شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
جز ←‏جغرافیای تشیع: ابرابزار
خط ۱۵۷:
 
== جغرافیای تشیع ==
[[پرونده:Madhhab Map2 fa.png|بندانگشتی|چپ|320px550px|نقشه پراکندگی مذاهب اسلامی. ([[اباضیه]]، [[پیشوایان چهارگانه اهل سنت|سنی]]، [[گروه‌های شیعیان|شیعه]])]]
شیعیان حدود ۱۶٪ تا ۳۰٪ از کل جمعیت مسلمانان را تشکیل می‌دهند.<ref>[http://www.britannica.com/eb/table?tocId=9394911 دانشنامهٔ بریتانیکا]</ref> بیشتر شیعیان دوازده‌امامی در [[هند]]، [[ایران]]، [[عراق]]، [[جمهوری آذربایجان]]، [[لبنان]]، [[افغانستان]]، [[پاکستان]] و کشورهای حاشیه [[خلیج فارس]] مانند [[یمن]] و [[بحرین]] زندگی می‌کنند. بر اساس آمار سیا ورلد فکت‌بوک ۸۹ درصد [[مردم ایران]]<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/ir.html#People گزارش سالانهٔ CIA درمورد ایران]</ref> ۶۰ تا ۶۵ درصد مردم عراق،<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/iz.html#People گزارش سالانهٔ CIA درمورد عراق]</ref> ۸۵ درصد مردم [[جمهوری آذربایجان]]<ref>[http://files.preslib.az/projects/remz/pdf_en/atr_din.pdf Administrative Department of the President of the Republic of Azerbaijan - Presidential Library - Religion]</ref> و ۳۰ درصد مردم [[کویت]]<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/ku.html#People گزارش سالانهٔ CIA در مورد کویت]</ref> و ۲۰ تا ۳۰ درصد مردم [[افغانستان]]<ref>[https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/af.html گزارش سالانهٔ CIA درمورد افغانستان]</ref><ref>{{یادکرد وب |url=http://www.iranattache-afghan.ir/about-af/ |title=وب سایت رایزن بازرگانی سفارت ایران - دربارهدربارهٔ افغانستان<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۲ مه ۲۰۱۱ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120816082438/http://www.iranattache-afghan.ir/about-af/ |archivedate=۱۶ اوت ۲۰۱۲ |dead-url=yes }}</ref> و ۱۶ درصد مردم [[امارات متحده عربی]]<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/ba.html#People گزارش سالانهٔ CIA درمورد امارات متحده عربی]</ref> شیعه دوازده‌امامی هستند. از شیعیان [[لبنان]]، [[عربستان سعودی]]، [[بحرین]] و [[قطر]] آمار دقیقی در دست نیست. همچنین بنابر آمار ۲۰٪ مردم [[پاکستان]]<ref>[http://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/pk.html#People گزارش سالانهٔ CIA درمورد پاکستان]</ref> شیعه هستند که بخشی از آن‌ها بخصوص در [[کشمیر]]، [[اسماعیلیه|اسماعیلی]] هستند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=شیعیان کشمیر؛ در گفت وگو با آقای سیدقلبی حسین رضوی|نشانی=https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5658/6890/82936/شیعیان-کشمیردر-گفت-وگو-با-آقای-سیدقلبی-حسین-رضوی|وبگاه=hawzah.net|بازبینی=2019-05-15|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=}}</ref> [[شیعیان یمن]]، عمدتاً از [[زیدیه]] هستند، اما از آنان نیز آمار دقیقی در دست نیست. همچنین ۲۰ درصد از مردم شیعه [[ترکیه]] موسوم به [[علویان (ترکیه)|علوییون]]<ref name="PRC">{{cite web|url= http://pewforum.org/Muslim/Mapping-the-Global-Muslim-Population(6).aspx |title=Mapping the Global Muslim Population: A Report on the Size and Distribution of the World's Muslim Population |accessdate=2010-08-25 |work=[[مرکز تحقیقات پیو|Pew Research Center]] |publisher= |date=October 7, 2009}}</ref><ref>{{Cite book|title=The Alevis in Turkey: The Emergence of a Secular Islamic Tradition|first=David|last=Shankland|publisher=Routledge (UK)|location=|year=2003|isbn=0-7007-1606-8|url= http://books.google.com/?id=lFFRzTqLp6AC&pg=PP1&lpg=PP1&dq=Religion+in+Turkey}}</ref> و شیعیان [[سوریه]] نیز [[علویان (سوریه)|علوی]] هستند.
 
کشورهای دارای اکثریت شیعه [[اسلام در ایران|ایران]]، [[Islam in Iraq|عراق]]، [[اسلام در جمهوری آذربایجان|آذربایجان]]، و [[بحرین]] هستند.<ref name="mafhoum1">{{cite web|url=http://www.mafhoum.com/press9/282S26.htm |title=Foreign Affairs - When the Shiites Rise - Vali Nasr |publisher=Mafhoum.com |accessdate=2014-01-27}}</ref><ref>{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/6213248.stm | work=BBC News | title=Quick guide: Sunnis and Shias | date=2006-12-11}}</ref> همچنین شیعیان بزرگترین گروه مذهبی در لبنان هستند. شیعیان ۳۶٫۳٪ از کل جمعیت و ۳۸٫۶٪ از جمعیت مسلمان خاورمیانه هستند.<ref name="sha">{{Cite book
خط ۱۸۹:
در مورد گرایش ایرانیان به تشیع نظرهای گوناگونی ابراز شده‌است. برخی معتقدند در زمان تشکیل حکومت صفویه ایران در شمار کشورهای سنی مذهب قرار داشت که با قدرت گرفتن دولت صفوی و به تصمیم شاه اسماعیل، مذهب رسمی کشور از تسنن به تشیع تغییر یافت. از نظر این گروه، از آنجا که [[دولت صفوی]] در رقابت شدید با [[دولت عثمانی]] بود، شاهان شیعه [[صفویان|صفوی]] به ویژه مؤسس آن [[شاه اسماعیل]]، در تغییر مذهب ایران سعی وافر به خرج دادند تا ایرانیان را از فرمان‌پذیری پادشاه عثمانی (که خود را خلیفه رسول‌الله می‌دانست) خارج کنند وگرنه استقرار دولت مستقل ایرانی ناممکن می‌نمود. چنین شد که شاه اسماعیل صفوی با بهره جستن از ارتش خود و ورود فاتحانه به [[تبریز]] این شهر سنی‌نشین را پایتخت دولت تازه تأسیس خود قرار داد و در سال ۱۵۰۱میلادی (۹۰۷ هجری) تشیع را مذهب رسمی ایران اعلام کرد. شاه اسماعیل افزون بر ارتش خود، از روحانیان و مبلغان شیعه کمال استفاده را برد تا مذهب شیعه را در سرتاسر قلمرو خود بگستراند. روحانیان شیعه در دربار شاهان صفوی از ارج و منزلت بالایی برخوردار بودند. این شد که [[شیخ بهایی]] از بزرگان علمای شیعه [[لبنان]] در سن ۱۳ سالگی به همراه پدرش از [[بعلبک]] به [[قزوین]] کوچ کرد. پدرش هنگامی که او ۱۷ سال بیش نداشت از سوی [[شاه طهماسب]] به شیخ‌الاسلامی [[قزوین]] و خودش در ۴۳ سالگی به شیخ‌الاسلامی [[اصفهان]] منصوب شد. بدین ترتیب ریشه ارتباط تنگاتنگ شیعیان ایران و لبنان به قرن ۱۶ میلادی بازمی‌گردد.<ref>http://www.radiozamaneh.com/157201</ref>
 
معروف است که شاهان صفوی در کنار ارتش مجهز خود همواره [[شیخ‌الاسلام]]‌ها (لقب مبلغان شیعه) را همراه می‌بردند. برخی تاریخ نویسان سنی این روش را با طعن و کنایه تبشیر [[شیعی]] (به مثابه گروه‌های تبشیری مسیحی) نام نهاده‌اند.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.altanweer.net/articles.aspx?id=20027&selected_id=-200270006&page_size=5&links=true |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۳ نوامبر ۲۰۱۴ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141202023942/http://www.altanweer.net/articles.aspx?id=20027&selected_id=-200270006&page_size=5&links=true |archivedate=۲ دسامبر ۲۰۱۴ |dead-url=yes }}</ref>
البته، شیعه کردن ایران بدون خون‌ریزی صورت نگرفت و چندین هزار تن از سنی‌های ایرانی در جریان آن کشته شدند یا به سرزمین‌های سنی‌نشین پناه بردند.<ref>http://www.jadidonline.com/story/17022009/frnk/shah_abbas_exhibition</ref>