ویس و رامین: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۲ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۱۰:
ویس و رامین را نخستین‌بار در سال ۱۸۶۵ میلادی در کلکتهٔ هندوستان چاپ کردند تا آن‌که ویرایش علمی آن در سال ۱۳۱۴ خورشیدی به کوشش [[مجتبی مینوی]] فراهم آمد. از این منظومه، سه چاپ ویرایش شدهٔ دیگر در دسترس است: چاپ دکتر [[محمدجعفر محجوب]] (۱۳۳۷ خورشیدی)؛ چاپ ماگالی تودوا و الکساندر گواخاریا، دو دانشمند گرجستانی (۱۳۴۹ خورشیدی) و چاپ محمد روشن (۱۳۷۷ خورشیدی).<ref>''[[امرداد (هفته‌نامه)|هفته‌نامهٔ امرداد]]''، شنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۱، سال سیزدهم، شمارهٔ ۲۸۷، ص ۴.</ref>
 
به عقیدهٔ بعضی محققین، منشامنشأ افسانهٔ اروپایی [[تریستان و ایزولت]] همین داستان است.<ref>''مجله کیهان فرهنگی، شماره ۲۱۸، مقاله مقایسه ویس و رامین با تریستان و ایزوت</ref>
 
== موضوع داستان ==
خط ۱۸:
به‌طور خلاصه موضوع داستان عبارتست از: عشق متقابل شهوانی و افسار گسیختهٔ دختری به نام ویس با برادر شاه «موبد» به‌نام رامین، که البته ویس در عقد شاه «موبد» است و سخت از این پیوند ناراضی‌است.
 
== بر گردان منظومهٔ ویس و رامین به نثر صریح پارسی ==
خانم [[فریده گلبو]] نویسندهٔ معاصر ایرانی، منظومهٔ ویس و رامین را، که توسط فخرالدین اسعد گرگانی در بحر هزج مسدس مقصور یا محذوف در فاصلهٔ سال‌های ۴۳۲ تا ۴۴۶ یا ۴۴۸هـ. ق سروده شده‌است، به نثر امروزی درآورده‌است. این کتاب برای نخستین بار در ۱۳۸۸انتشار یافت.
 
== دیدگاهدیدگاه‌ها دکتر محمد علی اسلامی ندوشن در بارهٔدربارهٔ داستان منظومهٔ ویس و رامین ==
ویمحمد علی اسلامی ندوشن در این باره می‌نویسد:
 
{{گفتاورد|«ویس و رامین یک اثر ادبی رئالیست است که تار و پود آن از طبیعت گرفته شده استشده‌است. عشق ویس و رامین با روشنایی و زندگی پیوند دارد.
 
پردازندگان ویس و رامین می‌دانسته‌اند که انسان موجودی است سرشته از خوب و بد و کوششی در پنهان کردن جنبه بد او نداشته‌اند.
خط ۳۲:
 
== دربارهٔ گوراب ==
محققان فرنگ ویس و رامین عاشق و معشوق افسانه‌ای [[ایران باستان]] را از مردم شهر گوراب که در جنوب فیال ویروگرد می‌باشد دانسته‌اند. ویرو از شاهزادگان اشکانی بوده که در حدود نهاوند حکومت داشته‌است و در بنای بروجرد سهیم بوده‌است و قصه ویس ورامین در روزگار اشکانیان اتفاق افتاده استافتاده‌است.<ref>حزین بروجردی، حسین. تذکره حسین حزین یا دورنمایی از شهرستان بروجرد. مجمع متوسلین به آل محمد</ref> گودرز نیز در سال ۹۱ پ. م از فرمان مهرداد دوم سرپیچی می‌کند و خود را شاه ایران می‌خواند. جالب است که رامین بر پایهٔ «ویس و رامین» در مناطق غربی ایران قرار می‌گیرد و گودرز نیز در مناطق غربی ایران بوده‌است.<ref>لغت نامه دهخدا:نوشته علی اکبر دهخدا - فرهنگ فارسی معین:نوشته دکتر معین و دکتر سید جعفر شهیدی بروجردی - دورنمایی از شهرستان بروجرد:نوشته حزین بروجردی - خلاصه ویس و رامین:نوشته اسماعیل حاکمی - ویس و رامین، نوشته فخرالدین اسعد گرگانی با مقدمه و تصحیح و تحشیهٔ محمد روشن با دو گفتار از صادق هدایت و مینورسکی - تاریخ مردم ایران: نوشته دکتر عبدالحسین زرین کوب بروجردی صفحه ۵۲۰ و ۵۲۷ - فرهنگ جغرافیایی ایران جلد ۶</ref> فیال در لغت به معنای سرزمینی است که برای نخستین بار در آن کشت شود. به دلیل همین نام، برخی معتقدند ممکن است نخستین بار سکونت در ناحیه بروجرد از این منطقه آغاز شده باشد.
 
گوراب که در بین اهالی به شهر خرابه معروب است جای است که بروجرد در آنجا به وجود آمده استآمده‌است و در زلزله بزرگی که موجب ویرانی آنجا گردید باعث شد مردم از گوراب به پایین‌تر یعنی فیال و شهر بروجرد که در سه کیلومتری فیال است نقل مکان کنند (گوراب شهری باستانی در حوالی بروجرد بالای فیال بوده‌است) نام‌های قدیم بروجرد: ویروگرد- وروگرد - ورویرد<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.virugerd.ir/index.html |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲ ژوئیه ۲۰۱۵ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130424044547/http://virugerd.ir/index.html |archivedate=۲۴ آوریل ۲۰۱۳ |dead-url=yes }}</ref> و… بوده‌است؛ و بزرگترین زمین لرزه ثبت شده (زمین لرزه ۷٫۴ ریشتری در ساعت ۶:۱۸ بامداد سوم بهمن ماه سال ۱۲۸۷ زلزله‌ای با بزرگی ۷٫۴ در مقیاس امواج سطحی (Ms) استان لرستان را لرزاند این زمین لرزه که مرکز آن در منطقه سیلاخور در ۹ کیلومتری شهرستان درود قرار داشت، موجب ویرانی و آسیب ۱۲۸ روستا و کشته شدن حدود ۶ تا ۸ هزار نفر از هموطنانمان شد)<ref>http://www.iiees.ac.ir/</ref>
 
دژ گوراب یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین آثار تاریخی [[ملایر]] و [[ایران]] (دورهٔ [[اشکانیان]] و [[ساسانیان]]) است. مطالعات باستان‌شناسی نشان می‌دهد که از دوره مس وسنگ قدیم گروهی در محل فعلی تپه گوراب ساکن شدند که سفال‌های آنان با بخشی از سفال‌های ساکنان اولیه گیان در طبقه V a قابل مقایسه‌است بعد از آن در دوره گسترش فرهنگی اوروک به داخل زاگرس این مکان یکی از هشت کانون اصلی اقتصادی اوروکی‌ها در منطقه بدل می‌گردد که کار و فعالیت اصلی آن‌ها جمع‌آوری کالاهای مورد نیاز تمدن اوروکی در جنوب بین‌النهرین بود. پس از آن گروهی از مهاجران دامداری که قبلاً در گوراب از آن‌ها یاد شد در این مکان مستقر شدند. به نظر می‌رسد تداوم استقرار در این مکان تا دوره اخیر اسلامی وجود داشته لکن به خاطر ساخت یک قلعه مستحکم در دوره اشکانی بخش زیادی از این آثار فرهنگی تخریب شد اما پس از آن آثار دوره اشکانی و ساسانی و دوران اسلامی بر روی قلعه قابل مطالعه بر جای مانده‌است.
خط ۴۱:
* لایه‌های فوقانی مربوط به دوره اسلامی از جمله ایلخانیان
 
نام گوراب به علت حمله اعراب به ایران به جوراب تغییر یافته‌است. در [[شاهنامه]] [[فردوسی]] از گوراب به نیکی نام برده‌است که نشان از قدمت آن دارد. در داستان ویس و رامین، آمده استآمده‌است: «گوراب نام کشوری بود، که فرمانروایش شاپور و رفیدا بودند»
{{شعر}}
{{ب|سر افرازان چو شاپور و رفیدا|در آن کشور چو ماه و مهرپیدا}}
خط ۵۶:
{{ب|به من شد هر که درگوراب خسته|که من هستم کنون گوراب بانو}}
{{پایان شعر}}
تپه گوراب در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۵۳ با شمارهٔ ثبت ۱۰۴۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده استرسیده‌است.
 
== اشکانی بودن داستان{{نشان|hojatti1}} ==
خط ۱۰۲:
# {{پاورقی|hed1}} هدایت، صادق: «چند نکته از ویس و رامین» ([۱] ص ۳۸۱)
# {{پاورقی|hed2}} همان ([۱] صص ۳۸۱ و ۳۸۲)
# {{پاورقی|hojatti1}} تلاشی برای بازگشایی رازی از تاریخ ایران: امکان اشکانی و واقعی بودن «ویس و رامین»، [[جلال حجتی فهیم]]، [[وب‌گاهوبگاه زبان فارسی]]
</div>
 
خط ۱۰۸:
{{درگاه|ادبیات فارسی}}
{{پانویس|۲}}
# گرگانی، فخرالدین اسعد: ''ویس و رامین'' با مقدمه و تصحیح و تحشیهٔ محمد روشن با دو گفتار از ''صادق هدایت'' و ''مینورسکی'' انتشارات صدای معاصر ۱۳۸۱ تهران. {{شابک|964۹۶۴-6494۶۴۹۴-11۱۱-0۰}}
# صفا، ذبیح‌الله: ''تاریخ ادبیات ایران ج ۱'' انتشارات ققنوس چاپ دوم ۱۳۸۱ تهران {{شابک|964۹۶۴-311۳۱۱-013۰۱۳-3۳}}
# جباری، رحمت اله، داستان ویس و رامین، نشر حریر ۱۳۸۷ تهران
# حاکمی، اسماعیل، خلاصه ویس و رامین
# [https://web.archive.org/web/20101002122003/http://persianlanguage.ir/articles/653 تلاشی برای بازگشایی رازی از تاریخ ایران: امکان اشکانی و واقعی بودن «ویس و رامین»]، جلال حجتی فهیم، وب‌گاهوبگاه زبان فارسی
 
== پیوند به بیرون ==