حمله مغول به ایران: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسیشده] | [نسخهٔ بررسینشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
Alirezamim (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۷:
'''حملهٔ مغول به ایران''' به سه [[لشکرکشی]] [[مغول]] به [[ایران]] در فاصله سالهای ۱۲۱۹ تا ۱۲۵۶ میلادی (۶۱۶ تا ۶۵۴ ه.ق) اشاره دارد. این لشکرکشیها به حکومت [[خوارزمشاهیان]]، [[اسماعیلیان (حکومت)|اسماعیلیه الموت]] و حکومتهای محلی [[اتابک]]ان [[سلجوقی]] خاتمه داد و به ایجاد حکومت [[ایلخانان]] مغول به جای آنها در ایران منجر شد.
[[چنگیزخان|چنگیز خان]] پس از چیره شدن بر [[جمهوری خلق چین|چین]] و بخشی از [[آسیای مرکزی|آسیای میانه]] با [[خوارزمشاهیان]] همسایه شد. خواسته چنگیز خان بازکردن [[راه ابریشم|راه بازرگانی]] میان قلمرو خوارزمشاهیان و چین بود. او در ابتدا، نسبت به سلطان [[علاءالدین محمد خوارزمشاه|محمد خوارزمشاه]] ادب و احترام را رعایت نمود، ولی این پادشاه با تدابیر خصمانهٔ خود موجبات غضب خان مغول را فراهم کرد و هجوم او را به ممالک اسلامی باعث گردید. حملهٔ مغول در پی قتل ۴۵۰ بازرگان مغولی در شهر [[اترار]] آغاز شد. شروع نخستین لشکرکشی در سپتامبر سال ۱۲۱۹ میلادی (پائیز ۵۹۸ خ. / ۶۱۶ ق) و به فرماندهی چنگیز خان بود. سلطان محمد خوارزمشاه در همان سال با سپاهی به مبارزه با مغول برآمد، ولی از [[جوجی]] پسر چنگیز شکست خورد و از آن پس تصمیم گرفت که از مواجهه با لشکر مغول خودداری کند. چنگیز برای دستگیری سلطان محمد دو نفر از بزرگان لشکر خود را به تعقیب او فرستاد. سال بعد سلطان محمد در بستر مرگ، [[جلالالدین خوارزمشاه]] را به جانشینی خویش برگزید و جلالالدین بیش از ۱۰ سال پس از مرگ پدر در برابر سپاهیان مغول ایستادگی کرد. دومین لشکرکشی در سال ۶۲۶ ه.ق به امر [[اوگتایخان|اوگتای قاآن]] و به فرماندهی [[جورماغون|جرماغون نویان]] بود. این لشکرکشی به قصد پایان دادن به مقاومت جلالالدین خوارزمشاه و تسخیر مناطقی که تحت سلطه خوارزمشاهیان باقیمانده بود، انجام شد. در پایان این دو حمله مغولان به سلطنت [[خوارزمشاهیان]] بر ایران پایان دادند و بسیاری از شهرهای ایران مانند [[طوس]] و [[نیشابور]] به کلی ویران شد و مردم آن قتلعام شدند. خط سیر تخریب و ویرانی فقط منحصر به شمال و شمال شرقی ایران نبود، در مرکز و غرب ایران نیز شهرهای [[ری]]، [[قم]]، [[قزوین]]، [[همدان]]، [[مراغه]] و [[اردبیل]] نیز
سومین لشکرکشی در سال ۱۲۵۴ میلادی (۶۵۴ ه.ق) چهل سال پس از شکست و فرار سلطان محمد خوارزمشاه، با هجوم [[هولاکوخان]] به ایران آغاز شد. هلاکوخان در این لشکرکشی تسخیر قلعههای [[اسماعیلیان (حکومت)|اسماعیلیه]] را اولین هدف خود قرار داد. [[رکنالدین خورشاه]] آخرین [[خداوند الموت]] در تسخیر این قلعهها به هلاکو کمکهایی نیز کرد؛ اما، سرانجام به دنبال تسخیر این قلعهها، خود او نیز کشته شد. بدین ترتیب دولت خداوندان الموت به پایان رسید. سپس، هلاکو در سال ۱۲۵۸ میلادی (۶۵۶ ه.ق) به بغداد لشکر کشید و با [[سقوط بغداد (۱۲۵۸)|سقوط بغداد]]، خلافت عباسیان پس از حدود ۵۱۸ سال به پایان رسید. پس از این پیروزی بود که حاکمان مغول کوشیدند تا به جای ویرانی و قتلعام مردم بر آنان حکومت کنند.
دفاع مردم در حملهٔ نخست مغولان نشان از آن دارد که در حملهٔ نخست شهرهای مختلف در مقابل حملهٔ مغول به شدت مقاومت کردند، اما نفاق سران کشوری و لشکری با یکدیگر و نداشتن یک فرماندهٔ مدبر و فرار خوارزمشاه و
== شرایط نظامی و سیاسی ایران قبل از حمله ==
|