر با ۱۵۴۴۴نفر بوده‌است.<ref>[http://www.sci.org.ir/content/userfiles/_census85/census85/natayej/abadifil/01.xls درگاه ملی آمار ایران]</ref>
این شهر با موقعیت کوهپایه‌ای، مرکز [[شهرستان املش]] و مشتمل است بر دو ناحیه جلگه‌ای و کوهستانی، که در جهت جنوبی دو [[شهرستان لنگرود]] و [[رودسر]] واقع شده‌است؛ بنابراین آب و هوای آن متأثر از دو عامل جغرافیایی، دریا و کوهستان، معتدل مرطوب نیمه کوهستانی است.
 
== نام املش ==
سطر ۶۴ ⟵ ۶۰:
به نشانی: کیاکلایه. ورودی شهر سر سراه لگموج روبرو گالری اتوموبیل منزوی. فروشگاه گلسار رسولی}}</ref>سه شنبه بازار:
در این روز (همانند سایر شهرهای گیلان) مردم کالاهای خود را برای خرید و فروش به خیابان اصلی شهر می‌آورند.
 
بازارچه محصولات محلی و ارگانیک ، (جنب کوچه رهبری):
 
در بیشتر ایام هفته این مکان محل تجمع اهالی روستاهای اطراف املش برای فروش محصولات خود ، می باشد.
 
== پوشش گیاهی و جانوری ==
سطر ۷۵ ⟵ ۶۷:
 
== تمدن تاریخی املش ==
[[پرونده:Milomam 1.jpg|چپ|بندانگشتی|300px|نمایی از دژ میل روستای تاریخی اُمام املش|وسط]]
 
از لحاظ جغرافیایی – تاریخی، املش ناحیه‌ای مستعد است که کشف آثاری از سده‌های پیشین، حکایت از پیشینه کهن تاریخی پیش از اسلام آن دارد. در املش آثار باستانی مهمی همچون کوزه‌های زرین و گلی از اشکال حیوانات، مجسمه و سلاح‌های انسانی به دست آمده‌است، که از جنس برنز، نقره و طلا ساخته شده‌اند. این اشیای باستانی گاهی در جریان حفاری‌های غیرمجاز یا توسط باستان شناسان از گورستان‌ها به دست آمده‌است. قدمت برخی از این آثار به اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره قبل از میلاد مسیح برمی گردد.
 
از لحاظ هنری، بخش املش از ویژگی هنری خاصی برخوردار است و از نظر پیکر تراشی و پیکرسازی و کوزه‌گری دارای ابتکارات بدیعی است و آثار بدست آمده متعلق به قرون نهم و هشتم پیش از میلاد گویای این مدعاست و بخشی از این آثار هم‌اکنون در موزه «لور» فرانسه و موزه «نادر» مشهد موجود بوده و به ثبت رسیده‌است.
 
[[پرونده:Amlash halghe.jpg|بندانگشتی|400px|[[قدیمی ترین حلقه ازدواج مربوط به تمدن املش]]|وسط]]
 
در مقایسه با [[تپه مارلیک]]، [[تمدن املش]] از لحاظ شیوه و زمینه دارای تفاوت‌هایی است، اما در استفاده از اشکال حیوانات مشترکند. با نمایش سفالینه‌ها و اشیای فلزی املش به سال ۱۹۶۴م/۱۳۴۳ش در موزه نوشاتل سویس، هنر و [[تمدن املش]] شناخته شد.
سطر ۸۸ ⟵ ۷۸:
[[پرونده:Zebu LACMA M.71.73.19.jpg|بندانگشتی|راست|[[گاو کوهان دار]]، املش، [[موزه هنر شهرستان لس آنجلس]]]]
 
== جاذبه‌های گردشگری شهر املش ==
_تالاب* تالاب [[زربیجار]] با پوشش گیاهی مردابی زیستگاه پرندگان مهاجر
_* برج تاریخی (میل) امام(omam) با ارتفاع ۷ متر واقع در روستایی به همین نام
 
* غار لیاروی واقع در روستای لیاروی [[بلوردکان]] املش
_* بناهای تاریخی از دوران فئودالی در مرکز شهر املش، از جمله:املش
خانه های خاندان صوفی که ثبت در آثار ملی می باشند_ حمام تاریخی املش _ بافت تاریخی مرکز شهر
* آداب و رسوم خاص مردم این منطقه اعم از سه شنبه بازار، مراسم‌های آئینی و…
[[پرونده:عمارت عبدالعلی خان صوفی املش۱.jpg]]
* جنگل‌های سر سبز بلور دکان و تابستان‌نشین و مراتع هالی دشت، خسیبدشت، قله [[ناتشکوه]]، قله آغوزی و..
 
_ سه شنبه بازار املش که بازاری سنتی و جذاب به حساب می آید و هم چنین بازارچه محصولات محلی و ارگانیک واقع در کوچه رهبری
 
_ پارک ساحلی گلستان املش و پارک کودک میرزاکوچک خان واقع در مرکز شهر
 
_ مسیر و جاده ی تابستان نشین (بام املش) با داشتن مناظری زیبا از شهر املش
 
== جاذبه‌های گردشگری شهرستان املش ==
 
_ برج تاریخی (میل) امام(omam) با ارتفاع ۷ متر واقع در روستایی به همین نام
 
_خانه تاریخی عبدالعلی خان صوفی در روستای امام
[[پرونده:عمارت عبدالعلی خان صوفی روستای امام املش.jpg ]]
 
_ آداب و رسوم خاص مردم این منطقه اعم از مراسم‌های آئینی از جمله علم واچینی در روستای ییلاقی سرتربت و...
 
_ جنگل‌های سر سبز بلوردکان و مسیر بلوردکان به خصیل دشت(خصیب دشت)
 
_ مراتع و مناطق ییلاقی زیبای املش از جمله [هالیدشت] ، [خصیب دشت]، چاکدشت، اربوداردشت و...
 
_ روستاهای تاریخی و ییلاقی بویه(خاستگاه حکومت آل بویه) و امام که در فهرست چهار روستای تاریخی استان گیلان قرار دارند.
 
_ گورستان های تاریخی و باستانی مناطق ییلاقی املش که نشان از تمدنی بیش از سه هزار سال قدمت دارد.
 
_ آبشارهای سیاه تاش و هلوسرا واقع در اطراف رانکوه
 
_ قله های [[ناتشکوه]]، آغوزی ، فیروزکوه ، و...
 
_ رودخانه های چاکرود و کیارود و شلمان رود و شیشارستان و...
 
_ روستاهای توریستی در مناطق کوهپایه ایی به همراه مناظر بی نظیر از باغات چای مانند: طهماسب گوابر ، عباس گوابر ، جیرگوابر ، ورکوره ، گوشت پزان ، هلوسرا و ...
 
_ شهر زیبای رانکوه( پایتخت اکوتوریسم ایران )
 
_ پارک گلستان و کیارود واقع در شهر رانکوه
 
_ باغات مسطح و زیبای چای در منطقه کرفستان، اشکرمیدان و کارخانه رئیسیان
 
_ استخر و آبگیر هایی برای آبیاری مزارع برنج واقع در روستاهایی مانند نرکه ، یوسف آباد ، رانکوه ، تازه آباد اشکیت و ...
 
_غار تلابن واقع در روستای گورج و سیاه استخر
 
_ بقاع متبرکه باباجان دره و سرتربت در دهستان کجید
 
== نگارخانه ==
<gallery mode="nolines" widths="200" heights="۲۰۰">
پرونده:Omam.jpg|روستای امام
پرونده:Pilam sanak- amlash.JPG|
پرونده:Ata koh-amlash view.JPG|
پرونده:Kharashtom photo by mohammad Khodakha.jpg|خرشتم در سیزدهمین روز نوروز
پرونده:IMG 3545 Photo by Mohammad Khodakha.jpg|پوشش گیاهی در ارتفاعات شهرستان املش، جاده گولک