ویکی‌پدیا

اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
افزودن مطلب
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۶۱:
'''اعتراضات سراسری ۱۳۹۸ ایران''' یا '''اعتراضات علیه گرانی بنزین''' مجموعهٔ اعتراضات مردمی و ضد حکومتی در سراسر ایران در سال ۱۳۹۸ است که به‌دنبال افزایش قیمت بنزین در [[آبان ماه]] ۱۳۹۸ آغاز شد. سهمیه‌بندی بنزین و [[قیمت بنزین در ایران|گران‌شدن]] آن با نرخ دولتی آزاد در نیمه‌شب ۲۴ آبان ۹۸ بدون اعلام قبلی اجرا شد. بر اساس اعلام [[شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی ایران]]، از این پس قیمت هر لیتر بنزین سهمیه‌ای ۱۵۰۰ تومان و نرخ هر لیتر بنزین آزاد ۳۰۰۰ تومان شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://fararu.com/fa/news/417992/افزایش-قیمت-بنزین-در-سال-98-بنزین-گران-شد|وبگاه=fararu.com|بازبینی=2019-11-15|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|عنوان=افزایش قیمت بنزین در سال 98 / بنزین گران شد|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191121054729/https://fararu.com/fa/news/417992/%D8%A7%D9%81%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D9%82%DB%8C%D9%85%D8%AA-%D8%A8%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84-98-%D8%A8%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D8%AF|archivedate=۲۱ نوامبر ۲۰۱۹|dead-url=no}}</ref> بر اساس گزارش نهادهای امنیتی، ۲۸ استان و بیش از صد شهر دستخوش ناآرامی‌های پس از افزایش قیمت بنزین بودند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.asriran.com/fa/news/699588/%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%81%D8%AF%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%A7%D8%AA-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-%D8%A7%D8%B2-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%86%D8%B2%DB%8C%D9%86|وبگاه=www.asriran.com|بازبینی=2019-11-23}}</ref>
 
در شامگاه ۲۴ آبان اعتراضات سراسری به سهمیه‌بندی بنزین در شهرهایی چون [[اهواز]]، [[مشهد]]، [[سیرجان]] و [[شیراز]] آغاز شد و به‌سرعت به [[بندرعباس]]، [[اصفهان]]، [[ماهشهر]]، [[گچساران]]، [[خرمشهر]]، [[بابل (شهر)|بابل]]، [[بیرجند]]، [[شوشتر]]، [[اندیمشک]]، [[قم]] و [[بهبهان]] گسترش یافت.<ref name="DW1">{{یادکرد وب |عنوان=ادامه ناآرامی‌ها در بیش از ۲۰ شهر ایران و کاهش سرعت اینترنت |نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/ادامه-ناآرامیها-در-بیش-از-۲۰-شهر-ایران-و-کاهش-سرعت-اینترنت/a-51274982 |وبگاه=dw.com |ناشر=دویچه وله |تاریخ بازبینی=۲۵ آبان ۱۳۹۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191116110306/https://www.dw.com/fa-ir/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%86%D8%A7%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DB%B2%DB%B0-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA/a-51274982 |archivedate=۱۶ نوامبر ۲۰۱۹ |dead-url=no}}</ref> در این روز اینترنت در شهرهایی چون [[امیدیه]] و اهواز مختل و ضعیف شد. [[نت‌بلاکس]]، [[سازمان غیردولتی]] نظارت بر اینترنت، اختلال در تلفن همراه و اینترنت در بسیاری از [[شهرهای ایران]] از جمله تهران و مشهد را تأیید کرده‌است.<ref name="DW1"/> از روز شنبه ۲۵ آبان دسترسی عموم کاربران به شبکه جهانی اینترنت قطع شد، به طوری که آمار دسترسی به اینترنت جهانی در ایران در پی قطعی اینترنت، به حدود ۴–۷٪ آمار معمول رسیده‌استرسید.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Internet disrupted in Iran amid fuel protests in multiple cities|نشانی=https://netblocks.org/reports/internet-disrupted-in-iran-amid-fuel-protests-in-multiple-cities-pA25L18b|وبگاه=NetBlocks|تاریخ=2019-11-15|بازبینی=2019-11-19|کد زبان=en|نویسنده=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191116232625/https://netblocks.org/reports/internet-disrupted-in-iran-amid-fuel-protests-in-multiple-cities-pA25L18b|archivedate=۱۶ نوامبر ۲۰۱۹|dead-url=no}}</ref>
 
اعتراضات که عمدتاً متمرکز در محلات کارگری و فقیرنشین شهری بود، در بدو امر نسبتاً مسالمت آمیز بود و بتدریج به یک شورش خشونت‌آمیز علیه سیستم تبدیل شد. زمانی که نیروهای امنیتی برای ممانعت اقدام کردند، اعتراض کنندگان جسورتر شدند و در بسیاری از شهرها خیابان‌ها به صورت منطقه جنگی درآمد و ساختمان‌ها، بانک‌ها و مغازه‌های فراوانی به آتش کشیده شد و جریان عادی کسبکسب‌وکار و کار و آمد و شدآمدوشد مختل گشت. در برخی مناطق شهری در [[شیراز]] شبکه حمل و نقلترابری شهری کلاکاملاً تخریب و فروشگاه‌ها غارت شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Iran Declares Protests Are Over, but the Evidence Suggests Otherwise|نشانی=https://www.nytimes.com/2019/11/21/world/middleeast/iran-protests-internet.html?searchResultPosition=5|وبگاه=.nytimes.com|تاریخ=2019-11-21|بازبینی=2019-11-23|کد زبان=en|نویسنده=Farnaz Fassihi and Rick Gladstone}}</ref>
 
تلفات آغاز اعتراضات سراسری یک کشته و یک مجروح در شهر سیرجان بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مرگ یک نفر و حمله به مخازن شرکت نفت در سیرجان تأیید شد|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-one-killled-in-fuel-protests-in-sirjan/30275190.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-11-16|کد زبان=fa|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191116100556/https://www.radiofarda.com/a/iran-one-killled-in-fuel-protests-in-sirjan/30275190.html|archivedate=۱۶ نوامبر ۲۰۱۹|dead-url=no}}</ref><ref name="BBC1"/> به گفتهٔ خبرگزاری‌های داخل ایران وسعت اعتراض‌های روز جمعه در استان‌های خوزستان و کرمان بیشتر از نقاط دیگر بوده و در سیرجان معترضان سعی کردند انبار [[نفتانبارنفت شهر]] را آتش بزنند که با واکنش [[نیروی انتظامی]] تلاش‌شان ناکام ماند.<ref name="BBC1">{{یادکرد وب |عنوان=سهمیه‌بندی بنزین؛ تجمعات اعتراضی و "تهاجم" به یک انبار نفت |نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-50437434 |وبگاه=bbc.com/persian |ناشر=بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ بازبینی=۲۵ آبان ۱۳۹۸ |تاریخ=۲۵ آبان ۱۳۹۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191116124809/https://www.bbc.com/persian/iran-50437434 |archivedate=۱۶ نوامبر ۲۰۱۹ |dead-url=no}}</ref> در مشهد هم، نیروهای امنیتی برای مقابله با معترضان به شلیک [[گاز اشک‌آور]] متوسل شدند.<ref name=":4">{{یادکرد وب |عنوان=درگیری نیروهای امنیتی با معترضان به افزایش قیمت بنزین؛ حمله به «انبار نفتی» در سیرجان |نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iiran-protests-gas/30274965.html |وبگاه=radiofarda.com |ناشر=رادیو فردا |تاریخ بازبینی=۲۵ آبان ۱۳۹۸ |تاریخ=۲۵ آبان ۱۳۹۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191116130258/https://www.radiofarda.com/a/iiran-protests-gas/30274965.html |archivedate=۱۶ نوامبر ۲۰۱۹ |dead-url=no}}</ref>
 
با گسترش تجمعات اعتراضی در روز شنبه، نهادهای امنیتی ایران با ارسال پیامک تهدیدآمیز به تلفن همراه شهروندان از آنها خواستند که تجمعات را ترک کنند.<ref>{{یادکرد وب |عنوان=ارسال پیامک تهدیدآمیز برای شهروندان معترض به افزایش قیمت بنزین |نشانی=https://www.radiofarda.com/a/30275387.html |وبگاه=radiofarda.com |ناشر=رادیو فردا |تاریخ بازبینی=۲۵ آبان ۱۳۹۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191116132749/https://www.radiofarda.com/a/30275387.html |archivedate=۱۶ نوامبر ۲۰۱۹ |dead-url=no}}</ref> هم‌زمان [[محمدجعفر منتظری|دادستان کل ایران]] معترضان به افزایش قیمت بنزین را اخلالگر خواند و تهدید کرد که با آنان برخورد جدی خواهد شد.<ref>{{یادکرد وب |عنوان=دادستان کل ایران معترضان به افزایش قیمت بنزین را تهدید کرد |نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran_prosecutor_warn_iranian_protesters_fuel_hike/30275417.html |وبگاه=radiofarda.com |ناشر=رادیو فردا |تاریخ بازبینی=۲۵ آبان ۱۳۹۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20191116134717/https://www.radiofarda.com/a/iran_prosecutor_warn_iranian_protesters_fuel_hike/30275417.html |archivedate=۱۶ نوامبر ۲۰۱۹ |dead-url=no}}</ref>
خط ۱۷۲:
* در شیراز و اصفهان مردم معترض خودروهای خود را در خیابان‌ها خاموش کرده و مسیر را بسته و شعار سردادند: «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران»<ref name=":5"/>
* ادامه اعتراضات و درگیری‌ها به بندرعباس، اصفهان، ماهشهر، گچساران، خرمشهر، بابل، بیرجند، شوشتر، اندیمشک و قم هم کشید و در اصفهان و کرمان پمپ بنزین را به آتش کشیدند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ادامه ناآرامی‌ها در بیش از ۲۰ شهر ایران و کاهش سرعت اینترنت {{!}} DW {{!}} 16.11.2019|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/ادامه-ناآرامیها-در-بیش-از-۲۰-شهر-ایران-و-کاهش-سرعت-اینترنت/a-51274982|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2019-11-16|کد زبان=fa-IR|نام=Deutsche|نام خانوادگی=Welle (www.dw.com)|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191116110306/https://www.dw.com/fa-ir/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%86%D8%A7%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%87%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DB%B2%DB%B0-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%B3%D8%B1%D8%B9%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA/a-51274982|archivedate=۱۶ نوامبر ۲۰۱۹|dead-url=no}}</ref>
* این اعتراضات شنبه ۲۵ آبان در اراک، تبریز، بوشهر، ارومیه، کرج، کرمانشاه، [[سرپل ذهاب]]، سقز، مریوان، رشت، گرمسار، کردستان، لرستان، اسلامشهر، ساری، گرگان، یاسوج، دهدشت، جیرفت، نجف‌آباد، شاهین‌شهر، رامهرمز، مریوان، جوانرود، پاسارگاد، [[شهر قدس]]، دماوند، سنندج، [[بندر ریگ]]، یزد، نیشابور، سقز، چابهار، اهر، رودهن، گچساران، زاهدان، فردیس کرج، قزوین، همدان و خرم‌آباد ادامه داردداشت.<ref name=":6"/><ref name=":8">{{یادکرد وب|عنوان=قطع گسترده اینترنت در ایران‎؛ گزارش‌های غیررسمی از کشته شدن «۱۰ معترض در روز شنبه»|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-fuel-hike-protests-ongoing/30275215.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-11-16|کد زبان=fa|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191116105033/https://www.radiofarda.com/a/iran-fuel-hike-protests-ongoing/30275215.html|archivedate=۱۶ نوامبر ۲۰۱۹|dead-url=no}}</ref>
* در [[شهریار (تهران)|شهریار]] معترضان مجسمهٔ انگشتر [[سید روح‌الله خمینی]] که در میدان امام خمینی آن شهر نصب شده‌بود را به آتش کشیدند. همچنین گزارشها از تیراندازی و تیرخوردن تعدادی از معترضان در شهریار حکایت دارند.<ref>{{یادکرد وب |عنوان=آتش زدن مجسمه انگشتر آیت‌الله خمینی در شهر شهریار و تیراندازی در این شهر |نشانی=https://www.bbc.com/persian/live/institutional-50419514?ns_mchannel=social&ns_source=twitter&ns_campaign=bbc_live&ns_linkname=5dd0223d054ecd06632b5116&آتش%20زدن%20مجسمه%20انگشتر%20آیت%20الله%20خمینی%20در%20شهر%20شهریار%20و%20تیراندازی%20در%20این%20شهر&2019-11-16T16:23:46.326Z&ns_fee=0&pinned_post_locator=urn:asset:0971c919-94aa-4d0e-89c4-f18e1033291d&pinned_post_asset_id=5dd0223d054ecd06632b5116&pinned_post_type=share |وبگاه=bbc.com/persian |ناشر=بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ بازبینی=۲۵ آبان ۱۳۹۸}}</ref>
* چند بانک در تهران، اسلام‌شهر، بهبهان و جاده ساوه و یک [[حوزه علمیه]] در اصفهان در این اعتراضات توسط مردم به آتش کشیده شد.<ref name=":8"/>
خط ۲۱۹:
 
=== حمله به حوزه‌های علمیه و دفترهای امامان جمعه ===
در مدت اعتراض ها، چندین حوزه علمیه، دفتر و بیت مربوط به امامان جمعه و نمایندگان ولیهولی‌فقیه فقیه مورد حملهموردحمله واقع شد. بنابر گزارش هایگزارش‌های رسمی، مدرسه علمیه زنان کوثر کرج<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://fararu.com/fa/news/418446/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%A2%D8%AA%D8%B4-%D8%B2%D8%AF%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%B3-%DA%A9%D8%B1%D8%AC|وبگاه=fararu.com|بازبینی=2019-11-23}}</ref>، المهدی اهواز<ref>{{یادکرد وب|عنوان=عشایر و روحانیون خوزستانی تجمع می‌کنند|نشانی=http://www.hawzahnews.com/news/872525/عشایر-و-روحانیون-خوزستانی-تجمع-می-کنند|وبگاه=خبرگزاری حوزه|تاریخ=2019-11-19|بازبینی=2019-11-23|کد زبان=fa}}</ref>، زینبیه اصفهان<ref>{{Citation|title=: حوزه علمیه زینبیه اصفهان به آتش کشیده شد. ۲۵ آبان|url=https://www.youtube.com/watch?v=RuHbHnbEIaQ|accessdate=2019-11-23|language=fa-IR}}</ref>، خاتم‌الانبیا شیراز<ref name=":14">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=انتخاب|نشانی=https://www.irna.ir/news/83561576/%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B3-%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D8%A7%D8%A2%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8-%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D9%86%D8%AF|عنوان=چهار مدرسه علمیه فارس در ناآرامی‌ها آسیب دیدند}}</ref>، سفیران هدایت شیراز<ref name=":14" />، امام حسن شهر گویم<ref name=":14" />، حوزه علمیه شهرستان کازرون<ref name=":14" />، مصلی و دفتر امام جمعه شهر قدس<ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - همه اتفاقات دیشب{{!}} مردم رفتند؛ اشرار و ضدانقلاب ماندند|نشانی=https://www.farsnews.com/news/13980827000497/همه-اتفاقات-دیشب%7C-مردم-رفتند-اشرار-و-ضدانقلاب-ماندند|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2019-11-18|بازبینی=2019-11-23}}</ref>، دفتر امام جمعه شهر صدرا<ref name=":15">{{یادکرد وب|عنوان=حمله به دستکم ۹ حوزه علمیه و دفتر امام جمعه در جریان اعتراضات به افزایش قیمت بنزین|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/ttack-on-kazeroon-seminary/30278787.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-11-23|کد زبان=fa}}</ref>، دفتر و بیت نماینده ولی فقیه در یزد<ref>{{یادکرد وب|عنوان=حمله افراد مسلح به بیت و دفتر امام جمعه یزد/اشرار دستگیر شدند|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/4775364/حمله-افراد-مسلح-به-بیت-و-دفتر-امام-جمعه-یزد-اشرار-دستگیر-شدند|وبگاه=خبرگزاری مهر {{!}} اخبار ایران و جهان {{!}} Mehr News Agency|تاریخ=2019-11-18|بازبینی=2019-11-23|کد زبان=fa}}</ref> و امام جمعه بندر امام<ref>{{یادکرد وب|عنوان=روایت یک خبرگزاری اصولگرا از اعتراضات بنزینی؛ گسترش خشونت‌ها، حمله به حوزه علمیه و پایگاه‌های بسیج و افزایش شمار کشته‌شدگان|نشانی=http://aftabnews.ir/fa/news/622167|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۸/۰۸/۲۷ - ۱۳:۵۵|بازبینی=2019-11-23|کد زبان=fa|نام=اخبار روز ایران و جهان {{!}} آفتاب|نام خانوادگی=نیوز}}</ref> مورد حمله قرار گرفتند و برخی از این مکان هامکان‌ها توسط معترضان به آتش کشیده شدندکشیده‌شدند.<ref name=":15" />
 
=== شلیک مستقیم به معترضان ===
خط ۲۳۱:
[[سید ابراهیم رئیسی]] رئیس قوه قضاییه و امام جمعه تهران در تاریخ ۳۰ آذر در جمع دانشجویان بسیجی مدعی شد که «مجازات سختی» در انتظار کسانی است که «در جامعه اغتشاش و ناامنی ایجاد کردند و دل زن و بچه مردم را لرزاندند و به اموال مردم دست‌اندازی کردند و به اموال عمومی و مردم خسارت وارد کردند».<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۱ آذر ۱۳۹۸|وبگاه=رادیو زمانه|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/475650|عنوان=رئیسی معترضان را به «مجازات سخت» تهدید کرد}}</ref>
 
=== «اعترافات» تلویزیونی ===
در تاریخ ۲۹ آبان تلویزیون ایران اقدام به پخش «اعترافات» یکی از بازداشت‌شدگان کرد که در آن به «نقش تأثیرگذار زنان و همچنین مخالفان حکومت ایران در رهبری اعتراضات» اشاره شده بود و تلویزیون ایران ادعا می‌کند که این زن که با نام «فاطمه داوند» از او یاد می‌شود بوسیله «سربازان گمنام امام زمان» در هنگام فرار در یکی از شهرهای مرزی ایران بازداشت شده‌است. اما پس از آن شاهد علوی ادعا کرد که این زن کسی است که در خیابان بوکان گلوله خورد و مجروح بازداشت شده‌است. همچنین [[مازیار ابراهیمی]]، که در «اعترافات اجباری» مسئولیت سوءقصد به جان دانشمندان هسته‌ای ایران را پذیرفت، از سرنوشت بازداشت‌شدگان روزهای اخیر اظهار نگرانی کرده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۳۰ آبان ۱۳۹۸|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=https://www.bbc.com/persian/50502381|عنوان=پخش 'اعترافات' تلویزیونی یکی از بازداشت‌شدگان دربارهٔ اعتراضات}}</ref>
 
== کشته و زخمی ==
[[پرونده:People-died-in-iran-2019-protesters.svg|بندانگشتی|تعداد کشته‌شدگان در ایران به تفکیک استان‌ها براساس آمار رادیو فردا<ref name=":10">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۲۹ آبان ۱۳۹۸|وبگاه=رادیو فردا|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/latest-estimation-of-death-toll-in-recent-Iran-protest/30282926.html|عنوان=اختصاصی رادیو فردا؛ دستکم ۱۳۸ کشته در پنج روز سرکوب اعتراض‌های ایران|accessdate=۲۰ نوامبر ۲۰۱۹|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191120214841/https://www.radiofarda.com/a/latest-estimation-of-death-toll-in-recent-Iran-protest/30282926.html|archivedate=۲۰ نوامبر ۲۰۱۹|dead-url=no}}</ref> {{legend|#7f0000|بیش از ۴۰ نفر کشته}}{{legend|#bf0000|بین ۳۰ تا ۳۹ نفر کشته}}{{legend|#ff0000|بین ۲۰ تا ۲۹ نفر کشته}}{{legend|#ff5656|بین ۱۰ تا ۱۹ نفر کشته}}{{legend|#ffaaaa|بین یک تا ۹ نفر کشته}}{{legend|#d3d3d3|داده‌ای در دسترس نیست}}|جایگزین=]][[عفو بین‌الملل|سازمان عفو بین‌الملل]] با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که بر اساس تحقیقات این سازمان، در جریان اعتراض‌های اخیر دستکم ۱۱۵ تن در ۲۱ شهر ایران کشته شده‌اند، هرچند که گزارش‌های غیررسمی تعداد کشته‌شدگان را تا ۲۰۰ تن نیز تخمین زده‌اند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=عفو بین‌الملل: دست‌کم ۱۱۵ نفر در اعتراض‌های ایران کشته شده‌اند|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/death-toll-in-recent-iran-protest-amnesty-international/30287302.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-11-23|کد زبان=fa}}</ref><ref name=":12">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=19 November 2019|وبگاه=Amnesty International|نشانی=https://www.amnesty.org/en/latest/news/2019/11/iran-more-than-100-protesters-believed-to-be-killed-as-top-officials-give-green-light-to-crush-protests/|عنوان=Iran: More than 100 protesters believed to be killed as top officials give green light to crush protests|accessdate=۲۱ نوامبر ۲۰۱۹|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191122004735/https://www.amnesty.org/en/latest/news/2019/11/iran-more-than-100-protesters-believed-to-be-killed-as-top-officials-give-green-light-to-crush-protests/|archivedate=۲۲ نوامبر ۲۰۱۹|dead-url=no}}</ref> با این حال، علیرضا میر یوسفی،میریوسفی، سخنگوی نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، آمار عفو بین‌الملل از کشته‌شدگان اعتراضات اخیر را ساختگی خواند و آن را بخشی از کارزار شایعه‌پراکنی علیه ایران در خارج از کشور دانست.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۲۹ آبان ۱۳۹۸|وبگاه=[[رادیو فردا]]|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-says-amnesty-report-demo-death-fabricated-figures/30283225.html|عنوان=ایران آمار عفو بین‌الملل از کشته‌شدگان اعتراضات اخیر را «ساختگی» خواند|accessdate=۲۱ نوامبر ۲۰۱۹|archiveurl=https://web.archive.org/web/20191121181823/https://www.radiofarda.com/a/iran-says-amnesty-report-demo-death-fabricated-figures/30283225.html|archivedate=۲۱ نوامبر ۲۰۱۹|dead-url=no}}</ref>
 
در گزارشی که [[رادیو فردا]] منتشر کرده، تعداد کشته‌شدگان در پنج روز ابتدایی اعتراض‌ها را دستکم ۱۳۸ کشته در ۳۱ شهر اعلام کرده‌است که تعداد کشته‌شدگان در خوزستان ۵۸ نفر، کرمانشاه ۲۳ نفر، کردستان و آذربایجان غربی ۱۶ نفر، استان فارس ۱۰ نفر، اصفهان ۸ نفر، کرمان ۲ نفر، تهران ۱۳ نفر، البرز ۶ نفر و آذربایجان شرقی ۱ نفر برآورد شده‌است.<ref name=":10"/>
{| class="wikitable"
! colspan="3" scope="row" style="text-align:center" |آمار اعلام‌شدهٔ [[عفو بین‌الملل]]<ref name=":12"/>
خط ۳۵۴:
* در ۱ آذر ۱۳۹۸، وزارت خزانه داری آمریکا [[محمدجواد آذری جهرمی]]، [[وزیر ارتباطات ایران]]، را به‌دلیل نقش وی در «سانسور گستردهٔ اینترنت» تحریم کرد.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=U.S. imposes sanctions on Iran's information minister|نشانی=https://www.reuters.com/article/iran-usa-sanctions-idUSW1N27200I|کوشش=Reuters|تاریخ=2019-11-22|تاریخ بازبینی=2019-11-22|زبان=en}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=U.S. Imposes Sanctions on Iran's Information Minister Over Internet Shutdown|نشانی=https://www.haaretz.com/us-news/u-s-imposes-sanctions-on-iran-s-information-minister-over-internet-shutdown-1.8164194|کوشش=Haaretz|تاریخ=2019-11-22|تاریخ بازبینی=2019-11-22|زبان=en}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=آمریکا، آذری جهرمی را تحریم کرد|نشانی=https://www.isna.ir/news/98090100285/آمریکا-آذری-جهرمی-را-تحریم-کرد|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2019-11-22|بازبینی=2019-11-22|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۳۹۸-۰۹-۰۱|وبگاه=|نشانی=https://www.treasury.gov/resource-center/sanctions/OFAC-Enforcement/Pages/20191122.aspx|عنوان=تحریم اوفک}}</ref>
*[[الیزابت وارن]]، از نامزدهای پیشتاز حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ۲۰۲۰: «ایرانی‌ها به خیابان‌ها آمده‌اند تا به فساد و اقتدارگرایی اعتراض کنند. این نبردی است که در نهایت باید توسط مردم ایران انجام شود و در آن پیروز شوند، اما ما از خواست آنها برای عزت، آزادی در برقراری ارتباط با جهان و همچنین حق تظاهرات مسالمت‌آمیز حمایت می‌کنیم.»<ref name=":17">{{یادکرد وب|عنوان=حمایت دموکرات‌های نامزد ریاست‌ جمهوری آمریکا از معترضان در ایران|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/us-candidate-support-iran-protests/30287856.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2019-11-23|کد زبان=fa}}</ref>
*[[هولیان کاسترو|خولیان کاسترو]]، نامزد‌ [[حزب دموکرات (ایالات متحده آمریکا)|حزب دموکرات]]: «خشونت علیه مردم شجاع ایران که علیه حکومت خود دست به اعتراض زده‌اند، غیرقابل قبول است. قطع عمدی اینترنت توسط حکومت ایران باید کاملا برداشته شود و حق (مردم) برای تظاهرات محترم شمرده شود. [[ایرانیان آمریکا|ایرانی- آمریکایی هاآمریکایی‌ها]] باید بتوانند با بستگان خود در( داخل ایران) ارتباط داشته باشند.»<ref name=":17" /><ref name=":18">{{یادکرد وب|عنوان=چهار نامزد حزب دموکرات آمریکا هم واکنش نشان دادند: حمایت از معترضان در ایران، اعتراض به جمهوری اسلامی|نشانی=https://ir.voanews.com/a/pete-harris-twit-iran/5178059.html|وبگاه=صدای آمریکا|بازبینی=2019-11-23|کد زبان=fa}}</ref>
*پیت بوتجیچ، نامزد حزب دموکرات: «من شجاعت معترضان ایرانی را تحسین می کنممی‌کنم و در کنار آنها ایستاده ام،ایستاده‌ام، کسانی که یک بار دیگر برای مطالبه تغییر قیام کرده‌اند. دولت ایران باید به جای توسل به خشونت و سانسور برای سرکوب اعتراضات، برای بهبود زندگی شهروندان خود اقدام کند.»<ref name=":17" /><ref name=":18" />
*[[کاملا هریس]]، از نامزدهای دموکرات‌ها: «حکومت ایران به جای کشتن شهروندان خود، نقض حقوق، خاموش کردن اینترنت و بی‌ثبات کردن منطقه‌، باید به مردم خود گوش فرا دهدفرادهد و امور را اصلاح کند. من در کنار مردم شجاع ایران ایستاده‌ام.»<ref name=":17" /><ref name=":18" />
 
;{{پرچم|آلمان}}
خط ۳۶۵:
 
;{{پرچم|فرانسه}}
* [[دولت فرانسه]] از گزارش‌ها دربارهٔ کشته‌شدن تعداد زیادی از معترضان به شدت ابراز نگرانی کرد و از حکومت ایران خواست به تعهدات حقوق بشری بین‌المللی خود احترام بگذارد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =ناصر اعتمادی |نشانی =http://fa.rfi.fr/فرانسه-از-ایران-خواست-حقوق-مدنی-و-سیاسی-مردم-این-کشور-را-رعایت-کند-20191120/ایران |عنوان =فرانسه از تهران خواست حقوق سیاسی و مدنی مردم ایران را رعایت کند |ناشر =[[رادیو بین‌المللی فرانسه]] |تاریخ =۲۰ نوامبر ۲۰۱۹ |تاریخ بازدید =۲۲ نوامبر ۲۰۱۹ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20191122014152/http://fa.rfi.fr/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%85%D8%AF%D9%86%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D8%A7-%D8%B1%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D9%86%D8%AF-20191120/%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 |archivedate =۲۲ نوامبر ۲۰۱۹ |dead-url =no}}</ref>
* وزارت خارجه فرانسه نیز دربیانیه ای خواهان «لزوم احترام به آزادی بیان و حق اعتراضات مسالمت‌آمیز» در ایران شده است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۳۹۸-۰۹-۰۲|وبگاه=|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/4775382/%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%BA%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B4%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4-%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%AF|عنوان=واکنش فرانسه}}</ref>
 
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/اعتراضات_آبان_۱۳۹۸_ایران»