کرنا: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +مرتب (۱۴.۹ core): + ۵ رده
خط ۱:
{{حق تکثیر مشکوک}}
{{بازنویسی}}
[[پرونده:Persepolis Trumpet.jpg|200px|rihgt|بندانگشتی| کرنای هخامنشی]]
{{اشتباه نشود|کرنا (پادشاه هندوستان)}}
خط ۱۷:
== پراکندگی جغرافیایی ==
[[پرونده:Qashqai-musicians.jpg|250px|بندانگشتی|چپ|چنگی‌های قشقایی در حال نواختن کرنا و [[نقاره]]]]
امروزه با گذشت هزاران سال از عهد باستان، این ساز در سرزمین‌های دیگر مشاهده نمی‌شود و تنها در همسایگی نزدیک منطقه [[استان فارس|فارس]]، بین اقوام [[بختیاری]]، [[قشقایی]] و [[لر|لرهای]]های [[کهکیلویه و بویراحمد]] رواج دارد. وجود دو نمونه کرنا در شمال ایران معروف به کرنای [[لاهیجان]] و دیگری کرنای مورد استفاده در حرم [[امام رضا|امام هشتم شیعیان]] معروف به کرنای رضوی، خدشه‌ای به این جغرافیای انحصاری کرنای فارس وارد نمی‌کند. زیرا اساساً ساختمان دو نمونه کرنای یاد شده، با کرنای فارس تفاوت بنیادین دارد و شیوه نواختن شان هم به‌طور کل متفاوت است. دیگر این که دو کرنای شمال و شرق ایران قادر به نواختن ملودی نیستند و تنها دو صدای متفاوت تولید می‌کنند که در گذشته بیشتر برای ایجاد یک حجم صوتی به منظور اعلان یا اخطار مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند.
 
== خصوصیات ==
کرنا به دلیل خصوصیات منحصر به فردش معمولاً با سازهای مجلسی جفت و جور نیست و در کاربردهای امروزی همانند گذشته، غالباً با [[دهل]] یا [[نقاره]] همراهی می‌شود. در نتیجه گروه نوازی با آن چندان معمول نیست و پیشینه‌ای هم ندارد. اما در چند سال اخیر تلاش‌هایی برای ارائه گروه نوازی با حضور کرنا صورت گرفته‌است که از نخستین نمونه‌ها می‌توان به کرنانوازی [[خسرو سلطانی]] در اثر «نوبانگ کهن» با همراهی [[حسین علیزاده]] اشاره کرد. سلطانی در این اثر با دو ساز کرنا و سرنا که هر دو هویتی بومی دارند، به اجرای موسیقی دستگاهی پرداخته و همچنین در اثر دیگری به نام «ماهور کبیر» با همراهی یکی از ارکستر سمفونیک‌های [[اتریش]]، کرنا نواخته‌است. کرنا همانند دیگر سازهای جهان،‌سازیجهان،سازی با قابلیت‌های عمومی است و در عین حال مجموعه از توانایی‌های انحصاری هم دارد. بنابراین ایجاد ترکیبات صوتی جدید و متفاوت از آن، امری کاملاً طبیعی می‌تواند باشد.
 
== پیشینه کرنا در ادبیات فارسی ==
خط ۵۸:
 
[[رده:سازها بر پایه ملیت]]
[[رده:سازهای ازبکستان]]
[[رده:سازهای تاجیکستان]]
[[رده:سازهای قرقیزستان]]
[[رده:سازهای قزاقستان]]
[[رده:سازهای موسیقی ایرانی]]
[[رده:موسیقی ترکمنستان]]